AKP’de, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Şurası üyesi Cemil Çiçek’in, 2021 yılındaki “Yüzde 50+1’in hem bugün hem de gelecekte soruna sebebiyet vereceğini, Türkiye’yi kaosa sürükleyeceğini söyledim, yeniden söylüyorum” kelamları anımsatılırken “yüzde 50+1 yerine halkın oyunun çoğunluğunu alan kişinin cumhurbaşkanı seçilebilmesinin önünün açılması gerektiği” de tabir ediliyor.
İLK ÇEŞİTTE BİTERDİ
AKP içinde “yüzde 50+1’in ittifakları da mecburî hale getirdiği” de dillendirilirken “Yüzde 50+1 şartı olmasaydı, seçimlerin ikinci çeşidine gerek kalmadan, birinci tıpta en fazla oyu alan cumhurbaşkanı adayı seçimleri kazanırdı. Böylelikle daha fazla aday çıkabilirdi. Bu durum demokrasiyi güçlendirirdi” yorumları yapılıyor.
BEL KEMİĞİ
Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP ise yüzde 50+1 için “tartışmaya kapalı”. MHP’de yüzde 50+1 şartını “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin bel kemiği” olarak bedellendiriliyor. MHP’ye nazaran yüzde 50+1 şartı, “yönetimde istikrar, temsilde ise adaletin anahtarı.” Halkın yarısından fazlasının cumhurbaşkanı seçtiği bir kişinin meşruiyetinin “sorgulanmaya kapalı olduğuna” dikkat çekilirken, “Yüzde 50+1 şartı, parlamentoda küçük partilerin de temsil edilmesine imkan tanıyor. Ayrıyeten yüzde 50+1 bir ülkenin başını seçmek için gerekli bir oran. Yüzde 50+1’in değişmesi halinde seçilen cumhurbaşkanının öbür odaklarca meşruiyeti tartışmaya açılmak istenebilir. Yüzde 50+1 şartı olmaksızın seçimle başa gelen bir cumhurbaşkanı için yani yürütmenin başı olan biri için yapılacak her türlü tartışma ise Türkiye’de farklı durumlar ve kaosa kapı aralayabilir” değerlendirmeleri yapılıyor.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ GEREKİYOR
Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki yüzde 50+1 kuralının değişebilmesi için anayasa değişikliği gerekiyor. Cumhur İttifakı’nın parlamentodaki toplam sayısı anayasa değişikliğini referanduma taşımak için kâfi değil. Böylesi bir değişikliğin gerçekleşmesi için muhalefetin de takviye vermesi gerekiyor.
Ancak muhalefet cephesinin bu türlü bir talep için “yüzde 50+1 şartının değişmesi ile ilgili güçlendirilmiş parlamenter sistemi Cumhur İttifakı’nın önüne koyabileceği” değerlendirmeleri de yapılıyor. Cumhur İttifakı’nın ise “güçlendirilmiş parlamenter sisteme” kapıları kapalı.
