AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmesiyle birlikte, seçim öncesi durağan olan dolar ve euro seçimin akabinde anden yükselişe geçti. Erdoğan tarafından Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanan Mehmet Şimşek’in ‘irrasyonel siyasetlere son verileceği’ kelamının akabinde dolar 23 liranın üzerine çıktı.
Doların tırmanışa geçmesiyle bir arada Kapalıçarşı sallandı. Cumhuriyet TV’ye açıklamalarda bulunan ekonomistler, doların ilerleyen periyotlardaki akıbetine ait değerlendirmelerde bulunurken, Kapalıçarşı’ya akın eden yurttaş ise devayı dolar satın alarak yatırım yapmakta buldu .
“30 YILDIR BİRİNCİ KERE BU TÜRLÜ BİR GÜN YAŞIYORUZ”
30 yıldır Kapalıçarşı’da çalışan Para ve Piyasa Uzmanı Adnan Kapukaya, bugünün tarihi bedel taşıdığını tabir ederek “25 civarına kadar bir hareketlenme görebiliriz bunun gerisi gelirse, o seviyeyi kırdığı takdirde, piyasa tekrar bir kriz havasına girecektir. Burada Mehmet Şimşek’in yapacağı tek şey faizleri üst çekecek, muhtemelen bunu yapacak. Sabah markete girdim, herkes etiket değiştiriyor. En düşük kira 10 bin lira, bugün taban fiyat 12 bin lira da olsa bu çözülmediği sürece kriz devam eder. 30 yıldır ben bu işin içindeyim, birinci kez bu türlü dertli bir gün yaşıyoruz” dedi.
“EKONOMİ DİREKSİYONU YAZ BOZ TAHTASI OLMAMALI”
Para ve Piyasa Uzmanı Reşat Yılmaz da idareden beklentilerini lisana getirerek “Tahtakale piyasasında fırtına devam ediyor. Beklentiler, doların üst gideceği tarafındadır. Örneğin bir gecede Türk Lirası yaklaşık 7 bandında eridi. Hızlı eriyen bir Türk Lirası var. Gözler yeniden iktisat idarede. Piyasalarda kur muhafazalı sisteme son verilip verilmeyeceği merak konusu oldu. Ekonomide direksiyona geçenlere de bi beyanatım olacak: İktisat direksiyonu yaz boz tahtası olmamalı. Zira piyasalar gerginlik sevmez, istikrar ister. En azından merkez bankası liderinin misyonu bitene kadar koltuğunda kalması lazım. Vatandaş da Türk Lirası’na güvenmiyor. Ülke olarak üretimle lakin Türk Lirası’nı güçlendiririz. Fakat 5 yıl içerisinde üretimle de tarımla da uğraşanların sayısı yarı yarıya düşmüştür. Türk Lirası’ndaki sancılı süreç devam edecek” sözlerini kullandı.
“DOLARIN 27 LİRA BANDINI TEST EDECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM”
İlerleyen günlerde doların geleceği düzeye dikkat çeken Yılmaz, “Sonbahara gerçek ben doların 26-27 lira bandını test edeceğini düşünüyorum. Kur muhafazalı sisteme son verilirse piyasalar da bunu olumlu karşılayacaktır. Dolar ve euro yatırım aracı değildir, vatandaş Türk Lirası’na güvenmediğinden parasını korumak için dolar ve euroya yöneliyor. Ekonomide büyük bir enkaz var. Bu enkazdan çıkmamız da bayağı vakit alacaktır. Zira itimat kıymetli ve öteki boyutu da mülteci sorunu. Önümüzdeki günlerde art geriye artırımlar gelecek” açıklamasında bulundu.
“AYIN 22’SİNE KADAR HAREKETLİLİK DEVAM EDECEK”
Hareketliliğin yaklaşık 2 hafta daha süreecğini vurgulayan Yılmaz, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Seçimden evvel olmayan dövizi sattık, örneğin bankalar hür piyasaya döviz vermiyordu, bu da tansiyonu çok yükseltmişti. Dolarla alım satım arasnda 2 lira oynuyordu şu anda makas az da olsa düşmüş vaziyette. Lakin hala bankalar ortası ile hür piyasa ortasında yaklaşık 1 lira fark ediyor. Bugün burada büyük bir fırtına var, piyasaya hareketlilik geldi. Beşerler elindeki ünitesini nasıl değerlendiririm beklentisi içinde olduğu için bugün alana indi. Ayın 22’sine kadar bu hareketlilik devam edecek. Ayın 22’sinden sonra siyaset faizinde süratli artış yaşanırsa bunu piyasalar olumlu tarafta karşılayacaktır.”
Doların süratle yükselişinin akabinde Kapalıçarşı’nın yolunu tutan yurttaş ise kaygılı.
“KURTULUŞ SAVAŞI’NDAN SONRA BİLE BU TABLO ÇİZİLMEDİ”
Emekli memur Ahmet Yıldırım, “Geçinmek için deva arıyoruz, bunlar daha yeterli günlerimiz. Şu anda yağmur çiseliyor, daha fırtınası dolusu var. Ben çakma ekonomist değilim, 44 sene maliyede misyon yaptım, bu türlü bir sistem görmedim, her şey flu. Şemsiyeyi o kadar açtık ki toparlaması çok güç. Patatesi soğanı alınca öpüp başımıza koyuyoruz, kiraları nasıl ödeyeceğiz, hükümet ne karar verecek diye bekliyoruz. Bugün Kurtuluş Savaşı’ndan sonra bile bu kadar acı bir tablo çizilmemişti, bir hayal aleminde gibiyiz” dedi.
“BOŞLUKTA GİDİYOR GİBİYİZ”
Dolar almaya gelen Gürbüz Oğuz da “Ülke hiç düzgüne gitmiyor, sonumuz âlâ görünmüyor, herkesin alım gücünü etkiledi. Güya bir boşlukta gidiyor üzereyiz.” değerlendirmesini yaptı.
“EKONOMİYE İTİMADIM YOK”
İnşaat bölümünde çalışan Yücel Korkmaz, “Biz ticaret yapıyoruz, tüm mallara artırım geldi. Zarar edecekmişiz üzere görünüyor. Âlâ olacağını düşünüyorum fakat şu an o denli bir hareketlilik yok ,ekonomiye inancım de yok” tabirlerini kullandı.
“YURTDIŞI PLANLARIM VARDI, PİŞMAN OLDUM”
Üniversite öğrencisi Gökçe Işık Seçkin ise “Yurtdışı planlarım var. Daha dün dolar alacaktım, almadım, şu anda pişman oldum. Bu gidişat hiç düzgün değil, nereye varır bilmiyorum ancak daha da yükselecek üzere duruyor o yüzden bir an evvel almaya geldim ben de Kapalıçarşı’ya” diyerek mağduriyetini lisana getirdi.