Çalışmada bulunan ölçü, teneffüs sistemimize her hafta bir kredi kartı boyutunda mikroplastiğin girmesi manasına geliyor.
Mikroplastikler artık damarlarımızın içi de dahil olmak üzere her yerde olduklarından, bu plastikleri yiyip içiyoruz da. Mikroplastikler çayımızda, suyumuzda ve yiyeceklerimizde bulunmakla kalmıyor, havadaki ölçüleri da artış gösteriyor. Onlardan kaçınamıyor, sıhhate ise ne üzere tesirleri olduğunu bilmiyoruz.
MİKROPLASTİKLER İNSAN VÜCUDUNUN HER BÖLGESİNE ULAŞIYOR
Populer Science Türkçe’nin aktardığı üzere Sidney Teknoloji Üniversitesinde çalışan Muhammed İslam, yeni araştırmalarının motivasyonunu şu sözlerle açıklıyor: “2022 yılında yürütülen çalışmalarda, insanların teneffüs yollarının derinliklerinde birinci kere mikroplastiklere rastlanmıştı. Bu durum teneffüsle ilgili önemli sıhhat kaygıları doğurdu.”
İslam ve dünya çapındaki meslektaşları hesaplamalı bir akışkan dinamiği modeli kullanarak, mikroplastiklerin üst teneffüs yollarımızda farklı teneffüs kaidelerinde nasıl hareket ettiğini inançlı bir biçimde araştırmaya çalışmışlar. Bu model, onlarca yıldır farklı parçacık çeşitlerinde de tesirli iddialar yapılmasını sağlamış.
Çalışma sonucunda test edilen en büyük boyutlu mikroplastiklerin (5,56 mikron) üst teneffüs yollarımızda, çok büyük ihtimalle de genizde yahut boğazın art kısmında takılı kalma eğilimi sergilediği bulunmuş. Bu plastik tozunun formu, biriktiği yeri de etkiliyor.
“Solunum yolunun karmaşık ve büyük oranda asimetrik olan anatomik biçimi, genizdeki ve orofarinksteki karmaşık akış davranışı, mikroplastiklerin akış yolundan sapmasına ve bu bölgelerde birikmesine sebep oluyor” diyor İslam.
“Akış suratı, parçacığın eylemsizliği ve asimetrik anatomi, geniz ve orofarinks bölgedeki genel birikimi etkileyip çökelme yoğunluğunu artırıyor.”
Araştırmacılar hava akım suratının yükselmesinin, formları nasıl olursa olsun genel olarak mikroplastik çökeltilerinin azalmasına yol açtığını aktarıyorlar.
İslam ve meslektaşları, sıradaki çalışmalarında bu parçacıkların akciğerlerimizde nasıl hareket ettiğini modellemek istiyor.
“Suda, havada ve toprakta milyonlarca ton plastik parçacığı bulundu” diye açıklıyor İslam.
“Küresel mikroplastik üretimi artıyor ve havadaki mikroplastiklerin yoğunluğu kıymetli oranda yükseliyor.”
Bu küçük parçacıklar, büyük endüstriyel süreçlerden tüketici eşyalarına kadar etrafımızı çevirdiğimiz tüm plastiklerin aşınmasıyla dökülüyor. Bu mikroplastiklerin en değerli kaynaklarından biri de, her zamankinden daha ucuz olan yapay kıyafet üretiminin arttığı moda sanayisi.
Mikroplastikler direkt zehirli olmasa da, bu küçük kirletici hususların uzun vadeli tesirlerine yönelik telaşlar devam ediyor; bilhassa de içimizde biriktikleri düşünüldüğünde.
Dahası, plastiklerin ziyanlı olabilecek otostopçuları çekme kabiliyeti var. Bu otostopçular ortasında antibiyotiğe karşı dirençli bakteriler, virüsler ile yangın geciktiriciler ftalatlar üzere zehirli moleküller de bulunuyor.
Araştırma Physics of Fluids bülteninde yayımlandı.
