Pasifik okyanusunun iki yakasında yer alan dünyanın en büyük ekonomileri ABD ve Çin’in ekonomik gidişatına ait belirsizlikler fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ediyor.
ABD’de açıklanan bilgiler hasebiyle enflasyonla çabada ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bir faiz artışına daha gidebileceği ihtimali bulunurken, Çin’deki deflasyonist süreçle birlikte gayrimenkul dalında büyük oyuncuların temerrüde düşme mümkünlüğü risk algısının artmasına neden oluyor.
Geçen hafta perşembe ve cuma günü ABD’nin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Üretici Fiyat Endeksi’nden (ÜFE) alınan sinyaller enflasyonla gayretin şimdi sona ermemiş olabileceğine işaret ederken, ülkede gerçekleştirilen tahvil ihraçlarındaki fiyatlamalar da dikkati çekti.
Perşembe günkü ihraçlarda ABD’nin 30 yıllık tahvil faizlerinde ortalama faiz yüzde 4,19 düzeyinde gerçekleşirken, enflasyon datalarının akabinde kelam konusu faizler yüzde 4,26 düzeyine yükseldi.
Analistler, tahvil piyasalarındaki satış baskısının Fed’in yıl sonuna kadar bir faiz artışına daha gidebileceği telaşını yansıttığını belirterek, bu durumun risk algısını beslediğini lisana getirdi.
EMTİA PİYASASINDA DOLAR ENDEKSLİ OYNAKLIK
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda bankanın gelecek ayki toplantıda siyaset faizini yüzde 90 ihtimalle sabit bırakacağının öngörüldüğünü tabir eden analistler, buna rağmen kasım toplantısında da 25 baz puanlık artış ihtimalinin yüzde 40 düzeyinde olduğunu lisana getirdi.
Analistler, kelam konusu kaygıların dolar endeksini 103’le 7 Temmuz’dan bu yana en yüksek düzeye çıkardığını hatırlatarak, emtia fiyatlarında da dolar endeksindeki harekete paralel oynaklığın arttığını söz etti.
Buna nazaran, endüstriyel üretim süreçlerinin en kıymetli orta mallarından olan ve talebi ekonomik aktiviteye yönelik değerli bildiriler veren bakırın libresi düşüş eğilimini üst üste üçüncü iş gününe taşıyarak yüzde 0,6 azalışla 3,69 dolardan süreç görüyor.
Brent petrolün varili haftanın birinci süreç gününde yüzde 0,8 düşüşle 85,6 dolardan, altının onsu da yüzde 0,1 kıymet kaybıyla 1.912 dolardan alıcı buluyor.
FAİZ ARTIRIM BEKLENTİSİ GÜÇLÜ SEVİYEDE
Bu gelişmelerle cuma günü, New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 0,30 yükselirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,11 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,68 azalış kaydetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar, haftaya düşüşle başladı.
Avrupa borsalarında enflasyon ve resesyon riskine yönelik belirsizliklerle taraf arayışının öne çıktığı görülüyor.
Dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatçısı Avustralya’daki birtakım LNG tesislerinde çalışanların gelecek hafta greve gitmek için harekete geçmesinin akabinde geçen hafta Avrupa’da gaz vadelileri yaklaşık yüzde 23 yükseldi.
Bir taraftan bölge ekonomilerinde sakinlik tasasının baş gösterdiği, başka taraftan enflasyonun hala hedeflenen düzeyin hayli üzerinde bulunduğu Euro Bölgesi’nde kelam konusu fiyat artışları belirsizliklerin artmasına neden oldu.
Analistler, doğalgaz fiyatlarındaki artışın enflasyonist tesiri ve üretim maliyetlerini artırarak karlılıkları düşürebileceği tasasının bölgede halihazırda akılların bir köşesinde bulanan “stagflasyon” korkusunu canlandırmış olabileceğini söz etti.
Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle bölge ekonomileri Rusya’dan gaz tedarikini en düşük düzeye indirmeyi amaçlarken, LNG tedarikinde yaşanacak problemlerin Rusya’nın elini güçlendirmesinden de tasa ediliyor.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) eylül ayında faiz artırımlarına orta verebileceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ederken, yılın geri kalanı için de bankanın adımlarına ait belirsizlik devam ediyor.
Cuma günü, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,24, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 1,26, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,26 ve Almanya’da DAX 40 yüzde 1,03 paha kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, haftaya düşüşle başladı.
DOLAR/YEN PARİTESİ TARİHİ ZİRVELERDE
Asya piyasalarında Çin kaynaklı telaşların gerisi arkası kesilmiyor.
Ülkede geçen ay prestijiyle başlayan deflasyonist sürecin yanında ekonomik aktiviteye ait telaşlar güçlü kalmaya devam ederken, gayrimenkul kesimindeki iki büyük oyuncunun vadesi gelen kupon ödemelerini yapamaması bölgede satış baskısının derinleşmesine neden oldu.
Çin’in en büyük inşaat şirketlerinden Country Garden yılın birinci yarısında 7,6 milyar dolar ziyan etmiş olabileceklerini duyururken, şirketin pay fiyatı yüzde 13 azalışla tarihi düşük düzeye indi.
Cuma günü açıklanan bilgilere nazaran, ülkede kredi kullanımının da gerilemiş olması ekonomik aktiviteye yönelik tasaları had safhaya çıkarırken, yarın açıklanacak perakende satışlar ve sanayi üretimi datalarının piyasalarda oynaklığı artıracağı öngörülüyor.
Japonya tarafında Japon yeni dolar karşısında geri çekilmeye devam ederken, dolar/yen paritesi 145,2 ile 2023’ün tepesini test etti.
Analistler, Fed’in bir mühlet daha şahin kalmaya devam edebileceği telaşının doları öteki para üniteleri karşısında desteklediğini tabir ederek, şahin Fed tasalarının bölge genelinde teknoloji payları üzerindeki satış baskısını da artırdığını hatırlattı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde1,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,4, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8 paha kaybetti.
Yurt içinde cuma günü alıcılı seyreden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 3,67 bedel karıyla günü 7.714,38 puandan tamamlayarak kapanış rekoru kırdı.
Dolar/TL, cuma gününü evvelki kapanışın çabucak üstünde 29,8681’den tamamlamasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 27,0490 düzeyinden süreç görüyor.
Bugün dünya genelinde bilgi gündeminin sakin olduğunu aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.750 ve 7.900 düzeylerinin direnç, 7.500 puanın dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.
