Birinci Dünya Savaşı’nda ağır bir mağlubiyete gerçek giden Osmanlı’nın umutlarını tazeleyen, işgalci güçlerin ümitsizliğe kapılmasına neden olan ve savaşın seyrini değiştiren, Mustafa Kemal’in büyük gayreti Anafartalar Zaferi’ni 108. yılında Prof. Dr. Hakkı Uyar ve Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı Cumhuriyet’e anlattı.
‘MİLLİ BİR KAHRAMAN DOĞDU’
Uyar, Çanakkale Savaşları’nda İtilaf Devletleri’nin asıl hedefinin Boğazları zorlayarak Osmanlı’yı devre dışı bırakmak ve Çarlık Rusya’sının imdadına yetişmek olduğunu tabir ederek çabayı şu sözlerle anlattı:
“1915 yılının mart ayında, bu vazife için organize edilen birleşik donanmanın püskürtülmesi üzerine bu kere Gelibolu Yarımadası’nın bir kara harekâtıyla işgal edilmesi, bu yolla Osmanlı topçu bataryalarının etkisiz hale getirilmesini amaçlayan bir işgal planı yapıldı ve Suvla Koyu’na bir çıkarma yaparak, Anzak 2. Tümeni ile taarruz planlandı.”
(Hakkı Uyar)
İngiliz kara çıkarmasının Anafartalar Küme Kumandanı albay Mustafa Kemal tarafından durdurulduğunu ve yapılan karşı akın sonucu İngilizlerin amaçladıklarına ulaşamadıklarını belirten Uyar, “İngilizlerin kara harekâtı da deniz harekâtı üzere başarısız oldu, bunda Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal’in kilit bir rolü vardı. Gösterdiği yürek ve savaşın akışını güzel okuması ve öngörüsü ile bir ulusal kahraman olarak doğdu” sözlerini kullandı.
Atatürk’ün savaşın mukadderatını değiştirdiğini söz eden Uyar, “İngilizler ve sömürgelerinden gelen askerlerin karada durdurulması ile tarihin akışı değişti. Birinci Dünya Savaşı’nın uzamasına, Osmanlı başşehrinin düşmemesine ve Çarlık Rusya’sının çökerek Bolşevik Devrimi’nin gerçekleşmesinin yolunu açtı. Bu da aslında Kurtuluş Savaşı’nda en değerli müttefikimizi temin etti” diye konuştu.
(Mehmet Emin Elmacı)
‘ÇANAKKALE İÇİN KIRILMA NOKTASI’
Anafartalar Zaferi’nin Çanakkale Savaşı’nın kırılma noktası olduğunun altını çizen Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı, kelamlarıyla zaferi anlattı. 18 Mart ve 25 Nisan’da büyük bir mağlubiyet alan itilaf kuvvetlerinin 10 Ağustos’ta kara çıkarmasında da başarısız olarak umutlarını kaybettiğini söz eden Elmacı, “Bu muvaffakiyetleri Mustafa Kemal’in ‘Anafartalar Kahramanı’ olarak tanınmasını ve Ulusal Mücadele’de de başkan olarak kabul edilmesini kolaylaştırmıştır” dedi.
‘CESUR DÜŞMAN’
Elmacı, bu savaşların itilaf kuvvetlerinin yanında yer alan Avustralya ve Yeni Zelanda (ANZAK) askerlerinin Türklerle tanışmasına neden olduğunu hatırlatarak “Bu kara savaşları o devletlerin ulusal benliklerinde yer edecek ve ‘cesur düşman’ tabiriyle birbirleriyle dost olacaklardır” sözlerini kullandı.