Getty Images Tokyo’da cinsel taarruz mağdurlarına kâfi yasal muhafaza sağlanmamasını protesto eden bir bayan elinde “Hayır, hayır demektir” pankartıyla (2019) Shaimaa Khalil | BBC Tokyo Muhabiri
Rina Gonoi’nin iki hayali vardı: Asker olmak ve bir judocu olarak olimpiyatlarda yarışmak.
Dört yaşındayken ağabeyi ona judo eğitimi vermeye başlamıştı ve askerleri savaşırken birinci kere gördüğünde 11 yaşındaydı.
Japonya’da Savunma Kuvvetleri (SDF) olarak bilinen silahlı kuvvetler, 2011’deki sarsıntı ve tsunami felaketinden sonra, felaketten en çok etkilenen Miyagi Eyaletindeki Higashi-Matsushima’da bir tahliye merkezinde Gonoi ve ailesine yardım etmişti.
Kadın askerler yardım çalışmalarına katılmıştı; “Bize yiyecek verdiler ve bir aşevi işlettiler” diye anlatıyor 23 yaşındaki Gonoi:
“Banyo yapabilmemiz için bize sıcak su getirip götürüyorlardı. Onlara baktım ve ‘Ne mükemmel bir iş’ diye düşündüm. Toplum için, beşerler için çalışmak isteği doğdu.”
Uyarı: Bu haber cinsel atağa ait betimlemeler içeriyor
Gonoi, Japon ordusunda Kara Savunma Kuvvetleri’ne (GSDF) katıldığında her iki hayaline de ulaşabilecek durumdaydı.
Ama eğitim sonrası birliğine katıldığında “her gün” maruz kaldığı cinsel tacizle bu hayalleri paramparça oldu.
BBC Rina Gonoi, orduda cinsel şiddete maruz kaldığını anlatıyor “Göğüslerim ellendi, yanağımdan öpüldüm, elle taciz edildim, koridorda meslektaşlarım ya da üstlerim herkesin gözü önünde bana sürtünüyorlardı. Benden oral seks bile istediler.”
Kendisine bedeniyle ilgili yorumlar yapıldığını, göğüslerinin büyük ya da küçük olduğunu, bedeninin iri olduğunu söylüyorlardı.
Ağustos 2021 karanlık bir dönüm noktası oldu.
Dağdaki bir eğitim tatbikatı sırasında, Gonio’nun üç erkek meslektaşı onu içki içtikleri bir çadıra çağırmıştı.
“Birini boğar üzere yere yatırmayı içeren bir dövüş sanatı tekniğinden bahsediyorlardı. Benim de denememi istediler ve yatağa bağlayıp nefesimi kestiler.”
Gonoi, üç kişinin bacaklarını zorla açıp sırayla ve tekraren bedenlerini kendisine bastırdıklarını, etrafta 10’dan fazla meslektaşının olduğunu lakin kimsenin bu üç kişiyi durdurmadığını söyledi.
“Birçoğu gülüyordu. Ümitsizliğe kapılmıştım. Güya vücudum ve ruhum kirlenmişti.”
Gonoi olayı üstlerine bildirmiş ancak şahit bulamadığı için şikayeti reddedilmiş.
Daha sonra, üç adam GSDF polis ünitesi tarafından uygunsuz atak kuşkusuyla savcılığa sevk edilmiş ve dava kanıt yetersizliğinden düşmüştü.
Sonunda Gonoi işi bırakmaktan diğer devası kalmadığını hissetti.
“Zihinsel ve fizikî olarak tükenmiştim, kendimi meskene kapattım.”
Orduda başına gelenleri kamuoyuna anlatmaya karar verdiğinde ailesi ve etrafındakiler karşı çıkmış.
- Japonya’da tecavüzün tarifi neden değişiyor?
RINA GONOICinsel taarruzların birçok bildirilmiyor
Japonya’nın erkek hâkim toplumunda cinsel şiddet mağdurlarının birden fazla utanç içinde sessizliğe gömülüyor. Seslerini çıkaranlar ise şiddetli bir reaksiyonla karşılaşıyor.
Yakın vakitte yapılan bir araştırma, Japonya’daki cinsel akınların yüzde 70’inden fazlasının bildirilmediğini gösterdi.
Gonoi konuşmaya karar verdiğinde bunun kolay olmayacağını biliyordu. Yerleşik bir askeri kurumu karşısına alıyordu.
Başına gelenleri YouTube’da paylaştığında öyküsü, ülkenin ve medyanın dikkatini çeken ender olaylardan biri oldu.
Gonoi, hem orduda hem de öteki yerlerde cinsel şiddete uğramış bayan ve erkeklerin de öykülerini kendisiyle paylaştığını söylüyor. Ayrıyeten savunma bakanlığından soruşturma talep eden dilekçesine 100 binden fazla imza toplamıştı.
Ama reaksiyon gösterenler de vardı; kimileri berbat olduğunu söylüyor, kimileri onu erkeğe benzetiyordu.
Dilekçesi için imza toplarken mevt tehdidi bile almıştı.
Japonya’da böylesine dikkat çeken son dava 2019’da gazeteci Shiori Ito’nun kendisine tecavüz ettiğini söylediği ünlü bir muhabire karşı açtığı ve kazandığı davaydı.
Bu tıpkı vakitte Çiçekli Şov Hareketi’nin başladığı yıldı. Nisan 2019’dan bu yana her ayın 11. gününde, cinsel şiddet mağdurları ve destekçilerinden oluşan kümeler, cinsel kabahatlerden haksız yere beraat edenleri protesto etmek ve ülkenin cinsel şiddet yasasında değişiklik yapılması davetinde bulunmak üzere Japonya genelinde kamusal alanlarda bir ortaya geliyor.
Mevcut kanunla ilgili sıkıntılar, 2019’da dört davada verilen beraat kararlarıyla daha çok gündeme gelmişti. Davalardan birinde, 19 yaşındaki kızına tecavüz etmekle suçlanan bir baba, mahkemede kızıyla isteği dışında cinsel bağlantıya girdiğini kabul etmesine karşın beraat etti.
BBC Minori Kitaharai Tokoyo’da bir Çiçekli Şovda Sessizliğe karşı meydan okuma
Tokyo’daki toplantılardan birinin akabinde Minori Kitahara BBC’ye yaptığı açıklamada “Çiçekli gösteriyi başlattım zira öfkeliydim. Öbür pek çok bayanın da öfkesini hissettim. Lakin sesimizi duyurabileceğimiz bir yer yok” diyordu.
Tokyo’nun merkezindeki toplantı küçük fakat kıymetli ve hayli dokunaklıydı. Kimi beşerler pankartlar taşıyordu, bir adedinde Japonca “cinsel istismar affedilemez” yazarken, bir başkasında İngilizce “rıza her şeydir” yazıyordu.
Çiçekli şov sessizliğe karşı bir meydan okuma sembolü haline geldi.
Şubat ayında Japon hükümeti, ülkenin cinsel şiddet ceza kanununda yapılacak ıslahatların bir kesimi olarak cinsel münasebette istek yaşının 13’ten 16’ya yükseltilmesini öngören bir yasa tasarısını onayladı.
Mevcut yasaya nazaran, bir mağdur yalnızca isteğinin olmadığını değil, tıpkı vakitte “saldırı yahut korkutma” olduğunu ya da karşı koymasını imkansız kılan başka faktörleri de kanıtlamakla yükümlü.
Kitahara “Yasanın çok ayrımcı olduğunu düşünüyorum… Başka ülkelerle karşılaştırıldığında, bayan mağdurlar hala dezavantajlı durumda. Seslerini çıkaramayan onca mağduru düşündüğümde, yasanın kendisinin mağdurlara karşı işlenmiş bir cürüm olduğunu düşünmeden edemiyorum” diyor.
“Rıza yaşının 16 olarak değişmek üzere olduğunu biliyorum ancak… bu kadar uzun mühlet 13 olarak kalması büyük bir sorun.”
Kitahara, Japon hükümetinin çoğunlukla “yaşlı erkeklerden” oluşmasının, bayanların neler yaşadığını anlamalarını zorlaştırdığı kanısında.
BBCJaponya Savunma Bakanlığı özür diledi
Rina Gonoi’nin davasının kamuoyunda yarattığı ilgi, orduyu bir iç soruşturmaya yöneltti. Geçtiğimiz Aralık ayında beş asker vazifeden alındı ve birlik kumandanı altı aylığına misyondan uzaklaştırıldı. Yetkililere nazaran, Japonya Savunma Bakanlığı genelinde nadiren yürütülen soruşturmada 100’den fazla taciz şikâyeti daha tespit edildi.
Bakanlık ayrıyeten Gonoi’den özür diledi.
Gonoi, bunun bir daha yaşanmasını önlemek istediğini ve hükümetin de “davayı ihmal ettiği için” sorumlu olduğunu söylüyor.
Bu yılın başlarında, Gonoi beş fail ve Japon hükümeti aleyhine bir hukuk davası açarak, ruhsal kahra neden oldukları için erkeklerden 5,5 milyon yen (40 bin dolar) ve istismarı önlemediği için devletten ek olarak 2 milyon yen tazminat talep etti.
Mart ayında Fukuşima savcıları, Japonya GSDF’nin üç eski üyesine Gonoi’nin davasıyla ilgili olarak uygunsuz akın kuşkusuyla suçlamada bulundu.
İddianamenin akabinde Gonoi toplumsal medya hesabından, “çalışmalarının boşa gitmediğini” hissettiğini ve üçünün de “suçlarını tam olarak itiraf etmelerini ve telafi etmelerini” umduğunu söyledi.
“Uzun bir mühlet boyunca neden hiçbirinin yargılanmadığını kabul edemiyorum. Her gün bir uğraş oldu” diye yazdı.
Gonoi, seyahat etmek ve hayatına devam etmek istediğini söylüyor.
“Ben eğlenceyi seven bir beşerim. İnsanları güldürmeyi ve gülümsemeyi seviyorum. İnsanlara hala olumlu yaşayabileceğimi ve hayatımdan zevk alabileceğimi göstermek istiyorum. Olduğum üzere yaşamak istiyorum, kendim olmak istiyorum.”
