ABD’de araştırmacılar, plastik üretiminde ve çok çeşitli başka endüstriyel uygulamalarda kullanılan kimi kimyasalların gebe bayanların kanında yaygın olarak bulunduğuna ve bunun da anneler ve bebekleri için artan sıhhat riskleri yarattığına dair yeni ispatlar buldu.
Araştırmacılar, bulgularının, insanların rutin olarak maruz kaldığı birçok kimyasalın sıhhatte ince lakin ziyanlı değişikliklere yol açtığını gösteren ve giderek artan delillere eklendiğini söyledi.
Araştırmacılar, bunun, devlet yetkilileri için bir “uyandırma çağrısı” olması gerektiğini lisana getirdiler.
San Francisco Üniversitesi’nden Profesör Tracey Woodruff, “Bu çok kıymetli bir mevzu. Kimyasalların annelik şartları ve sıhhat eşitsizlikleri üzerindeki rolünü anlamak için daha fazlasını yapmamız aciliyet arz ediyor. Yüzlerce kimyasala maruz kalıyoruz ve bu araştırma bunların sıhhatimiz üzerindeki tesirlerini daha güzel anlamamıza katkıda bulunuyor” dedi.
PFAS TESPİT EDİLDİ
Environmental Health Perspectives mecmuasında yayınlanan hükümet dayanaklı çalışmada, San Francisco Üniversitesi’nden bir küme araştırmacı, 302 gebe çalışma iştirakçisinin kanında ve bebeklerinin göbek kordonu kanında, per ve polifloroalkil unsur (PFAS) çeşitleri de dahil olmak üzere çok sayıda ziyanlı kimyasal bulduğunu söyledi.
Alınan kan örneklerinin en az %97’si PFOS olarak bilinen ve uzun müddettir doğum kusurları da dahil olmak üzere birçok önemli sıhhat meselesiyle ilişkilendirilen bir cins PFAS içeriyordu.
Hamile bayanların birçoklarında bulunan öbür kimyasallar ortasında olağandışı yağ asitleri ve pestisit, birtakım ilaçlar ve plastik imalinde kullanılan başka kimyasallar yer aldı.
Araştırmacılar, anne kanında bulunan kimyasalların birçoğunun, ABD’de oranları giderek artan, önemli ve bazen ölümcül bir gebelik komplikasyonu olan preeklampsi ve gebeliğe bağlı hipertansiyon olarak bilinen “gebelik diyabeti” riskiyle bağlantılı olduğunu belirtti.
Araştırmacılar, bulunan uzun zincirli yağ asitlerinin daha evvel sadece karaciğer ve beyinde şişmeye neden olan “ciddi bir durum” olan “Reye sendromu”ndan muzdarip bireylerde tespit edildiğini, fakat sağlıklı bireylerde bulunmadığını” belirtti.
“ENDİŞE VERİCİ”
Çalışmanın muharrirlerinden Jessica Trowbridge, çalışma iştirakçilerinin kanında bulunan bu belli yağ asitleri çeşitlerinin, sıhhat üzerindeki tesirleri hakkında çok az şey bilinmesi ve plastik üretiminde kullanılmaları nedeniyle bilhassa “endişe verici” bir alan olduğunu söyledi.
ABD, gelişmiş dünyada anne ölümlerinin en yüksek olduğu ülke. ABD’de anne vefat oranları 1999 ile 2019 yılları ortasında iki katına çıkmakta olup, siyahi annelerde mevt oranı en yüksektir.
PER VE POLİFLOROALKİL HUSUS (PFAS)
PFAS, kanser, doğurganlığın azalması ve böbrek hastalığı üzere sıhhat meseleleriyle ilişkilendiriliyor. Birçok tanınan tüketim malının imalinde kullanılan bu kimyasallar, sanayi tesislerinden, kanalizasyon arıtma tesislerinden, çöplüklerden yahut birtakım yangın söndürme köpüklerinden içme suyuna sızabilmektedir.
Bu ayın başlarında, ABD İçişleri Bakanlığı’nın bir ünitesi olan ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS), ABD içme suyunun %45’inin PFAS ile kontamine olduğunu bildirdi.