Diyarbakır’da CHP’li avukat Sertaç Eke, 16 maddetle seçimin kaybedilmesine ait değerlendirmede bulundu. Partinin devrimci kimliğinin yok sayıldığını ve muhafazakar sağa kayma olduğunu belirterek, “CHP, yeni bir dava tarifiyle büyük bir özgüvenle halkçı ve devrimci çizgisine dönerek kendi öz takımlarıyla değişimi kesinlikle gerçekleştirecek” dedi.
Eke, yaptığı yazılı açıklama ile seçimlerde istenilen sonuca ulaşılamadığını belirtti.
Seçimlerin adil bir ortamda gerçekleşmediğini, kamu imkanlarının pervasızca kullanıldığını belirten Eke, seçim sonuçlarına ait özetle şu değerlendirmeleri yaptı:
* CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun şahsen projelendirdiği ve ülkedeki sosyolojik çoğunluğu oluşturan sağ muhafazakar bölümlerin dayanağını almak için bir ortaya getirdiği 6’lı masa, yani Millet İttifakı birçok toplantı yapmış ve temel prensiplerde uzlaşmıştır. Fakat Cumhurbaşkanı adayının kim olacağı konusunun son toplantıya bırakılması, zamanlama açısından toplantıda yaşanan krizden de yola çıkarak büyük bir yanılgı olmuştur. Halbuki bu konunun baştan belirlenmesi savımızın ve birliğimizin ciddiyetini ortaya koyacaktı. Akabindeki tesir seçmende güvensizlik olarak yansımıştır.
* Millet itifakının cumhurbaşkanı adayının belirlenmesi sırasında YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener, cumhurbaşkanı adayına dönük itirazlarını kamuoyuyla ve masanın paydaşlarıyla paylaşarak masadan çekilmiştir. Akşener’in CHP’li belediye liderlerine daveti ve tekrardan masaya geliş formu ile birlikte masanın öteki paydaşları tarafından orantısız ve prestij sarsıcı kelam ve aksiyonlar olayı daha da kaotik bir forma sokmuştur. Sonuç olarak toplumda büyük bir umut yaratan 6’lı masa, bir anda yurttaşlarların ekseriyetinde inanç sarsıntısına yol açmıştır.”
‘SÜREÇ YÖNETİLEMEDİ’
* Bilhassa muhalefet tarafından aday belirleme sırasında yaşattığı kriz sonucu 6’lı masada milliyetçi oyların koruma edilmesini sağlayacak ÂLÂ Parti kendi içinde yara almıştır. Bunun sonucu olarak da milliyetçi seçmen kitlesinin kıymetli bir kısmı bu süreçte MHP başta olmak üzere öbür milliyetçi partilere yönelmiştir.
* 2018’de CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olarak gösterilen Muharrem İnce’nin 2018 seçim sonrası partiden ayrılış süreci, sonradan kendi partisini kurması ve cumhurbaşkanı adayı olma süreci, ne yazık ki CHP tarafından gerçek yönetilememiştir. İnce’nin sürecin başında ikna edilip adaylıktan çekilmesinin sağlanması ya da aday olma iradasine hürmet gösterilmesi kıymetli bir demokrasi imtihanıydı. İnce ve Memleket Partisi’ne oy veren seçmen kitlesi küstürülmemeliydi. Akşener’e yapılan itibarsızlaştırmaya ve şeytanlaştırmaya yönelik aksiyonların ve bu eksende onlara dönük yaratılan sosyolojik baskı, bu tabanların Kılıçdaroğlu’na olan dayanağını azaltmıştır.
* Hiç elbet ülkenin tamamının cumhurbaşkanı olma savını hedefleyen bir siyasetin Kürt yurtaşlarının oy ve dayanağını istemesi elzemdir. Fakat bu takviye istenirken HDP ile kurumsal yakınlığını tıpkı lokal seçimlerde olduğu üzere diplomatik bir seviyede kalması ya da aleni bir itifakın olması gerekirdi. Örtülü ve sadece HDP tarafından gelen açıklamalarla sürecin götürülmesi Batı’da HDP tersi seçmeni olumsuz etkilemiştir. Bunun da dışında PKK terör örgütünün ve tüm yayın organlarının seçim süreci içerisinde yaptığı açıklamalar şahsen Cumhur İttifakı’nın önünü açmıştır.
* Seçimin ikinci tipinde Ümit Özdağ ile yapılan ittifak ve protokolün Kürt seçmenlere sağlıklı izah edilememesi ve bilhassa protokolün dördüncü hususunda geçen kayyımlara dönük ibarelerin yanlışsız bir biçimde anlatılamaması seçmenlerde olumsuz motivasyon yaratmıştır. Bu da Kürt seçmeninin sandığa gitme oranını ve dayanağını kısmen de olsa düşürmüştür.”
‘LİSTELER OLUMSUZ ETKİLEDİ’
* Seçimin birinci tipinde alınan oy oranın düşüklüğü, seçimin birinci tipinde beklentinin yüksek tutulması ve ikinci cinse gidilirse dert yaşanacağına ait açıklamalar seçimin ikinci tipe kalmasıyla esasen ruhsal olarak kaybedilmişti. Birinci cins şokundan sonra sürecin süratli yönetilerek ve tekrar motivasyon artırıcı propagandalara olan gereksinimin karşılanması gerekirken, nerdeyse ülkenin tamamında ikinci çeşide dönük, örgütsel reklam kampanyalarının gözle görülür biçimde azalması seçmende ‘seçimin aslında kaybedileceği’ algısını güçlendirmiştir.
* Seçimin birinci tipinden sonra bu olumsuz sürecin düzeltilmesi gerekirken alel çabuk ikinci çeşide on gün kala parti içi takımlaşma uğraşları ve bu eksende yapılan atamalar parti örgütü tarafından kabul görmediği üzere seçim sonrasına, kurultaya yönelik çalışmalar olarak görülüp olumsuz bir yansımaya yol açmıştır.
* Milletvekili aday listeleri belirlenirken parti geleneklerine ve demokratik teamüllere uymadan salt bir yapı tarafından belirlenen milletvekili aday listeleri, tartışmalara sebep olmakla birlikte, millet ittifakının öteki partilerine verilen kontenjanların sayıca fazlalığı da, bu gösterilen adayların kendi seçim bölgelerinde kabul görmemesine neden olarak, seçimi olumsuz etkilemiştir.
* Parti içerisinde parti tüzüğünde hiç yeri olmamasına karşın paralel bir yapılanma algısı yaratan ve örgüt iradesinin de üzerindeymiş üzere görünen ‘Doğu Masası’ ve ‘Kılıçdaroğlu Gönüllüleri’ şekli yapılanmalar parti örgütlerini rahatsız etmiştir. Bilhassa Doğu Masası seçim sonuçları doğrultusunda değerlendirildiğinde niceliksel bir katkı sunmadığı üzere niteliksel açıdan da ziyan vermiştir.
* Uzun vakittir parti, ideolojik ve örgütsel açıdan evvel merkeze, sonra merkez sağa ve en sonunda ise muhafazakar sağa dönük bir kayma siyaseti izlemiştir. Bu imaj partinin tarihî tabanını, sol ve toplumsal demokrat çevrelerden aldığı dayanağı ve partinin devrimcilik savını zedelemiştir. Partinin ideolojik olarak renksizliğiyle birlikte, özünden uzaklaştığına ait toplumsal algıda seçim sonuçlarına sirayet etmiştir.
‘DEVRİMCİ KİMLİK YOK SAYILDI’
* CHP, son yıllarda solcu ve devrimci kimliğini yok saymış, parti içerisindeki devrimci ve ulusalcı takımlara dönük olumsuz hareket ve tutumlar sergilemiştir. Bu davranış biçimi CHP’nin tarihi ruhuna uygun düşmediği üzere kendi içinde de birlik ve beraberlik zedelenmiştir. Münasebetiyle daha kendi içerisinde ‘helalleşemeyen’ bir yapının toplumda birliği sağlayamayacağı da çok açıktır.
* Doğu ve Güneydoğu başta olmak üzere örgütün birçok vilayet ve ilçe yapılanmasında, bilhassa AKP’den devşirilen siyasetçilerle sağa yönelmesi hem örgüt içerisinde hem de yurttaşların partiye dönük umut ve heyecan beslemesinde olumsuz tesir yaratmıştır. Değişim savında bulunan bir siyasi parti değiştirmek istediği takımlarla yönetilmemelidir. Özetle AKP anlayışından kurtulmak isteyen bir partinin şahsen eski AKP’liler tarafından yönetilmesi bu sonucun diğer bir etkenidir.
* Partinin dış siyasetinin ulusal güvenlik siyasetlerini, bilhassa iktidar partisinin yaratığı algının tesiriyle ulusal siyasetlere karşı olduğuna dönük toplumsal algının artması bilhassa milliyetçi oylara olumsuz yansımıştır.
* Seçimin olağan vakitte yapılmasına karşın geçmiş seçimlerden ders çıkararak sandık güvenliğinin ve sandık tertibinin sağlanması gerekirken bu mevzudaki önemli eksiklikler kabul edilemez bir yanılgıdır. Bu durum bile başlı başına seçim sürecini olumsuz etkileyen başat faktörlerdendir.
* Her şeye karşın aksiliğe yer yok. CHP, yeni bir dava tarifiyle büyük bir özgüvenle halkçı ve devrimci çizgisine dönerek kendi öz takımlarıyla değişimi kesinlikle gerçekleştirecektir.
