Yeni Amerikan Güvenliği Merkezi’nde Donanma araştırmacısı olarak vazife yapan ABD’li Deniz Binbaşı Stewart Latwin, The Hill’de “Türkiye, Orta Doğu’daki Amerikan nüfuzunun gerçek anahtarı” başlıklı bir makale kaleme aldı.
Stewart Latwin, makalede, “ABD’nin uzun vakittir Suudi Arabistan ile olan alakasını Orta Doğu’daki en tesirli iştiraki olarak gördüğünü, lakin Türkiye’nin süratle bölgesel bir hegemon güç haline geldiğini” öne sürdü.
Latwin, “Türkiye’nin son periyotta Batı’ya hakikat kayması ve Orta Doğu’daki ortaklarıyla bağlarını yine inşa etme uğraşlarıyla birlikte stratejik kıymeti de artıyor. Şayet Amerika bölgedeki siyasi ve askeri gücünü korumak istiyorsa, bu yükselişten faydalanmalı ve Türkiye ile daha yakın alakalar kurmalıdır” sözlerini kullandı.
ERDOĞAN’I “ARA BOZUCU BİR LİDER” OLARAK NİTELENDİRDİ
Latwin, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘a dikkat çekerek, “ABD açısından bakıldığında orta bozucu bir başkan olarak resmi ilgilerin sürdürülmesini zorlaştırıyor. Otoriter ve birçok vakit acımasız liderliği Batı’nın demokratik prensiplerine aksi düşmektedir. Öngörülemeyen tabiatı siyasetlerinin iddia edilmesini zorlaştırıyor, çünkü birçok ülke ile ilgileri gerdi ve tekrar kazandı” dedi.
Erdoğan’ın, “Vladimir Putin ile yakın dostluğunu sürdürürken Ukrayna’daki savaşa ve Suriye’deki Rusya takviyeli Esad rejimine karşı çıktığını” kaydeden Latwin, “Türk ordusu, Suriye’de IŞİD’e karşı savaşa katkıda bulundu, fakat buradaki askeri hücumlarının bir kısmı Erdoğan’ın ülkesinin güvenliğine tehdit olarak gördüğü ABD dayanaklı Kürtlere karşı savaşmak için bir cephe oldu” sözlerini kullandı.
Erdoğan’ın, “son vakitlerde Batı ile çok daha uyumlu tavırlar sergilediğini, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasına karşı çıkmaktan vazgeçtiğini ve hatta Ukrayna’nın NATO’ya girmesini desteklediğini” lisana getiren Latwin, şunları kaydetti:
“Erdoğan’ın, Avrupa’ya karşı yumuşaması birkaç faktöre bağlanabilir: Türkiye’nin ekonomik problemleri; Prigojin’in, Putin’in prestijini zayıflatan ayaklanması ve Erdoğan’ın Mayıs ayında yine seçilmesinin akabinde daha az sert bir çizgi izleyebilmesi. Türkiye’nin Çin ile ilgileri de büyük ölçüde Çin’in Uygurlara yönelik muamelesi nedeniyle bozuldu.”
“TÜRKİYE S-400’DEN VAZGEÇERSE, TAHMİNEN F-35 PROGRAMINA GERİ DÖNEBİLİR”
Türkiye’nin, Orta Doğu’da izlediği olağanlaşma siyasetlerini pahalandıran Latwin, “Şimdi Türkiye ile daha güçlü bir bağlantı kurma sırası Amerika’da. F-16 mutabakatı Kongre’de hala birtakım muhalefetlerle karşı karşıya ve bunların üstesinden gelinmesi gerekiyor. Türkiye S-400 hava savunma programını durdurmaya istekli olursa, tahminen Kongre F-35 programına tekrar katılmalarına müsaade vermeye ikna edilebilir. ABD ayrıyeten, Kürt güçlerini denetim etme ve Suriye’den sonu geçmelerini engelleme kelamı verebilir. Mali açıdan da ABD, başta çelik ve alüminyum olmak üzere Türk gereçlerine uyguladığı gümrük vergilerini kaldırabilir” dedi.
“Türkiye’nin, daha fazla bölgesel güvenlik ve İsrail’de bir barış sürecini müzakere etmek için ABD ile paydaşlık yapmak üzere düzgün bir pozisyona sahip” olduğunu vurgulayan Latwin, şunları söyledi:
“Türkiye’nin Suudi Arabistan ve BAE ile paydaşlığı, bu yılın başlarında bu ülkelerle resmi ilgilerin yine açılmasının akabinde İran ile daha yakın bağlar kurulmasına yol açabilir. Şayet ABD yeni bir nükleer muahedeye dönmek ya da yeni bir mutabakat geliştirmek isterse, Türkiye iki taraf ortasında makul bir arabulucu olabilir. Muahede olmasa bile, daha güçlü bir Türkiye, İran’ı nükleer büyümesini sonlandırmaya zorlamak için daha fazla kaldıraç sağlayabilir. IŞİD’in tekrar canlanmasından korkulduğu için Türk ordusu, örgütün muhtemel yükselişine karşı koymada kritik kıymete sahip olurken İncirlik Hava Üssü de hava akınları ve Suriye’nin kuzeydoğusuna giden koalisyon güçlerinin lojistiği için çok bedelli olacaktır.”
“SORUNSUZ BİR PAYDAŞLIĞIN ÖNÜNDE PEK ÇOK MAHZUR VAR”
Latwin, “ABD ve Türkiye ortasında sıkıntısız bir paydaşlığın önünde katiyetle pek çok engel” olduğunu savunarak, “Erdoğan’ın IŞİD’e karşı çabayı desteklerken, Türk güçlerinin sonda varoluşsal bir tehdit oluşturmayan YPG/SDG’ye saldırmasını sınırlaması gerekecek. F-16 mutabakatı tekrar masada olsa da, Rus S-400 hava savunma sistemlerini satın almasının akabinde 2019’da programdan çıkarılan Türkiye’nin Müşterek Taarruz Uçağı programına yine girmesi pek mümkün görünmüyor. ABD ayrıyeten, otoriter idare sicili göz önüne alındığında Erdoğan’ı açıkça desteklediği için iç muhalefetle de karşı karşıya kalacak” dedi.
“ABD’nin, Türkiye ile paydaşlık kurmasının kolay bir iş olmadığını” lisana getiren Latwin, “Ancak, Türkiye’nin Orta Doğu’da bir önder olarak büyümesi ve Avrupa ile tekrar odaklanan münasebetleri göz önüne alındığında, ABD’nin bölgedeki tesir seviyesini müdafaası için Türkiye ile bir iştirak yapması gerekir” tabirlerini kullandı.
