Bu yıl ülkemizi de tesiri altına alması beklenen sıcak hava dalgası nedeniyle yurttaşlara sıcaklarla ilgili ikaz üzerine ikaz yapılıyor. İklim uzmanları, hava sıcaklıklarının 50 dereceyi bulabileceği uyarısı yaparken, Türkiye Acil Tıp Derneği (TATD) uzmanları ise yaz mevsimiyle bir arada acillere başvuran hastaların profilindeki değişime vurgu yaptı; kimi hasta kümeleri için yaz mevsiminde daha da artan risklere dikkat çekti.
Derneğin YouTube kanalından da bu mevzularla ilgili yurttaşlara yönelik bilgilendirme görüntüleri yayınladıklarını kaydeden TATD Kardiyak Aciller Eğitim Komitesi Genel Koordinatörü Uzm. Dr. Derya Abuşka, vatandaşlara değerli ikazlarda bulundu.
“BASİT TRAVMALAR DAHİ İÇ KANAMAYA YOL AÇABİLİR”
Dr. Abuşka, yaz aylarında travma hastalarının acillere çok sık başvurduğunu vurguladı ve “Yaz aylarında bize en çok gelen aslında bir taraftan da travma hastalarımız. Travma hastalarımız yaz aylarında artar zira mesken alanından dışarıda vakit geçirme sayısı arttıkça araç içi araç dışı trafik kazaları ve kolay düşmeler üzere travma hastalarımız artar. Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarımız burada kolay düşmelerde, minör travmalarla bile önemli etkilenebiliyorlar. Hasar alan bölgeye bağlı olarak iç kanama riski de olabiliyor. O yüzden bu hastalarımızın kendini travmadan muhafazası da doğal ki değer arz eder” dedi.
“KENE ISIRMALARINDA SIHHAT ÇALIŞANI MÜDAHALE ETMELİ”
Daha çok Orta Anadolu ve Orta Karadeniz’de görülen ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşine neden olan kenelerin İstanbul’da bulunmadığına dikkat çeken Dr. Derya Abuşka, yeniden de kene ve böcek ısırıklarına karşı da alınabilecek tedbirlerden bahsederek şu bilgileri verdi: “İstanbul genelinde Kırım Kongo ile alakalı bir bulaş şimdiye kadar tespit edilmedi, görmüyoruz. Lakin kene ısırıklarında kıymetli olan şey şu; parka bahçeye açık alanlara giderken mümkün olduğunca uzun kıyafetler giyerek korunmaya çalışmak gerekiyor. Ne kadar korunsanız da yeniden de kene ısırığıyla karşılaşabilirsiniz. Kıymetli olan bedenin rastgele bir yerinde bir kene varsa bunu bir sıhhat çalışanı çıkarsın; zira parçalanabiliyor, başı içeride kalabiliyor. Bir de bedenin bir yerinde bir kene varsa öbür bir yerinde de olma ihtimali daha yüksektir. Kıvrım bölgelerinde, koltuk altlarında, kasıklarda atlanabilir mesela. Biz hastalara daima bunu söyleriz, büsbütün soyalım, öbür bir yerinde olmadığından emin olalım. Bunu da denetim etmek gerekli.”
“AŞIRI KAŞIMAK, BEDENE ENFEKSİYON GİRİŞİNİ KOLAYLAŞTIRIR”
Yazın tekrar sıkça karşılaşılan acil olaylar içinde böcek ve sivrisinek sokmalarının dikkat çektiğine işaret eden Dr. Abuşka, şayet zehirli bir böcek ısırığı sözkonusu değilse ısırılan bölgenin su ve sabunla güzelce yıkanıp kolay kaşıntı giderici jellerle rahatlatılabileceğini kaydetti. Dr. Abuşka, sivrisinek sokması sonucu hayati tehlike oluşturabilecek durumun ise kimi hasta kümelerinde yara yapacak kadar kaşımayla meydana gelebileceğini söyledi ve uyardı: “Böcek sokmalarıyla ilgili olarak da, genelde kolay kaşıntı, hafif kızarıklık, lokal ödemler yapabilir. Bölgeyi su ve sabunla yıkayıp pak tutup, çok fazla kaşıntı varsa jeller kremler kullanılabilir. Sivrisinek sokmalarında da böcek sokmalarında önerdiğimiz her şey geçerli. Toksik, zehirli bir böceğin ısırığı olmadığı sürece lokal kaşıntılar yapar. Asıl değerli olan, o bölgenin fazla kaşınıp cilt bütünlüğü bozulduğunda, kanattığınız vakit oradan enfeksiyon girişi olabiliyor. Bilhassa diyabetik ya da bağışıklığı baskılanmış hastalarda bu enfeksiyon giriş odakları daha sistemik enfeksiyonlara yol açabilir. O yüzden cilt bütünlüğünü bozmamak, kanatmamak, şişkinlikleri patlatmamak gerekli. Çok fazla kaşıntı şikayeti varsa sistemik yahut lokal, topikal antihistaminikler (alerjik tepki ilaçları) ile kaşıntı önleyici kremler ve jellerle takip etmek kâfi olacaktır”
“SU ARITICI FİLTRELERİ YAZIN DAHA SIK DEĞİŞTİRİN”
“TATİLCİLER İLAÇ SİSTEMİNİ BOZMAMALI”
Tatile giderken ilaçlarını yanına almayı unutup ilaç tertibi bozulan kronik hasta kümesinin da yazları sık sık acillik olabildiğini belirten Dr. Derya Abuşka, “Acil servislerde, bilhassa yaz aylarında farklı kentlerde yaşamak üzere giden hastalarımızın, kullandığı tertipli ilaçları yanlarında götürmemesi ve birkaç gün boyunca ilaçlarını almaması sebebiyle farklı semptomlarla gelen hastalarımız oluyor. En son tansiyon ilacını unuttuğu için yüksek tansiyona bağlı semptomlarla gelebiliyorlar. Tekrar idrar söktürücü ilaçlarını içmedikleri için kalp yetmezliği, nefes darlığı üzere semptomlarla gelebiliyorlar. Şeker hastaları, tertipli ilaç kullanmazsa yüksek şekerle alakalı koma tablosuyla bile gelebiliyorlar. Münasebetiyle sistemli ilaç kullananımına devam etmeleri sıcak alanda uzun müddet maruziyetlerini engellemeleri, kendilerini sıcaktan müdafaaları ve kâfi su ölçüsü tüketmeye dikkat etmeleri önemli” diye konuştu.
“EN RİSKLİ KÜME KRONİK HASTALIĞI OLANLAR”
Sıcak çarpmalarında en yüksek risk kümesinin kronik hastalığı olan bireyler olduğunu kaydeden Dr. Abuşka, ikazlarını şöyle sürdürdü: “Kronik hastalığı olan, kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği hastalığı olan, idrar söktürücü ilaç kullanan; inme hastaları olabilir hipotalamik bölgesi (beynin beden sıcaklık istikrarını düzenleyen alanı) etkilenmişse ve diyabet hastalarımız daha fazla etkilenebiliyorlar. Kıymetli olan sıcağa maruziyeti engellemek. Beden sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıktığı devirlerde, önemli semptomatik bulgular ortaya çıkar. Sıcak çarpmasına maruz kalan bir hastaya nasıl müdahale edelim ? En uygunu evvel onu serin bir alana almak ve bedenindeki kıyafetlerini çıkartıp mümkünse suyla spreyleme formülüyle ısının bedenden buharlaşarak atılması ve bedenin kendi ısı istikrarını sağlamasına yardımcı olmak. Daha ağır bir tabloda olağan ki acil servislere başvurmaları gerekir.”
YAŞLILAR VE ÇOCUKLARDA SICAK ÇARPMASI TEHLİKESİ
Yaşlıların hiçbir kronik hastalığı olmasa bile yaşla birlikte bedenin su tutma kapasitesi azaldığı için, sıcak çarpmasını çok daha ağır geçirebildiğini kaydeden Dr. Abuşka, çocuklar için de sıcak çarpmasının tehlikeli olabildiğine işaret ederek, “Çocuklar ise bedendeki sıvı kaybını uzun mühlet maskeleyebilir ve tolere edebilirler. Belirtiler başlarda pek ortaya çıkmaz, son anda ortaya çıkabilir. Hasebiyle bir çocukta bulantı, kusma, ishal, sıvı kaybı varsa; çocuğun sıcağa uzun mühlet maruziyeti de susuz kalma tablosunu etkileyecektir. O yüzden çocukların da uzun mühlet sıcağa maruz kalmamaları, kollayıcı şapkalar takmaları ve mümkünse gölge alanlarda bulunmaları değerli. Okulların kapanmasıyla konutta ve dışarıda daha fazla vakit geçiren çocuk yaş kümemizde travmaları fazlaca görebiliyoruz. Düşmeye bağlı ön kol kırıkları, salıncaktan düşmeye bağlı olaylarımız artıyor. Bilhassa 3 yaş kümesine bu hususta çok dikkat etmek gerekiyor” dedi.
