İstanbul, İzmir, Ankara ve Diyarbakır’da polis tarafından düzenlenen konut baskınlarıyla gazeteciler gözaltına alındı.
Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Fırat Can Arslan tutuklanırken, MA editörü Delal Akyüz, Bianet editörü Evrim Kepenek ve T24 editörü Sibel Akyüz isimli denetimle hür bırakıldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) avukatlarından Ülkü Şahin, gazetecilerin gözaltına alınma münasebetini aktardı ve süreçte yaşananları Cumhuriyet’e anlattı.
GEREKÇE ATAMA HABERİ!
Gazetecilerin hangi münasebetle gözaltına alındığını aktaran Avukat Şahin “2022 Haziran ayında Diyarbakır’da gözaltına alınarak tutuklanan, 13 ay boyunca tutuklu kalan 15 gazeteci hakkındaki birinci duruşma 11 Temmuz 2023’te görülmüştü. Bu duruşmada soruşturma yürüten ve iddianameyi hazırlayan savcı ile mahkeme heyetindeki üyenin evli olması hakimin reddi talebi olarak iletilmişti. Zira bu durum Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 24. Hususu uyarınca mahkemenin tarafsızlığına ve adil yargılamaya kuşku düşüren ve hakimin reddini gerektiren bir durum. Fakat talep mahkeme heyetince reddedildi. Gazeteci Fırat Arslan ise geçtiğimiz hafta HSK tarafından yayınlanan ve hala sitesinden ulaşılabilen, herkesin erişimine açık bu kararnameleri inceleyerek bu hakim ile savcının Diyarbakır’dan Samsun’un ilçesine atandığını tespit ederek durumu kamuoyuna duyurmuş” dedi ve şunları ekledi:
“Bu tıp atama haberleri bilhassa toplumsal davalar açısından kıymetlidir. Kamu faydası vardır. Bu nedenle bu kararnamelerden hakikat çok sayıda haber de yapılmıştır. Suçlama ise Terörle Uğraş Kanunu (TMK) 6. Hususu 1. Fıkrası uyarınca bu hakim ile savcının terörle çabada misyon aldığı argüman edilerek bu tweet ve bu tweetin tekrar paylaşılmasıyla hüviyetlerinin açıklandığı, yayınlandığı ve amaç gösterildiği tezi.”
“BAŞTAN SONA HAK İHLALİ, SORUŞTURMA DAHİ AÇILMAMASI GEREKİR”
Sürecin baştan sona hak ihlali olduğuna dikkat çeken Şahin “Bırakın gözaltını soruşturma dahi açılmaması gerekirdi. Zira TMK 6. Unsur 1. Fıkrasında düzenlenen bu kabahatin işlenebilmesi için öncelikle terörle çabada misyon alan kamu görevlilerine yönelen bir fiil kelam konusu olmalıdır. Ayrıyeten Yargıtay kararlarına nazaran bu cürmün işlenebilmesi için özel kast gerekir. Yani failin bu alanda misyonu olan kamu vazifelilerinin terör örgütleri tarafından maksat alınarak terör örgütleri tarafından hata teşkil eden hareketlerin gerçekleştirilmesi istikametinde bir istek ve isteğin bulunması gerekir” sözlerini kullandı.
“ŞÜPHE DEĞİL, FERDÎ KİN VAR”
Şahin, ortada bir kabahat yokken soruşturmanın açıldığını ve bunun cürümde cezada yasallık prensibinin ihlali olduğuna dikkat çekti.
Soruşturma açıldıktan sonra yapılan süreçlerde yaşanan ihlallere de değinen Şahin “Gözaltına alınan gazetecilerin hepsi yeri yurdu, telefonu, iş adresi belirli olan, daha evvel de haberleri nedeniyle daha evvel tabire çağırılmış ve gidip söz vermiş isimler. Hiçbirisi hakkında dava açıldı, soruşturmaya maruz kaldı diye kaçmamış. Bununla birlikte ortada karartılacak bir kanıt de yok. Sadece bir tweet yahut retweet var. Paylaşılmış, ekran imgesi alınmış ve bitmiş. Şafak baskını yaparak, konut araması ve dijitallere el konacak nasıl bir kuşku olabilir? Temelinde burada bir kuşku yok burada bir ferdî kin var. Bu nedenle söze çağırmak yerine yakalama ve gözaltı kararı çıkarılması sabahın birinci ışıkları ile konut araması yapılması, dijital gereçlerine el konulması baştan sonra hukuksuz” diye konuştu.
KELEPÇE TAKILMASIN TALEBİNE ‘TALİMAT BU YÖNDE’ CEVABI!
Gözaltına alınma süreçlerinde kelepçe takmanın makul şartları olduğunu söyleyen Şahin “Evrim Kepenek’te ise bırakın somut belirtiyi bu istikamette bir emare bile kelam konusu değildi. Ne mesken aramasında ne sonrasında hiçbir biçimde zahmet çıkarmamış, diyalog içinde olmuş. Kelepçe takılmaması konusunda itirazlarımızı ilettik. Kolluk çalışanı de bu türlü kuşkunun olmadığını bilecek mesleksel tecrübeye sahipti lakin “talimat bu yönde” demekle yetindiler” dedi.
“SORULAN SORULARIN SORUŞTURMAYLA İLGİSİ YOK”
İfade sırasında sorulan soruların soruşturmayla ilgisi olmadığını belirten Şahin şunları söyledi:
“İfade sırasında sorulan sorular ise daha çok örgüt üyeliği soruşturmalarında karşımız çıkan matbu sorular. Örneğin, daha evvel gözaltına alındınız mı? Rastgele bir sendikaya, derneğe, siyasi partiye üyeliğiniz var mı? Varsa neden? Ailenizde, akrabalarınızda örgüt üyesi var mı? Kod isminiz var mı? Bu soruların bu soruşturmayla ne üzere bir ilgisinin olduğunu anlamak mümkün değil. Gazetecileri kriminalize etme gayesi taşıyan, kişiyi potansiyel fail olarak gören, cürüm ve cezanın kişiselliği unsurunu de yok sayan bir anlayışın göstergesi.”
“DÖNEMİN CEZALANDIRMA ARACI HALİNE GELDİ”
“TMK 1991 tarihinde çıkarılmış bir kanun ve 6. husus 32 yıldır pek fazla uygulaması olmayan, en azından 7. unsur kadar tanınan olmayan bir düzenlemeydi. Fakat son birkaç yıldır sıklıkla karşımıza çıkıyor. Periyodun cezalandırma aracı haline geldi diyebiliriz” diye konuşan Şahin, “Gerçekten de düzenleme öylesine geniş bir uygulama alanına sahip ki her türlü kamu vazifelisi, bilhassa üst seviye olan, kimliği net olarak bilinen kamu vazifelileri hakkında çıkan haberler nedeniyle bu hata vasıtasıyla şikayetçi olabileceği düşünülüyor. Tabi bunun en temelinde iktidarın, beğenmediği her türlü haberi ve gazeteciyi terörle yaftalaması yatıyor” dedi ve şunları söyledi:
“ANAYASAYA KARŞIT BİR NORM”
“Buradan güç alan kamu vazifelileri de terörle çaba ettiklerini düşünüyor. Mevzuatımızda hangi kamu vazifelilerinin terörle gayrette vazifeli olduğu bilinmeyen. Bununla bir arada “hedef gösterme” kavramı da muğlak bir kamu görevlisinin hukuka alışılmamış fiillerinin, yolsuzluğunun ortaya çıkarılması amaç gösterme olarak yorumlanmamalı. TMK 6/1 bir soyut tehlike hatası niteliğinde ve yani bu kabahatin işlenebilmesi için somut bir tehlike aranmıyor. Bu nedenle de geniş bir kullanım alanı buluyor kendisine. TMK 6. Hususun öngörülebilir olmadığını, hukuk devletinin en temel prensibi olan yasallık kurallarını taşımadığını, Anayasa’ya muhalif olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle suçlamanın her şeyden önce Anayasa’ya karşıt bir norm olduğu kanaatindeyim.”
