Dünyanın en hoş ve acılı coğrafyalarından biri olan Ovacık’ın kitabı çıktı. Prof. Dr. Şükrü Aslan, Zeliha Hepkon ve Şükran Lılek Yılmaz’ın editörlüğünü yaptığı Ütopya Yayınevi’nden yayımlanan kitap önsöz ve sunuş yazısı dışında 4 ana kısım ve toplam 39 yazıdan oluşuyor.
744 sayfalık kitapta Ovacık’ın tarihi, kültürü, etraf problemleri, inançları anlatılmakta. Bu kısımlar, “Çevre, Tabiat ve Ekoloji”; “Tarih, Demografi, Eğitim ve Politika”; “Mekân, İktisat, Kültür, Kimlik ve İnançlar”; “İçeride ve Dışarıda: Tanıklıklar–Hatıralar” ana başlıkları altında yer allıyor.
KENARDA KALAN PARÇA
Eski ismiyle Pulur, kendine has bir ilçe. Coğrafik olarak Dersim’in görece “kenarda kalmış” kesimlerinden biri olan Ovacık, Erzincan ile Elazığ üzere şehirlerarası bir yol üzerinde olmadığı için, geçince görülebilecek bir pozisyonda değil. Hasebiyle özel olarak ziyaret edilmesi gereken bir yer. Coğrafik olarak “kenarda” kalsa da kutsiyet atfedilen yerleri, tabiatına içkin bitki, canlı çeşitliliği ve Osmanlı’dan bugüne devlet müdahaleleri bakımından siyasal ve toplumsal ilginin tam merkezinde yer aldı. Seyit İstek Ovacıklıdır. Koçgirili Alişer, 1921’den öldürüldüğü 1937’ye kadar Ovacık’ta yaşadı. “Dersim’in Kayıp Kızları” belgeseline husus olan Huriye Aslan ve Fatma İcin Ovacıklıdır.
Türkiye’nin sol-sosyalist geleneğinin değerli kimi önder isimleri bu coğrafyadan çıkmıştır. Sözcüğün gerçek manasında dünyanın en hoş ve en kahırlı coğrafyalarından biridir Ovacık.
KİTAPTA YER ALAN İSİMLER VE YAZILAR
Belediye Lideri Mustafa Sarıgül’ün sunuş yazısını yazdığı kitapta yer alan isimler ve yazılar şöyle:
I. BÖLÜM
OVACIK’TA ETRAF, TABİAT VE EKOLOJİ
Barış Yıldırım: Tabiatın Hukuku ya da Hukukun Tabiatını Savunmak: Munzur/Ovacık Havzasının Ekolojik, Kültürel ve Doğal Mirasını Muhafaza ve Yıkıcı Projelere Karşı Direnme Tecrübeleri.
B. Sina Güneş: Besin Güvenliğine Bölgesel Tahliller: Ovacık Örneği
Ahmet Doğan: Ovacık Yöresinin Klasik Halk İlacı Bitkileri
Sibel Taş: Ovacık’taki Etnobotanik Zenginliğin Kültürel Hayattaki İzdüşümleri
Savaş Karabulut-Mualla Cengiz- Yiğit İnce: Dört Bir Yanı Faylarla Çevrili Ovacık’ta Sarsıntı Tehlikesi
II. BÖLÜM
OVACIK’TA TARİH, DEMOGRAFİ, EĞİTİM VE POLİTİKA
Zülfiye Koçak: 16. yüzyılda Ovacık: İdari Yapı, Yerleşim, Nüfus ve Ekonomi
Ali Aktaş: 1518’den Günümüze Ovacık’ta Yer İsimleri (Toponomi) ile Demografik, Etnik ve Dini Yapı
Mehtap Tosun: Ovacık’ta Ermeni Hafızasının İzini Sürmek
Cemal Taş: Ovacıklı Seyd İstek CEMAL TAŞ
Doğan Munzuroğlu: Pulur
Ümüt Akagündüz: Ovacık’ta Formel Eğitim Kurumlarının Gelişme Süreci
Şükrü Aslan: Türk Çağdaşlaşmasının Ovacık’taki İzlerini Son Periyot Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Periyodu Evraklarında Aramak (1900-1950)
Ayhan Alım: Ovacık’ta Belediye Başkanlığı Seçimleri: Kimlikler, Stratejiler ve Rekabet
Ece Yıldız: Burada Zati Herkes Komünist İdi
Ercan Geçgin: 1970’lerde Ovacık’ta Siyasal Mücadele
İbrahim Varlı: Pulur’da Politik Hayat: 90’lardan Günümüze
III. BÖLÜM
OVACIK’TA YER, İKTİSAT, KÜLTÜR, KİMLİK VE İNANÇLAR
İbrahim Karakaya: Ovacık’ta Bir “Yasak Mıntıka”: Lertik
M. Ali Sağlam: Ovacık’ta Tarım ve Hayvancılığın Belirlenimi Altında Ticari Hayatın Dönüşümü
Önder Önal: Cumhuriyet’ten Bugüne Dersim/Tunceli Müzik Araştırmaları Literatüründe Ovacık Müziğinin İzleri
Arzu Derman: Ovacık’ta Düğün: Evlilik Gelenekleri
Hasan Yüceer: Kolektif Bir Muvaffakiyet Kıssası: Munzur Su AŞ (Ovacık Su Fabrikası)
Xıdır Eren: Ovacık’ta Anadili Farkındalığı
Şengül Şenol: Alevi İnanç Geleneğinde Ovacık Aktaş Babaları: Pir Baba ve Kocali
Özlem Atik: Kültürel Hafızanın Transferinde Mizahın Rolü ve Ovacık Örneği
Celal Hayır-Kemal Deniz: Toplumsal Medyada Sunulan Ovacık İmgesi ile Bireylerin Ovacık Tecrübesinin Karşılaştırılması
IV: BÖLÜM
DENİZ İÇERİDE VE DIŞARIDA: TANIKLIKLAR – HATIRALAR
Şükran Lılek Yılmaz: Ovacık’tan Yurtdışına Göç Öyküleri: Ovacık Diasporası
Murat Arpacı- Akın Bakioğlu: Erzincan ve Ovacık: Coğrafik Yakınlıklar, Siyasal Sonlar ve Toplumsal Bağlar
Eyüp Hanoğlu: Fırik Dede’nin İzinde Bir Periyot Anlatısı
Erdem Özgül: Bahara Gerçek Ovacık: Çiçeklenen Kısımların Sevinciyle
Kenan Çılğın: İsimleri Pulur’un Kalbine Yazılmış Üç Kimsesiz Bayan: Pupe, Çole, Dilber
Kazım Arık: Ovacık’tan Anımsadıklarım
İmran Ayata: Yola Düş
Celal Kaloğlu: Ovacık Yatılı İlköğretim Bölge Okulu (YİBO)
Doğan Munzuroğlu: “Waxtê Bilgi Ra Dı Hire Qeşi”
Filiz Çelik: Gitmeyenlerin Kıssası: Her Şeye Karşın Ovacık’ta Yaşamak
Zerif Gezik: 1970’lerde Ovacık’ta Sinema
Cafer Solgun: Gözleri Munzur
Devrim Tekinoğlu: Bin Dokuz Yüz Doksan Dört: Ovacık’tan Anlatılar
Mehmet Tüzün: Munzur Ro u Can o
