Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılardan etkilenen vilayetlerden Diyarbakır’da 1’i boş, 7 bina yıkıldı, 414 kişi hayatını kaybetti, 912 kişi de yaralandı.
Yürütülen soruşturma kapsamında Elazığ Fırat Üniversitesi (FÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü’nden oluşturulan uzman heyeti, yıkılan binalarla ilgili eksper raporu hazırladı. Fakat savcılık, raporu yetersiz bulunca bu kere de 5 Temmuz’da İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nden kapsamlı bir rapor için uzman heyeti talep etti. Savcılığın talebi doğrultusunda üniversiteden 6 kişilik heyet gönderildi. Merkez Bağlar ve Yenişehir ilçelerinde olan binalarla ilgili olarak takımlar alan belirledi.
Yıkılan binaların olduğu alanlara iş makineleri, kamyonlar ve polis takımları de sevk edildi. Binaların bulunduğu sokaklar giriş ve çıkışlara kapatıldı. Eksper heyeti, avukat ve savcı eşliğinde alanlarda inceleme yaparak, numuneler aldı. Heyet çalışmalarını 15 günde tamamlarken, alınan numuneler ise laboratuvara gönderildi. Hazırlanan rapor ise soruşturma evrakına eklenecek.
“YAPI KULLANIM MÜSAADE EVRAKI YOK, KOLON KESMEYE YÖNELİK TESPİT BULUNMADI”
Raporda, heyetin belediyenin arşiv evraklarında yaptığı incelemede Galeria Sitesi’nin yapı kullanım müsaade dokümanının bulunmadığı ve çöken B Blok’un temelindeki incelemelerde de kolon kesilmesine yönelik rastgele bir müsaade olmadığı belirtilerek, “Binanın zelzele hasarı üzerinde B Blok kaynaklı bir tesir olmamıştır. Zelzele sırasında Diyar Galeria binasında sarsıntı ivmelerinden kaynaklı oluşacak sarsıntı yüklerini hesaplamada kullanılan sismik katsayı 1975 sarsıntı yönetmeliğinde belirtilen tasarım bedelini aşmamıştır.
Onaylı tek betonarme proje olan 1995 tarihli proje dikkate alındığında, beton karot numuneleri projedeki beton sınıfını sağlamadığı, betonarme donatılarının projedeki donatını sınıfını sağlamadığı belirlendi. Bina üretimi sırasında betonarme imalatlar TS500 ve 1975 zelzele yönetmeliğindeki konstrüktif şartlara uygun yapılmamıştır. Binada kolon kesmeye yönelik rastgele bir tespit bulunmadı. Bodrum kattaki yüzme havuzunun B Blok altında olmaması nedeniyle bu blokun yıkılmasında bir tesiri bulunmamıştır” denildi.
“PROJLERE TERS İNŞA EDİLMİŞ”
Çöken B Blok’un denetimsizlik nedeniyle yıkıldığı belirtilen raporda, şu tabirlere yer verildi:
“Galeria B Blok binasının belediye arşiv evrakındaki onaylı ve onaylı olmayan projelere karşıt olarak inşa edilmiş olması, gereç özelliklerindeki yetersizlik, uygulama ve personellik yanlışları, fenni mesuliyet kapsamında imal kontrolündeki yetersizlik nedeniyle yıkılmış olduğu görüşüne varılmıştır. Bu nedenle binanın yapı ruhsatlarının gerekli ekleri olan mimari, statik betonarme ve tesisat projeleri tam olmadan düzenlenmiş olması, temel üstü vizesi alınmadığı halde, inşaata devam edilmesine müsaade edilmesi, binada yapılan mühürlenme sonrası resmi müsaade olmadan inşaata devam edilmesine müsaade edilmesi, binanın imar durumuna uygunluğunun denetim edilmemesi, binanın yapı kullanım müsaade dokümanı düzenlemeden iskana açılması nedeniyle ilgili belediye ve varsa öbür kurum yetkilileri, binanın ruhsat eki projelere uygun olarak yapılmaması mevcut beton ve donatı özelliklerinin 1995 tarihli tek onaylı statik betonarme projede öngörülen beton ve donatı sınıfını sağlamaması nedeniyle de bina fenni mesulünün ve bina müteahhidinin sorumlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.”
7 KİŞİ TAHLİYE EDİLDİ
Öte yandan, Galeria Sitesi’nde alt katta işletmeleri olan ve kolon kesildiği savıyla tutuklu bulunan 7 sanığın avukatları, tahliyelerine ait Nöbetçi 2’nci Sulh Ceza Hakimliğine talepte bulundu. Talebi kıymetlendiren hakimlik, tutuklulukta geçirilen mühlet ve kanıtların toplanmış olmasını kıymetlendirerek, tutuklu olan B.Y., E.T., M.T., M.A.K.Ö., N.Y., R.Ş. ve S.Ö.’nün tahliyesine karar verdi. Zelzele Soruşturma Ofisi’nde vazifeli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından soruşturma sürüyor.