DSÖ ve UNICEF, global halk sıhhati açısından bebeklerin ömrün birinci altı ayında yalnızca anne sütü ile beslenmelerini, sonrasında da tamamlayıcı beslenme ile birlikte anne sütünün en az 2 yaşın sonuna kadar sürdürülmesini öneriyor.
Anne sütü ile beslenme hem emzirme sürecinde hem de ilerleyen yaşlarda çocuk açısından son derece kıymetli tesirler doğuruyor. Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Burçin Yorgancı Kale, anne sütünün büyüme ve gelişim açısından kıymetine vurgu yaparak Emzirme Haftası’na özel açıklamalarda bulundu.
MEME KANSERİ RİSKİNİ AZALTIYOR
Emzirmenin çocukla birlikte anneyi de koruduğunu hatırlatan Dr. Öğr. Ü Burçin Y. Kale, “Annede yumurtalık, göğüs kanseri riskini azaltmaktadır. Yapılan çalışmalarda toplam emzirme müddeti arttıkça göğüs kanserine yakalanma riskinin azaldığı gösterilmiştir” dedi.
Anne sütünün anne ve bebek sıhhati üzerine sayısız faydaları olan mucize bir besin olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Ü. Kale, büyüme ve gelişimden kalp damar sıhhati müdafaaya, enfeksiyonları önlemeden kilo denetimine kadar sağladığı faydalar konusunda değerli bilgiler verdi.
ENFEKSİYONLARI ÖNLEMEDE ETKİLİ
Bebeklerin kazanılmış bağışıklığı olgunlaşmamış olarak doğduklarını ve bu nedenle de patojenlerle başa çıkmak için anneden geçen antikorlara ihtiyaç duydukları bilgisini veren Dr. Öğr. Ü. Kale, “Anne sütündeki antikorlar birçok bakteri, virüs ve mantar üzerinde enfeksiyon önleyici tesir gösterir. Bilhassa Rota virüs, Norwalk virüs, HIV ve Salmonella enfeksiyonlarına karşı gözetici özellikte moleküller içerdiği gösterilmiştir” diye konuştu. Kale, anne sütünün bu etkiyi sağlayan içeriği konusunda şu bilgileri verdi:
“Anne sütündeki makrobesinler; protein, karbonhidrat ve yağlar olarak sınıflandırılır. Anne sütünün protein içeriği (9-12 gr/L), inek sütüne oranla (33 gr/L) daha düşük olmasına rağmen biyoyararlanımı yüksektir. Glukoz ve galaktozdan sentezlenen laktoz anne sütündeki esas karbonhidrattır. Yavaş ve kolay sindirilen laktoz yenidoğanın kan şekerinin düzenlenmesinde değerlidir. Laktoz barsak bakterileri tarafından laktik aside çevrilerek patojen mikroorganizmaların enfeksiyon oluşturmasını pürüzler. Ayrıyeten bu karbonhidratlar yenidoğanın gastrointestinal sistemini enfeksiyonlara karşı muhafazasına katkıda bulunur.”
“ANNE SÜTÜ ÇOCUKLARIN GELECEĞİNE YATIRIMDIR”
Bebeğin muhtaçlığı olan sıvı alımı için gerekli suyu sağlamak ve birçok hastalıktan korumak üzere özelliklerinin yanında anne sütünün en değerli yanlarından birinin de anne ve bebek ortasındaki bağı güçlendirmek olduğuna işaret eden Dr. Öğr. Ü. Kale, şu bilgileri verdi:
“Anne sütü bebek beslenmesi için olağan standartlarda mikrobesin içerir fakat A, B1, B2, B6, B12, D vitaminleri ve iyot üzere kimi mikrobesinlerin içeriği, annenin beslenmesi ve annenin depolarına nazaran değişkenlik gösterir. Gastrointestinal sistem, vasku¨ler sistem, hudut sistemi ve endokrin sistemi etkileyen çok sayıda büyüme faktörü içerir.”
BEBEKLERİN ÖMÜRDE KALMA BAHTLARINI ARTIRIR
“İki yaş altı bebeklerin uygun seviyede anne sütü ile beslenmesinin ömürde kalma bahtlarını başka tüm kollayıcı tedbirlerden daha fazla artırmaktadır” diyen. Dr. Öğr. Ü. Kale, “Uygun anne sütü¨ alımıyla bilhassa gelişmekte olan ülkelerde 5 yaş altı çocuklardaki ömür kayıplarını yüzde 13’ünün önlenebileceği hesaplanmıştır. Anne sütü alan bebeklerde almayanlara oranla bilhassa birinci aylarda en az altı kat daha fazla ömürde kalma talihi vardır” açıklamasında bulundu.
SONUÇ UZUNLUK UZUNLUĞUNA TESİR EDER
İntrauterin periyot ve bebeklik periyodundaki beslenmenin gelecekteki büyümeyi ve beden yapısını belirlediğini hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Kale, “Anne sütunun büyüme üzerine olan tesirleri, bilhassa de sonuç uzunluk uzunluğuna tesiri insu¨lin gibisi büyüme faktörünün (IGF-1) bebeklikte programlandığı hipotezi ile ilişkilendirilmiştir. Buna nazaran, anne su¨tu¨ alan bebeklerde düşük seviyedeki IGF-1’in hipofizi programlayarak ileri devirdeki salınımı arttırdığı düşünülmektedir” dedi.
EMZİRME MÜDDETİ ARTIKÇA OBEZİTEDEN ESİRGEYİCİ TESİRİ ARTIYOR
“Sadece anne sütü ile en az 4 ay beslenen bebeklerin çocukluk çağı obezitesinden koruduğu düşünülmektedir” diyen Dr. Öğr. Ü. Kale kelamlarına şöyle devam etti:
“Farklı literatür çalışmalarında anne su¨tu¨ ile beslenmenin obezite sıklığını her bir ay için yüzde 4 azalttığı ve anne sütü alım mühletinin uzunluğu ile obeziteden hami tesirinin bağlı olduğu bildirilmiştir. Bunun anne sütü alan bebeklerin beslenme mühlet ve ölçülerini kendileri belirlemesi ve hazır mama ile beslenenlere oranla daha az kalori ve protein almalarıyla alakalı olduğu ortaya konulmuştur.”
TİP 2 DİYATTE KARŞI HAMİ TESİR GELİŞTİRİR
Anne sütü alan bebeklerde metabolik sendromun yol açacağı risklerin daha az görüldüğüne yönelik farklı çalışmaların olduğunu belirten Kale, “Kan şekeri ve insu¨lin du¨zeyleri, anne su¨tu¨ alan bebeklerde hazır mama ile beslenenlere oranla daha du¨şu¨ktu¨r. Ömrün ilerleyen yıllarında anne su¨tu¨ alanlardaki du¨şu¨k insu¨lin du¨zeyi, programlayıcı özelliği sayesinde Tip 2 diyabetten kollayıcı tesir oluşturur” sözlerini kullandı.
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRİR
“Anne sütünde bulunan immünolojik bileşenlerin, bağırsakların alerjenlerle müsabakasını önleyerek ve alerjik hastalık patogenezinde değerli bir uyaran olan enfeksiyonlardan koruyarak bebeklerin alerjik hastalıklarını önlediği öne sürülmektedir” diye konuşan Dr. Öğr. Ü. Kale kelamlarını şöyle tamamladı:
“Anne sütü çok sayıda immünolojik olarak aktif içeriği ve multifaktöryel antiinflamatuar karşı koyma düzenekleriyle bebeklerin bağışıklık sisteminin gelişimini sağlar.”
