Papers in Palaeontology mecmuasında yayınlanan yeni bir çalışmaya nazaran, bilim insanları antik arı kozalarında yüzlerce mumyalanmış arı buldu. Bu antik kozalar, Portekiz‘in Odemira kıyı şeridindeki yeni bir paleontolojik alanda gün yüzüne çıkarıldı.
Yaklaşık üç bin yıl evvel hazırlanmış olan bu antik kozalar, binlerce yıl evvelki arı popülasyonlarının toplu vefatının ve mumyalanmasının nedenlerini anlamak için büyük bir değer taşıyor. Bu bilgi, iklim değişikliği ile başa çıkma stratejileri geliştirmek ismine değerli ipuçları sunabilir.
2 BİN 975 YIL EVVEL YAŞAMIŞLAR
Bu antik arı kozaları, Firavun Siamun‘un karar sürdüğü ve Zhou Hanedanlığı‘nın Çin‘de gelişmeye başladığı yaklaşık 2 bin 975 yıl öncesine tarihleniyor. Fakat Portekiz’in güneybatı kıyısında gerçekleşen bu olay, binlerce yıl öncesine ışık tutan eşsiz bir keşif olarak öne çıkıyor.
Bu keşifin öne çıkan istikametlerinden biri, arı kozalarının içerisindeki meyyit arıların titiz anatomik ayrıntılarla korunmuş olmasıdır. Bu kozaların kitin yapısı sayesinde, çoklukla çürüyüp kaybolan böcek iskeletlerinin bilakis harika bir formda korunduğu belirtiliyor.
“ARILARIN KORUNMA DERECESİ EPEYCE İSTİSNAİ”
Carlos Neto de Carvalho, Lizbon Üniversitesi Fen Fakültesi’nden bilimsel koordinatör, “Bu arıların korunma derecesi hayli istisnai” biçiminde açıklamada bulundu. Neto de Carvalho, bu antik arı kozalarının yalnızca çeşitlerini değil, tıpkı vakitte cinsiyetlerini ve kozaları inşa ederken bırakılan tek çiçekli polen kaynaklarını bile belirlemeyi mümkün kıldığını vurguladı.
Bu keşif, antik arı kozası fosillerinin ağır olarak bulunduğu dört farklı paleontolojik alanı içeren kapsamlı bir projenin eseridir. Karbon 14 tarihleme formülü kullanılarak bu antik kozaların yaklaşık üç bin yıl evvel oluştuğu tespit edildi. Bu kozaların içinde genç yetişkin Eucera arılarının bulunduğu görülüyor. Bu çeşit bugün hala Portekiz anakarasında yaşamaktadır.
Ayrıca, bu antik arı kozalarını kaplayan karmaşık iplik yapıları da büyüleyici bir biçimde korunmuş durumda. Bu iplikler ortasında larvaların beslenmesine yardımcı olan polen kalıntıları da bulunuyor.
TOPLU VEFATIN SEBEBİ ARAŞTIRILIYOR
Antik arıların toplu vefatının sebepleri hala araştırılıyor. Dünya genelinde binlerce arı çeşidi, tozlaşma süreçlerinde kritik bir rol oynamaktadır. Fakat insan faaliyetleri ve iklim değişikliği, arı nüfuslarını tehlikeye atmıştır. Bu keşif, binlerce yıl evvelki arı popülasyonlarının toplu vefatının gerisindeki ekolojik faktörleri anlamada ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılık stratejileri geliştirmede değerli bir adım olabilir.
