İki asırdan biraz daha öncesinde, 1800 yılında, yaklaşık bir milyar insan Dünya’yı konutu benimsemişti.
Sadece bir asır sonra bu sayı 600 milyon daha arttı.
Günümüzde ise gezegende yaklaşık 8 milyar insan var.
İNSANLAR OLARAK EKOLOJİK DENGEYİ BOZDUK
Yeni bir çalışmaya nazaran ekosfer için sürdürülemez olan bu tip bir büyüme, yüzyıl bitmeden evvel bir ‘nüfus ayarının’ gerçekleşme riskini de beraberinde getiriyor.
Populer Science Türkçe’nin aktardığı bu iddia, British Columbia Üniversitesinde çalışan William Rees’in yeni araştırmasında ortaya çıktı. Dünya’nın kaynaklarını sürdürülemez bir süratte tükettiğimizi aktaran Rees, beşerler olarak taşıdığımız doğal eğilimlerin bu “ileri ekolojik aşırılık” problemini çözmeyi zorlaştırdığını söylüyor.
Sonuç ise dünya nüfusunu ‘ayarlayan’ bir çeşit medeniyet çöküşü olabilir Rees’e nazaran. En berbat senaryoda bu durum, yüzyıl bitmeden evvel gerçekleşebilir.
Böyle bir olayda Rees, en varlıklı toplumların bile büsbütün savunmasız kalacağını düşünüyor.
Rees yayımlanan makalesinde şöyle yazıyor: “Homosapiens katlanarak çoğalmak, coğrafik olarak yayılmak ve mevcut tüm kaynakları tüketmek için evrimleşmiş.”
“İnsanlığın evrimsel geçmişinin büyük bir kısmında, bu türlü genişlemeci eğilimler olumsuz geri beslemeyle dengelenmiş. Lakin bilimsel ihtilal ve fosil yakıtların kullanımı, pek çok olumsuz geri besleme biçimini azalttı ve üssel büyüme potansiyelimizi sonuna kadar gerçekleştirmemizi sağladı.”
Rees gezegen üzerinde kurduğumuz hakimiyetin, hala doğal seçilimle yönetildiğimizi unutmamıza sebep olduğunu söylüyor. Dahası evrimsel geçmişimizde bize ziyadesiyle fayda sağlayan kısa vadeli düşünmeye yönelik doğal yatkınlığımız, bizi mümkün olduğu vakit alabildiğimiz kadar fazlasını almaya zorluyor.
Rees’e nazaran bu durum, mevcut dünya nüfusunun bir kısmının sorumlu olduğu, finansal güvenlik ve nüfus boyutları yükseldikçe artmaya ayarlanmış çok tüketimi ve etraf kirliliğini körüklüyor.
Değişen iklimin, gezegenin halihazırda üzerinde bulunan baskının ispatı olduğunu söyleyen Rees, bu durumun istikrar noktasını geçme sorununun yalnızca küçük bir kısmını oluşturduğunu söz ediyor.
Rees’in belirttiğine nazaran bol ölçüde fosil yakıt kullanmaya devam ettikçe, istikrar noktasını aşmanın başka belirtilerini de görmezden geliyoruz. Biyokütle tüketimimizden gezegensel besin döngülerinin bozulmasına kadar birbirine bağlı olan bu sorunların tümü, Dünya’nın altıncı büyük yok oluş olayına itici güç sağlıyor ve gezegenimizin gerekli ömür dayanak sistemlerinin kaotik biçimde yıkılması tehlikesini getiriyor.
Dahası; yenilenebilir güçlere geçmek üzere ileri sürdüğümüz tahliller, aslında katlanan nüfus büyümesi sorununu ele almıyor ve gerçekte kendisiyle el ele giden çok tüketime daha da çok katkı yapıyor.
ASIL TAHLİL TÜKETİM ALIŞKANLIKLARIMIZI DEĞİŞTİRMEK
Sorulması gereken soru (iklim değişimiyle çabadan besin üretiminin artırılmasına kadar her şeydeki) teknolojik gelişmelerin, tüketim alışkanlıklarımızın gezegene yüklediği ve giderek artan taleplerle başa çıkıp çıkamayacağı.
Çalışmada teknolojik gelişmeler tahlil sağlayamazsa besin kıtlığının, doğal ömür alanlarında dengelerin bozulmasının, savaşın ve hastalıkların nüfus sayısını etkilemeye başlayabileceği kestirim ediliyor.
“Dengeyi aşma konusundaki hiçbir büyük belirti başkalarından izole formda ele alınamazken, direkt dengeyi aşmayı hedeflemek tüm kıymetli belirtileri birebir anda hafifletecektir” diyor Rees.
Rees’in öne sürdüğü bir başka nokta (ki kendisi bunu yapan birinci kişi değil), içinde bulunduğumuz tehlikenin çok daha farkında olmamız ve gezegen ile olan alışveriş bağlantımızla daha düzgün bir istikrar kurmanın yollarını bulmaya çalışmamız gerektiği.
“Olası tüm uygun senaryolarda, bu bütün değişim süreci aslında milyonlarca (belki de milyarlarca?) insanın gereksiz yere acı çekmesini önleyecek biçimlerde yönetilebilir. Ama bu türlü bir şey, kendi badiresine kör olan bir dünyada gerçekleşemez” diye yazıyor Rees.
Araştırma World bülteninde yayımlandı.