BİLGİSAYARIN BAŞINDA KIYMETLİ BİR VAKİT HEBA OLUYOR
Gitmek bilmeyen kum saati simgesi, dataları kaydetmeden çöken bir program, mantıksız süreçler gerektiren yahut yalnızca çalışmayan sistemler… Bilgisayar ile cebelleşmek, maalesef çoğumuz için hala bilindik bir durum.
Populer Science Türkçe’de ayrıntıları verilen Danimarka’da yürütülen yeni araştırmaya nazaran çalışmayan bilgisayarlar karşısında saç baş yolmak, kullanıcılar ortasında hala çok yaygın rastlanan bir olgu.
Hatta o kadar ki, bilgisayar başındaki vaktimizin ortalama yüzde 11 ila 20’sini çalışmayan ya da istediğimiz işi yapamayacağımızı kolay kolay anlayamadığımız sistemlerle heba ediyoruz. Üstelik çalışmanın ardındaki araştırmacılardan biri olan Profesör Kasper Kornbaek’e nazaran bu durum, gereğince uygun olmaktan çok uzak.
“Bu oranın böylesine yüksek olması inanılmaz. Lakin birçok kişi bilgisayar kullanırken hayal kırıklığına uğruyor ve size, kaydedilmemiş değerli bir PowerPoint sunumuyla yahut çok kıymetli bir anda çöken bir sistemle ilgili dehşet öyküleri anlatabilir. İnsanların gereksinimleriyle uyuşan bilişim sistemleri oluşturmanın sıkıntı olduğunu herkes bilse de, bu oranlar çok daha düşük olmalı. Ayrıyeten buradan gördüğümüz bir öteki şey de sistemler geliştirilirken sıradan insanların sürece gereğince dahil edilmemesi.”
Çalışmanın gerisindeki başka araştırmacı Profesör Morten Hertzum, birçok hayal kırıklığının tümüyle sıradan işlerin performansıyla kontaklı formda yaşandığını vurguluyor.
Sorunlar çok kolay fark edilebilir
Bu sorunu çözmek için, gündelik işlerinde altı ile sekiz saat bilgisayar başında vakit geçiren 234 iştirakçi araştırmacılara yardım etti.
Araştırmacılar, iştirakçilerden bir saat içinde bilgisayarın düzgün çalışmadığı durumları yahut istedikleri işi ne vakit yapamadıklarını bildirmelerini istemişler.
Katılımcıların en çok şikayet ettiği şeyler şöyle sıralandı: “Sistem çok yavaştı”, “sistem süreksiz olarak dondu”, “sistem çöktü”, “istediğim şeyleri bulmak zor”. Öğrenci, muhasebeci, danışman üzere art planlara sahip iştirakçilerin birkaçı da bilişim sanayisinde çalışmış.
Kasper Hornbaek şöyle aktarıyor: “Anketimizdeki iştirakçilerin bir kısmı bilişim uzmanı olsa da, başka iştirakçilerin da büyük kısmı işinin ehli bilişim ve bilgisayar kullanıcılarıydı. Yeniden de bu sorunlarla karşılaştılar. Görünüşe nazaran bu noktada birtakım temel işlevler bulunuyor.”
“En büyük iki sorun kategorisi, hala yetersiz performans ile ve kullanıcı dostu bir yapının olmaması ile alakalı” diyor.
Morten Hertzum şöyle ekliyor: “Teknolojimiz günümüzde daha fazlasını yapıyor ve ayrıyeten daha güzel hale de geldi. Lakin birebir vakitte daha fazla şey de bekliyoruz. İndirmeler artık daha süratli olsa da, hala sık sık yavaş geliyor.”
YÜZDE 88 İŞYERİNDE BİLGİSAYAR KULLANIYOR
Danimarka İstatistik Kurumuna nazaran 2018 yılında Danimarkalıların yüzde 88’i işyerinde bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler yahut öteki taşınabilir aygıtlar kullanıyor. Bu bağlamda yeni çalışma, olağan bir çalışma haftasının yarım günü ila bir gününün bilgisayar problemleriyle heba olabildiğini gösteriyor.
Danimarka genelindeki işyerlerinde bir sürü üretkenlik kayıpları yaşanıyor zira beşerler, bilgisayarın olması gerektiği üzere çalışmaması yüzünden olğan işlerini yapamıyor. Ferdî kullanıcı da çok sayıda hayal kırıklığı yaşıyor” diyor Kasper Hornbaek.
Bu durum, bilgisayar başında daha seyrek sorun yaşamamız halinde toplumun büyük karlar elde edebileceği manasına geliyor. Kasper Hornbaek’e nazaran kelam konusu çıkarlara, yanılgıların bilgisayarda bize nasıl sunulduğunun tekrar düşünülmesine daha fazla kaynak ayrılması halinde ulaşılabilir.
“Çözüm için yapılması gerekenler biri de, bizi bilgisayarın bir sorunu çözmeye çalıştığını bilmekten alıkoymak olabilir. Gerçekte, komutla dolu anlaşılmaz bir kutuya yahut donmuş bir bilgisayara bakmamız gerekmiyor. Bilgisayar bunu göstermeden sorunları kolaylıkla çözebilir ve bu esnada da bizlere sistemin yedek bir halini sunabilir. Böylece işimizi yapmaya kesintisiz biçimde devam edebiliriz” diyor Kasper Hornbaek.
Aynı vakitte BT geliştiricileri, sistemleri mümkün olduğunca kullanımı (ve anlaması) kolay hale getirmek için kullanıcıları tasarım basamağında çok daha fazla dahil etmeliler. Zira araştırmacılara nazaran yetersiz BT kullanıcıları yok, yalnızca yetersiz sistemler var.
“Hepimizin etrafında lanet okuduğumuz BT sistemleri varken; sorunun muhtemelen kullanıcılar değil, sistemleri yapanlar olduğunu düşünmek pek doğal. Çalışmamız, hala geliştirilecek çok şey olduğunu net bir formda gösteriyor. Bu sebeple umuyoruz ki, gelecekte daha kullanıcı dostu sistemler yapılmasına daha fazla odaklanılmasını sağlar.”
Bilgiler:
- Ankete, yaşları 10-69 ortasında değişen 234 kişi katıldı.
- Katılımcıların büyük çoğunluğu, bilgisayarın karşısında günde 6-8 geçirdi.
- Katılımcılar ortalamada her saat bilgisayar ile bir sorun ya da hayal kırıklığını yaşadığını aktardı.
- Ankete katılanlar yaşadıkları şeylerin yüzde 84’ünün daha evvel yaşandığını ve yüzde 87’sinin yine yaşanabileceğini belirtti.
- Sorunların büyük bir kısmı, cevap vermeyen yahut çöken yavaş sistemlerle ilgili.
- Araştırmacılar 15 yıl evvel yürütülen ve iştirakçilerin, bilgisayar başında geçirdikleri vaktin yüzde 40-50’si kadar büyük bir kısmının boşa gittiğini gösteren evvelki bir çalışmanın yeni halini oluşturdu.
- Çalışmayı Roskilde Üniversitesinde misyon yapan Morten Hertzum ve Kopenhag Üniversitesinde çalışan Kasper Hornbaek yürüttü.