Araştırmacı Hızır Canbaz’ın “Kapıdan Ömür Geçer” isimli birinci kitabı Hemşin tarihini insanlara aktarıyor. Canbaz’ın 40 yıllık uğraşlarıyla ortaya çıkarılan ‘Kapıdan Ömür Geçer‘, Hemşinlilerin hayatlarına dair; aşklarını, kavgalarını, acılarını, sevinçlerini, horonlarını, dün ve bugünlerini anlatıyor. Hemşinlilerin meşhur atışmaları, türküleri, ağıtları ve destanları bu kitapla yerini buldu.
“İNSAN DA VAKİT ÜZERE KONUP, GÖÇÜP GİDİYOR”
Türkülere meraklı bir Hemşinli olduğunu belirten Hızır Canbaz, Hemşin kültürüne ilişkin yapıtları biriktirmeye uzun yıllar evvel, çocukluğunda başladı.
Canbaz, “Henüz yedi yaşındaydım. Çamlıhemşin Kale Köyü’nde ot biçim vaktiydi. Sesleri birbirleriyle uyumlu olan bayanlar eşleşmiş, karşılıklı türkü söylüyorlardı. Güya bir senfoni olmuştu. Sevdayı, hasreti, Hemşin’deki hayatı anlatıyorlardı. Her bir dörtlüğün ömürde karşılığı vardı, kelamlar derindi. Yedi yaşımda işittiğim bu dörtlüklere, atma türkülere, destanlara duyduğum merak da benimle birlikte büyüdü” tabirlerini kullandı.
Canbaz, öğrendiği ilgi alımlı öyküleri ölümsüzleştirmek maksadıyla yazıya döktü. Kitap için yaptığı çalışmayı ise, “Hemşin’in cefakâr ve fedakâr bayanlarından, erkeklerinden kıssalar dinledim. Söyledikleri türkülere kulak verdim. Kimisi kavuşamadığı sevdasını, kimisi genç yaşta kaybettiği çocuğunu, kimisi öfkesini, kimisi memnunluğunu kimisi de ıstırabını bu türkülerle lisana getirdi. Birden fazla da anılarıyla birlikte bu dünyadan göçüp gitti. Ben de istedim ki bu türküleri, destanları herkes duysun, yalnızca belleğimizde kalmasın. Aflarına sığınarak kitaba kendi yüreğimden dökülenleri de koydum” diyerek anlattı.