ABD nükleer güce sahip İran tehdidine karşı uzun vakittir bölgedeki iki ezeli düşman müttefikini barıştırmaya çalışıyor. Geçen gün ABD’li bir medya kurumu, ABD ve Suudi Arabistan’ın, Tel Aviv-Riyad ilgilerini olağanlaştırma emelli bir muahedenin genel sınırlarında mutabık kaldığını açıkladı. ABD ile Suudi Arabistan’ın, “İsrail’in Filistinlilere ödünler vermesi, ABD’nin Riyad’a güvenlik garantileri vermesi” karşılığında Suudi Arabistan’ın İsrail’i tanımasını içeren bir mutabakatın üzerinde uzlaştığı ileri sürüldü.
(Mehmet Fatih Ceylan)
Emekli büyükelçi Mehmet Fatih Ceylan, bölgedeki gelişmeleri ve Türkiye’ye etkilerini Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Bölge ülkelerinin İsrail’e olan tavrının İbrahim Muahedeleriyle olağanlaştığını ama eksik halkanın Suudi Arabistan olduğunu söz eden Ceylan, “Suudi Arabistan’ın dış siyasetinde farklılaşmalar görüyoruz: Çin ve İran’la alakaları olağanlaştırmaya dönmesi, petrol üretiminde Rusya’yı takviyeler bir konum alması, Cidde’de Ukrayna savaşını sonlandırmak için toplantı yapması… Bu türlü bir ortamda ABD’nin Suudi Arabistan’la yakınlaşma arayışının ortaya çıkması olağan bir gelişme” dedi. Filistin konusuna yönelik talepleri de kıymetlendiren Ceylan, “İsrail’in bu bahiste ödün vermesini beklemek optimist geliyor bana. Filistin sorunu kısa vadede tahlile ulaşır mı önemli kuşkularım var” sözünü kullandı.
‘YAPICI AKTÖR OLMALIYIZ’
“İsrail-Suudi Arabistan yakınlaşması Ankara’nın Tel Aviv’le yakınlaştığı bir devirde Türkiye’nin çıkarlarıyla bağdaşabilecek sonuçlar ortaya çıkarabilir” diyen Ceylan şunları söyledi: “ABD-İran çekişmesinin ilerlemesi Türkiye’nin menfaatine olmaz. Suriye’de, Türkiye ve İran’ın ulusal çıkarlarının birleştiğini söylemek mümkün değil. ABD ve İran’ın şu an prestijiyle gayri resmi ilgilerinin yumuşaması bizim menfaatimize olur, bölgede tansiyon esasen çok yüksek. Biz bölgede yapan bir aktör olmak zorundayız, bozucu bir aktör olduğunuzda yalnız kalıyorsunuz.”
