2009-2013 yılları ortasında NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Kumandanı emekli ABD’li amiral James Stavridis, Bloomberg’de yer alan “NATO devriyeleri Ukrayna’nın tahılını Putin’den koruyabilir” başlıklı bir yazısında, Rusya’nın, tahıl mutabakatından ayrıldıktan sonra Karadeniz’deki Ukrayna limanlarına giden tüm gemilerin “potansiyel askeri kargo taşıyıcısı” değerlendirileceği açıklamalarına reaksiyon gösterdi.
Stavridis, “Bu durum tahıl ve öteki tarım eserleri nakliyatçılarının sigorta yaptırmalarını imkânsız olmasa da çok zorlaştıracak ve fiilen bir abluka yaratacaktır” tabirlerini kullandı.
Putin’in besin tedarikini keserek açlığı silah olarak kullandığını savunan Stavridis, “Uluslararası hukuka nazaran bu cins ablukalar yasadışıdır ve açık denizlerdeki özgürlüğü direkt kısıtlayacaktır. Taraflar ortasında ilan edilmiş bir savaş durumu yoktur, Putin’in kendi tabiriyle bunun yalnızca “özel bir askeri operasyon” olduğunu hatırlayın” dedi.
Stavridis, Putin’in adımlarına karşı Karadeniz’de yeni bir “Earnest Will” önererek, “Bu başarılı operasyon, bugün yasadışı bir ablukanın nasıl kırılacağına dair kaba bir taslak sunmaktadır. Operasyonel olarak, Earnest Will’in çizgisinde bir yapı mantıklıdır” diye konuştu.
“Kırım’daki limanlar dışında faaliyet gösteren Rus Karadeniz Filosu’nun yerini takip eden devriyeler gerçekleştirmek” gerektiğini ve “tahıl gemilerine yönelik mümkün Rus hava ataklarına karşılık vermek için kıymetli bir hava bileşenine” gereksinim olduğunu vurgulayan Stavridis, “Birkaç savaş uçağı filosu Türkiye’deki NATO üslerine ya da daha büyük olasılıkla Romanya ve Bulgaristan’da görevlendirilebilir. Uydu komuta ve denetimi gerekli olacaktır; hava ve deniz insansız hava araçları entegre edilebilir” dedi.
“SON DERECE KARMAŞIK VE RİSKLİ”
Stavridis, bu adımların “son derece karmaşık ve riskli” olacağını belirterek, günün sonunda Rusya ve NATO’nun “fiili olarak direkt karşı karşıya gelebileceğini” söyledi.
Stavridis, “Başka riskler de var. Karadeniz’e geçişi denetim eden Türkiye, işbirliği konusunda siyasi olarak isteksiz davranabilir. Earnest Will Operasyonu sırasında İran’a ilişkin bir ticari uçağın müthiş bir biçimde düşürülmesinde olduğu üzere kasıtsız bir “ikincil hasar” olayı yaşanması ihtimali de var” diye konuştu.
Rusya’nın, bu durumda NATO ile direkt karşı karşıya gelemeyeceğini öne süren Stavridis, şunları kaydetti:
“Putin öfkelenir, homurdanır ve tehditler savurur lakin NATO’yu ya da Karadeniz’deki savaş gemilerinden oluşan ABD liderliğindeki bir koalisyonu direkt savaşta karşısına alması pek mümkün değildir. Putin’in 1980’lerde İran’ın başına gelenleri görmesi güzel olur: çok sayıda savaş gemisi batırıldı ve abluka kırıldı.”
EARNEST WİLL OPERASYONU
İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana gerçekleştirilen en büyük deniz devriye operasyonu olan Earnest Will Operasyonu, 1987 ve 1988 yıllarında Kuveyt’e ilişkin tankerlerin İran ataklarına karşı Amerikan ordusu tarafından korunmasıydı.
ABD Donanması 23 Temmuz 1987’de Earnest Will Operasyonunu başlattı. USS Crommelin, USS Fox, USS Worden, USS Kidd ve USS Klakring Kuveyt petrol tankerlerine eşlik etmek üzere görevlendirilen birinci ABD savaş gemileriydi.
ABD Donanmasına ilişkin savaş gemileri operasyonun en görünür kısmını oluştururken, AWACS radar uçakları gözetleme yaptı ve helikopterler de gemilere mümkün hücumlara karşı tetikte kaldı.
