Bölge sanayicileri, bir yandan sarsıntının oluşturduğu hasarı onarmaya çalışırken, bir yandan da pazar kaybı yaşamadan tekrar ihracat yapmak istiyor.
Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) datalarına nazaran, zelzeleden etkilenen11 ilin ihracatı afetin akabinde dalgalı bir seyir izledi.
Deprem sonrasında bu vilayetlerin çabucak hemen hepsinin ihracatı sert düşüş gösterdi. Sonraki aylarda ise birtakım vilayetlerin ihracatında toparlanma görülse de Kurban Bayramı tatilinin yaşandığı haziran ayı prestijiyle yalnızca Hatay ve Kilis’in ihracatının ocak ayının üzerinde olduğu görüldü. Mayıs ayında ise Adana, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kilis ve Şanlıurfa’nın ihracatı ocak ayındaki düzeylerini yakaladı.
DEPREM BÖLGESİNE ÖZEL FİNANSMAN PAKETİ
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, bölge ihracatının eski haline dönmesinin vakit alacağını belirterek, kentten kente değişmekle birlikte üretimin ortalama yüzde 70 kapasitelere ulaştığını lisana getirdi.
Gaziantep üzere kentlerde toparlanma görülmesine rağmen Kahramanmaraş ve Adıyaman üzere vilayetler için vakte muhtaçlık duyulduğuna işaret eden Kileci, “İhracatta mayıs ayı çok uygun geçerken, Kurban Bayramı tatili nedeniyle haziran makus geçmişti. Temmuz ise daha yüksek gelecek, güzelleşme var. Geçen yıl Kurban Bayramı tatili temmuz ayına denk gelmişti, onun da tesiriyle de yüksek olacak. Uyguna hakikat gidiyor.” diye konuştu.
Yıl sonu amaçlarını her geçen gün olumlu tarafta revize ettiklerini anlatan Kileci, şunları kaydetti:
“Yılın başında bölgede, geçen yıla nazaran, yüzde 20’lik artış bekliyorduk. Zelzeleden sonra ‘Acaba geçen seneyi yakalayabilir miyiz?’ dedik. Artık tekrar geçen yılın üstünü hedefliyoruz. Artık görünen tablo daha âlâ noktaya götürüyor. Bölge bazında genel manada Kahramanmaraş biraz ekside kalabilir, Hatay ekside kalabilir. Adıyaman’da üretim tesislerinde çok sorunumuz yok, ömür alanlarında sorun var, o da çözülüyor. Adıyaman’da üretim manasında kasvet olacağını sanmıyoruz. Sene sonunda geçen yılın üzerinde sayıyla tamamlayacağız üzere görünüyor. Yaşadığımız bu süreçte ihracat tarafında oldukça müşteri kaybımız oldu. Biraz vakit alacak lakin düzelecek.”
Kileci, ihracatçı olarak kredi kaynakları açısından önemli kayıplar yaşadıklarına işaret ederek, şu anda ihracatçı olarak bekledikleri en değerli şeyin krediye erişilebilirliğin artırılması olduğunu söyledi.
Doğru krediyi gerçek fiyatlama ile almak istediklerini belirten Kileci, İhracatı Geliştirme AŞ, Türk Eximbank ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kaynaklarıyla sarsıntı bölgesi için farklı ve özel finansman uygulamalarına gidilmesini talep etti.
Kileci, “Enseyi karartmayacağız, çalışmaya devam edeceğiz. Bu memleket için ihracat yapmaya devam edeceğiz.” dedi.
“PAZAR KAYBI YAŞIYORUZ”
Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası (KMTSO) Lideri Mustafa Buluntu da vilayetlerindeki sanayi tesislerinde kapasitenin yüzde 40 seviyelerinde olduğunu söz ederek, vilayet olarak ihracat maksatlarını tutturma talihlerinin bulunmadığını söyledi.
Buluntu, şirketlerin ayaklarının üstünde durmaları için finansal problemlerinin çözülmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Acil finansman takviyesine muhtaçlığımız var. İşletmelerin ayağa kalkması için hem Kredi Garanti Fonu dayanaklı finansmana hem de mevcut kredilerin en az 1 yıl ödemesiz devirle yapılandırılmasına gereksinim var.” dedi.
Buluntu, “İhracatımızı artırmak için evvelki kapasitelerimize ulaşmamız lazım. İnşallah tekrar ihracat eski ihracatları yakalama bahtımız var. Lakin bu mühlet uzadıkça müşteri ve pazar kaybı da yaşıyoruz. Giden müşteriyi geri döndürmemiz çok sıkıntı olacak. İşçi kahrımız yavaş yavaş tamamlanıyor lakin firmaların finansal meşakkatleri var.” diye konuştu.
“ASGARİ FİYAT DAHA YÜKSEK OLMALI”
Üretime dayalı ihracatta kayıplar yaşadıklarını bildiren Torunoğlu, “Çarkların eskisi üzere dönmesi için bölgeye özel teşvikler verilmeli.” değerlendirmesinde bulundu.
İşçi temininde yaşadıkları sıkıntılara da değinen Torunoğlu, taban fiyatın, devlet dayanağıyla, bölge için daha yüksek uygulanmasını isteyerek, aksi halde emekçi kaybını önleyemeyeceklerini kelamlarına ekledi.
