Dolar/TL kurundaki durdurulamaz artışın akabinde gözler, geçmişten bu yana her döviz dalgalanmasında sıradışı açıklamalara imza atan AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın konuşmalarına çevrildi.
Erdoğan’ın, yurttaşlara dolar bozdurma davetinden faiz lobisine seslenişine varan açıklamalarından kimileri şöyle:
“DOLARA YATIRIM YAPAN YAYA KALIR”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, doların 2.62 TL olduğu 6 Mart 2015‘te kurdaki hareket ve yükselişle ilgili şöyle konuşmuştu:
“Faiz lobisinin bir çalışması var. 2015 gelişmeleri, büsbütün dolar-avro parite farkından kaynaklanıyor. Ortaya kimi tezler atmak yanlış olur. Açık ve net söyleyeyim, bilhassa faiz lobisi yahut dolara çok yatırım yapanlar yaya kalabilirler.”
“YİNE SÖYLÜYORUM; TEĞET GEÇECEK”
Doların 3.51 TL olduğu 2 Aralık 2016‘da, Ankara’da otomotiv ticaret merkezinin açılışında konuşan Erdoğan, ‘yastık altındaki dövizleri dönüştürme’ davetini şu sözlerle yapmıştı:
“Rabbim bu ülkeyi korusun. Son günlerde bir döviz sorunu çıkardılar. Dolar şöyle oldu bu türlü oldu ne olursa olsun. Sevgili milletim sizleri Allah için seviyorum. Yastık altında dövizi olanlar gelsin parasını altına, TL’ye dönüştürsün. Ne gerek var dövize bedel kazandıracağız. Bu adımları atınca birilerinin oyunu bozulacak. Bunlar öncede bunu yaptı. 2007’de tıpkı şeyi yaptılar. Ben tekrar diyorum teğet geçecek.”
“KUR ŞÖYLE ARTTI, KUR BU TÜRLÜ ARTTI…”
27 Kasım 2017 tarihinde dolar 3.90 TL iken, ATO Congresium’daki ATO Ödül Töreni’nde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktisattaki dalgalanmalara yönelik tenkitlere şöyle cevap vermişti:
“Bugün döviz 3 kuruş yükseldi akaryakıt iki kuruş arttı diye karalar bağlayanlar lakin 15-20 yıl öncesinin Türkiyesini bilmeyenler olabilir. Ülkemizin iktisadının bir gecede yerle yeksan olduğu dövizin 3-5 kuruş değil 5-10 kat birden arttığı günlerden buralara geldik. Kur şöyle arttı bu türlü arttı bütün bunları konuşuyorsunuz da 1 doların 7 bin 500 liralara çıktığı günleri niçin konuşmuyorsunuz?”
“DÖVİZDEKİ ARTIŞ MANTIKLI DEĞİL”
Erdoğan, 12 Nisan 2018‘de devrin ABD Lideri Donald Trump’ın Suriye’yi füze ile vuracağını ima eden açıklamasının akabinde sert yükselişle tarihi tepeyi gören ve 4.11 TL olan dolar ile ilgili şu açıklamada bulunmuştu:
“Ekonomide faal rol oynayanlar, finans kesiminin içinde olanlar şayet Suriye’deki bu gelişmeleri mazeret ederek ülkemize ekonomik terör estirmeye çalışıyorsanız yanlış yaparsınız. Bunları çok güzel biliyoruz. Yeri geldiğinde bunun hesabını verir, bunun bedelini ödersiniz. Döviz kurlarındaki artışın makul, mantıklı, işin kitabına uygun bir izahı yok. … Hiç kaygı etmeyin, Türkiye yoluna devam ediyor, bizi döviz kuru üzerinden terbiye edemezler.”
“YERLİ PARAMIZLA HAREKET ETMEYE DEVAM EDELİM”
Erdoğan, doların 4.73 TL düzeyinde olduğu 23 Mayıs 2018 tarihinde Saray’da eski milletvekillerine verdiği iftarda, döviz kurlarında yaşanan kısmi dalgalanmaya dair şu sözleri kullanmıştı:
“Ortada üstesinden gelemeyeceğimiz bir düşünce yoktur. … Ben tüm halkıma, tüm vatandaşlarıma sesleniyorum; lütfen kendi yerli paranızı dövize değişmeyin. Yerli paramızla hareket etmeye devam edelim. Ulusallık budur, yerlilik budur, vatanseverlik budur. Şayet buna sahip çıkarsak, bilesiniz ki yarınlar bizim için çok daha farklı olacaktır.”
“BU KARDEŞİNİZE YETKİYİ VERİN…”
Doların 4.74 TL olduğu 19 Haziran 2018′de Adana İstasyon Meydanı’nda düzenlenen mitingde konuşan Recep Tayyip Erdoğan, şunları söylemişti:
“Kur bunlar bizim geleceğimizi belirleyemez, bizim geleceğimizi biz belirleyeceğiz. Biz 2002’den bu yana ekonomiyi o denli hale getirdik ki bu tıp sarsıntılar ülkemize vız gelir. Yazgımızı beşer planında söylüyorum biz belirleriz. Bunu kimseye asla bırakamayız. Türkiye’nin yazgısı üzerinde ekonomik taarruzlar döviz üzere makro istikrarlar üzerinden yapılıyor. 24’ünde siz bu kardeşinize yetkiyi verin faizle nasıl uğraşılır göreceksiniz. Yüksek faiz ile biz ülkemizi ayağa kaldıramayız. Düşük faiz ile bu adımı atmamız gerek.”
“YASTIK ALTINDAKİLERİ ÇIKARIN”
Dolar kurunun 5.08 TL olduğu 3 Ağustos 2018 tarihinde 100 günlük aksiyon planının birinci kademesini açıklayan Erdoğan, yurttaşlara şu çağrıyı yapmıştı:
“ONLARIN DOLARI VARSA BİZİM ALLAH’IMIZ VAR”
Recep Tayyip Erdoğan, dolar kurunun 5.54 TL olduğu 9 Ağustos 2018‘de memleketi Rize’nin Güneysu ilçesinde hemşerilerine, dolardaki artışa ait şunları söylemişti:
“Çeşitli kampanyalar sürdürülüyor. Hiç bunlara kulak asmayın. Şunu unutmayın onların dolarları varsa, bizim de halkımız var, hakkımız var, Allah’ımız var. Bizler çok çalıştık, çok çalışıyoruz. 16 yıl evvel neydik, artık neyiz? Daha uygun olacağız. Sizlere sabırlar ve çabalar diliyorum. Çok çalışıp, çok koşacağız ve 2023’e çok farklı gireceğiz.”
“FAİZ LOBİLERİ BOŞUNA HEVESLENMEYİN”
Dolar kurunun 6.42 TL olduğu 10 Ağustos 2018 tarihinde Bayburt’ta yaptığı konuşmada, dövizdeki hareketliliğe ait şu sözleri kullanmıştı:
“Dolar bizim yolumuzu kesemez, telaş etmeyin. … Faiz lobilerine sesleniyorum, boşuna heveslenmeyin. Bu milletin sırtından kazanamayacaksınız.”
