Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ilişkin maden ocağında 43 madencinin hayatını yitirmesiyle sonuçlanan faciaya ait Bartın 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki belgeye, faciaya neden olduğu düşünülen havalandırma sistemiyle ilgili yeni evrak girdi.
Faciadan yaklaşık 1,5 yıl evvel hazırlanan doküman ile havalandırma sisteminin yetersiz olduğu ortaya çıktı. Evrakta madendeki üretimin eski 500 kotuna kadar ineceği ve mevcut havalandırmanın bu üretim için yetersiz olduğu anlatıldı. TTK Amasra Kuruluş Müdürlüğü Şube Müdür Vekili Eyüp Demez imzalı, 3 Temmuz 2020 tarihli ve Elektro- Mekanik İşletme Müdürlüğü’ne yazılan yazıda şunlar kaydedildi:
“DEĞİŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR”
“Müessesemiz ocak havalandırması 40 berbat baca ağzındaki aspiratör tesisi ile sağlanmaktadır. Şurası bulunan joy marka yaklaşık 50 yıllık 400 Kw 11000 m³/ dk kapasiteli bir aspiratör bulunmaktadır. Aspiratörün kapasitesi yüksek olmasına rağmen 3600 m³/ dk kapasite üstünde kullanılamamaktadır. Ayrıyeten ocağımız gitgide derinleşmekte ve ocak açıklığımız gitgide artmaktadır. Ocak derinliğinin -500 kotlarına kadar inmesi planlanmaktadır. Mevcut ocak açıklığının da 30000 m ye kadar çıkması planlanmaktadır. Konseyi sistemin kapasitesi mevcut ocak açıklığını bile karşılayamadığından ilerde planlanan üretimler de düşünüldüğünde aspiratörün ortalama 2000 (Pa) çalışacak deviri ayarlana bilen 2x 5000 m³/ dk.’lık yeni bir aspiratörle değiştirilmesi gerekmektedir. Gereğini arz ederim…”
“ÇALIŞILMAMASI GEREKEN KOT”
Amasra maden müessesinde çalışan mühendis ise ANKA’ya yaptığı açıklamada, madende inilmemesi gereken kotlara inildiği “İşçilerin telaffuzundan duyuyorum, bunlar proje dışı bir çalışmanın içindeler. 350 kotundan aşağıya inmemesi lazım ancak daha aşağılara inmişler bunlar. 370-390’lara inmişler. Lakin bu söylenti, bu ocak açılınca aşikâr olacak” diye açıklamıştı. Yeni ortaya çıkan evrak ile de madende eksi 500 kotuna kadar çalışma yapıldığı görüldü.
Ocaktaki havalandırma sisteminin değiştirilmesi için 2021 yılında 3 defa ihale açıldığı ve 2 defa de bu ihalenin iptal edildiği ortaya çıkmıştı. En son ihale işi tamamlanmış fakat firmanın “havalandırma kesimlerinin yurt dışından gelmediği” bildirdiği gerekçesiyle havalandırma sisteminde değişiklik yapılamamıştı.
En son davaya giren dokümanda, TTK’nın mahkemeden havalandırmayı yapacak firmanın “ücretini istediği” gerekçesiyle, havalandırma sistemi değişikliği için müsaade istediği ortaya çıkmıştı.