Avrupa Kurulu Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa Komitesi (ECRI) hem Azerbaycan hem de Ermenistan ile ilgili ırkçılık ve müsamaha sürecine ait 2 farklı rapor yayınladı. Azerbaycan hakkında değerlendirmelerin yapıldığı raporda, Azerbaycan’ın birçok alanda olumlu gelişmeler kaydettiği vurgulandı.
ECRI’nin Azerbaycan hakkındaki raporunda, Azerbaycan topraklarında Ermenistan işgali nedeniyle insanların zarurî göçe maruz kaldığı ve Azerbaycan nüfusunun uzun müddetli çatışmalardan ziyan gördüğü belirtildi.
Raporda, 2020 yılından itibaren Azerbaycan’da insan hakları bahislerinin eğitim alanında müfredata dahil edildiği ve internet ortamındaki ırkçı, nefret telaffuzunun önlenmesi için mevzuatta değerli değişiklikler yapıldığı kaydedildi. Göçmenlerin hukuksal statüsüne ait resmi makamlarca yürütülen çalışmalar sayesinde 2021 yılında yasa dışı statüye sahip kişi sayısında yüzde 10’luk bir azalmanın gözlendiği belirtilen raporda, göçmenlerin devlet hizmetlerine erişiminin kolaylaştırıldığı, göçmenlere çalışma ve oturma müsaadesi verilmesinin hızlandırıldığı aktarıldı. Göçmenlerin Azerbaycan vatandaşlarıyla birebir toplumsal muhafaza haklarından yararlandıklarına ve mültecilerin de iş gücü piyasasına erişebildiğine dikkat çekilen raporda, çok kültürlülüğün ve müsamahanın Azerbaycan toplumunun ayrılmaz bir kesimi olduğu vurgulandı.
“ERMENİSTAN’DA SİYASİ MUHALİFLERİ KARALAMAK İÇİN ‘AZERBAYCANLI’ VE ‘TÜRK’ TABİRLERİ KULLANILIYOR”
ECRI’nin Ermenistan ile ilgili hazırladığı raporda ise, ülkenin siyasi ve toplumsal hayatında vakit zaman şiddet davetleri da dahil olmak üzere nefret söylemi ile ilgili olayların meydana geldiğine dikkat çekildi. Bu bağlamda nefret telaffuzuna örnek olarak Ermenistan’da iç bölünmelere yol açmak ve barış görüşmelerini engellemek gayesiyle siyasi muhalifleri karalamak için “Azerbaycanlı” ve “Türk” tabirleri kullanıldığı belirtildi. Ayrıyeten Azerbaycan toplumunun artık Ermenistan’da bulunmadığı ve ülkede yaşayan ya da ziyaret eden Türklerin sayısının bilinmediği vurgulandı. Raporda kelam konusu konularda, Avrupa’daki çatışmalar ve çözülmemiş çatışmalarla ilgili çok milliyetçi, ırkçı nefret söylemi ve şiddeti tedbire ve bunlarla çaba etme konusundaki bildiriye ve Avrupa Kurulu İnsan Hakları Komiserinin ilgili tavsiyelerine uyulmasının kıymetli olduğu hatırlatıldı.
ECRI’nin raporunda ayrıyeten, Ermenistan idaresinin toplumdaki çeşitliliğin ve müsamahanın kıymeti konusunda farkındalığın artırılması konusunda çalışması gerektiği, siyasi-toplumsal, dini figürler (din adamları) ve nüfuzlu bireyler tarafından yapılan nefret telaffuzuna karşı güçlü bir reaksiyon sisteminin oluşturulması gerektiği tabir edildi. Raporda siyasi partiler için uygun davranış kurallarının tanımlanması, eğitim ve öbür alanlardaki ıslahatlar yoluyla etnik ve dine dayalı ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına yönelik tavsiye verildi.