İstanbul, İzmir, Ankara ve Diyarbakır’da polis tarafından düzenlenen konut baskınlarıyla gazeteciler gözaltına alındı.
Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Fırat Can Arslan tutuklanırken, MA editörü Delal Akyüz, Bianet editörü Evrim Kepenek ve T24 editörü Sibel Akyüz isimli denetimle hür bırakıldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) avukatlarından Ülkü Şahin, gazetecilerin gözaltına alınma münasebetini aktardı ve süreçte yaşananları Cumhuriyet’e anlattı.
GEREKÇE ATAMA HABERİ!
Gazetecilerin hangi münasebetle gözaltına alındığını aktaran Avukat Şahin “2022 Haziran ayında Diyarbakır’da gözaltına alınarak tutuklanan, 13 ay boyunca tutuklu kalan 15 gazeteci hakkındaki birinci duruşma 11 Temmuz 2023’te görülmüştü. Bu duruşmada soruşturma yürüten ve iddianameyi hazırlayan savcı ile mahkeme heyetindeki üyenin evli olması hakimin reddi talebi olarak iletilmişti. Zira bu durum Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 24. Hususu uyarınca mahkemenin tarafsızlığına ve adil yargılamaya kuşku düşüren ve hakimin reddini gerektiren bir durum. Lakin talep mahkeme heyetince reddedildi. Gazeteci Fırat Arslan ise geçtiğimiz hafta HSK tarafından yayınlanan ve hala sitesinden ulaşılabilen, herkesin erişimine açık bu kararnameleri inceleyerek bu hakim ile savcının Diyarbakır’dan Samsun’un ilçesine atandığını tespit ederek durumu kamuoyuna duyurmuş” dedi ve şunları ekledi:
“Bu çeşit atama haberleri bilhassa toplumsal davalar açısından değerlidir. Kamu faydası vardır. Bu nedenle bu kararnamelerden yanlışsız çok sayıda haber de yapılmıştır. Suçlama ise Terörle Gayret Kanunu (TMK) 6. Hususu 1. Fıkrası uyarınca bu hakim ile savcının terörle uğraşta vazife aldığı argüman edilerek bu tweet ve bu tweetin yine paylaşılmasıyla hüviyetlerinin açıklandığı, yayınlandığı ve maksat gösterildiği argümanı.”
“BAŞTAN SONA HAK İHLALİ, SORUŞTURMA DAHİ AÇILMAMASI GEREKİR”
Sürecin baştan sona hak ihlali olduğuna dikkat çeken Şahin “Bırakın gözaltını soruşturma dahi açılmaması gerekirdi. Zira TMK 6. Unsur 1. Fıkrasında düzenlenen bu cürmün işlenebilmesi için öncelikle terörle gayrette vazife alan kamu görevlilerine yönelen bir fiil kelam konusu olmalıdır. Ayrıyeten Yargıtay kararlarına nazaran bu kabahatin işlenebilmesi için özel kast gerekir. Yani failin bu alanda misyonu olan kamu vazifelilerinin terör örgütleri tarafından maksat alınarak terör örgütleri tarafından kabahat teşkil eden hareketlerin gerçekleştirilmesi istikametinde bir istek ve isteğin bulunması gerekir” sözlerini kullandı.
“ŞÜPHE DEĞİL, FERDÎ KİN VAR”
Şahin, ortada bir hata yokken soruşturmanın açıldığını ve bunun hatada cezada yasallık unsurunun ihlali olduğuna dikkat çekti.
Soruşturma açıldıktan sonra yapılan süreçlerde yaşanan ihlallere de değinen Şahin “Gözaltına alınan gazetecilerin hepsi yeri yurdu, telefonu, iş adresi muhakkak olan, daha evvel de haberleri nedeniyle daha evvel söze çağırılmış ve gidip tabir vermiş isimler. Hiçbirisi hakkında dava açıldı, soruşturmaya maruz kaldı diye kaçmamış. Bununla bir arada ortada karartılacak bir kanıt de yok. Sadece bir tweet yahut retweet var. Paylaşılmış, ekran manzarası alınmış ve bitmiş. Şafak baskını yaparak, konut araması ve dijitallere el konacak nasıl bir kuşku olabilir? Temelinde burada bir kuşku yok burada bir ferdî kin var. Bu nedenle tabire çağırmak yerine yakalama ve gözaltı kararı çıkarılması sabahın birinci ışıkları ile konut araması yapılması, dijital gereçlerine el konulması baştan sonra hukuksuz” diye konuştu.
KELEPÇE TAKILMASIN TALEBİNE ‘TALİMAT BU YÖNDE’ CEVABI!
Gözaltına alınma süreçlerinde kelepçe takmanın makul şartları olduğunu söyleyen Şahin “Evrim Kepenek’te ise bırakın somut belirtiyi bu istikamette bir emare bile kelam konusu değildi. Ne mesken aramasında ne sonrasında hiçbir formda zahmet çıkarmamış, diyalog içinde olmuş. Kelepçe takılmaması konusunda itirazlarımızı ilettik. Kolluk işçisi de bu türlü kuşkunun olmadığını bilecek mesleksel tecrübeye sahipti lakin “talimat bu yönde” demekle yetindiler” dedi.
“SORULAN SORULARIN SORUŞTURMAYLA İLGİSİ YOK”
İfade sırasında sorulan soruların soruşturmayla ilgisi olmadığını belirten Şahin şunları söyledi:
“İfade sırasında sorulan sorular ise daha çok örgüt üyeliği soruşturmalarında karşımız çıkan matbu sorular. Örneğin, daha evvel gözaltına alındınız mı? Rastgele bir sendikaya, derneğe, siyasi partiye üyeliğiniz var mı? Varsa neden? Ailenizde, akrabalarınızda örgüt üyesi var mı? Kod isminiz var mı? Bu soruların bu soruşturmayla ne üzere bir ilgisinin olduğunu anlamak mümkün değil. Gazetecileri kriminalize etme emeli taşıyan, kişiyi potansiyel fail olarak gören, kabahat ve cezanın kişiselliği unsurunu de yok sayan bir anlayışın göstergesi.”
“DÖNEMİN CEZALANDIRMA ARACI HALİNE GELDİ”
“TMK 1991 tarihinde çıkarılmış bir kanun ve 6. husus 32 yıldır pek fazla uygulaması olmayan, en azından 7. husus kadar tanınan olmayan bir düzenlemeydi. Fakat son birkaç yıldır sıklıkla karşımıza çıkıyor. Periyodun cezalandırma aracı haline geldi diyebiliriz” diye konuşan Şahin, “Gerçekten de düzenleme öylesine geniş bir uygulama alanına sahip ki her türlü kamu vazifelisi, bilhassa üst seviye olan, kimliği net olarak bilinen kamu vazifelileri hakkında çıkan haberler nedeniyle bu cürüm vasıtasıyla şikayetçi olabileceği düşünülüyor. Tabi bunun en temelinde iktidarın, beğenmediği her türlü haberi ve gazeteciyi terörle yaftalaması yatıyor” dedi ve şunları söyledi:
“ANAYASAYA ALIŞILMAMIŞ BİR NORM”
“Buradan güç alan kamu vazifelileri de terörle çaba ettiklerini düşünüyor. Mevzuatımızda hangi kamu vazifelilerinin terörle uğraşta misyonlu olduğu meçhul. Bununla bir arada “hedef gösterme” kavramı da muğlak bir kamu görevlisinin hukuka karşıt fiillerinin, yolsuzluğunun ortaya çıkarılması gaye gösterme olarak yorumlanmamalı. TMK 6/1 bir soyut tehlike cürmü niteliğinde ve yani bu kabahatin işlenebilmesi için somut bir tehlike aranmıyor. Bu nedenle de geniş bir kullanım alanı buluyor kendisine. TMK 6. Hususun öngörülebilir olmadığını, hukuk devletinin en temel unsuru olan yasallık koşullarını taşımadığını, Anayasa’ya ters olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle suçlamanın her şeyden önce Anayasa’ya ters bir norm olduğu kanaatindeyim.”
