Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), seçim öncesi alınan bir kararla kredi kartlarında nakit avansı sınırlamış fakat daha sonra bu karardan geri adım atmıştı. Enflasyonun artış gösterdiği devirde gelirlerin yetersiz kalması, ferdî borçlanmanın süratle artmasına neden olarak son bir yılda neredeyse iki katına çıktığı belirlendi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran, tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarından oluşan toplam ferdî borç bakiyesi, yılbaşından 12 Mayıs’a kadar olan devirde %32,5 artarak 2 trilyon 28 milyar liraya ulaştı.
Bu devirdeki net 498 milyar liralık borç artışının 178,5 milyar lirası, vatandaşların güçlü tüketim malı alımlarının yanı sıra kredi kartı borçlarını kapatmak yahut öteki nakit borçlar için muhtaçlık kredisi kullanmasıyla gerçekleşti. Bankaların 12 Mayıs prestijiyle 852,1 milyar lira olan muhtaçlık kredisi alacak bakiyesi, toplam tüketici kredilerinin yüzde 62,8’ini ve toplam ferdî borç bakiyesinin yüzde 42’sini oluşturdu.
TÜKETİCİ BORÇLARININ BÜYÜK KISMI TAKSİTLİ KREDİ KARTINA
Tüketici kredileri, yılbaşından 12 Mayıs’a kadar olan devirde ferdî kredi kartı borçlarına nazaran daha yavaş bir büyüme kaydetti. Kelam konusu borçlar, bu periyotta %50,1 oranında net 223,7 milyar lira artarak 670,3 milyar liraya ulaştı.
Bu artışın 142,6 milyar liralık kısmı, 12 Mayıs prestijiyle 360,4 milyar liraya yükselen taksitli kredi kartı borçlarından kaynaklandı. Taksitli kart borçları, bu periyotta ferdî borçlanma kanalları içinde en süratli artan kalemdi ve %65,5’lik bir büyüme kaydetti. Taksitsiz/peşin yapılan kart borçları ise bu periyotta %35,4 oranında, 81 milyar liralık net bir artışla 309,9 milyar liraya yükseldi.
BİREYSEL BORÇLAR İKİ TAKINA ÇIKTI
Son bir yılda ise toplam kişisel borç bakiyesinin neredeyse iki katına çıktığı gözlendi. Bu borçlar, son bir yılda yüzde 83,9 oranında net 925,4 milyar lira artış kaydetti. Bu artışın 504,1 milyar lirası tüketici kredilerinden, 421,3 milyar lirası ise ferdî kredi kartlarından kaynaklandı.
Son bir yıl içinde en fazla artış gösteren kalem, gereksinim kredileri oldu ve 343,9 milyar liralık bir büyüme kaydetti. Muhtaçlık kredileri, bu periyotta yüzde 67,7 oranında büyüdü. Konut kredilerinde ise yıllık artış oranı yüzde 31 olarak kaldı ve gerçek bazda bir düşüş yaşandı.
TAKSİTLİ KREDİ KARTI BORÇLARINDA YÜZDE 253 ARTIŞ
Bu kredilerin hacmi son bir yılda net 101 milyar lira arttı. Taksitli kredi kartı borçları ise son bir yılda yüzde 253,3 oranında net 258,4 milyar lira arttı ve kişisel borçlar içinde muhtaçlık kredilerinden sonra en büyük net artışı kaydetti. Taksitsiz kart borçları ise bu periyotta yüzde 110,9 oranında net 162,9 milyar lira artış gösterdi.
Toplam ferdî borçların son bir yılda neredeyse ikiye katlandığı bu süreçte, ticari ve öteki kredilerdeki büyüme ise yüzde 46,8’de kaldı. Geçtiğimiz yılın birebir periyoduna nazaran, kişisel borçların toplam bankacılık kredileri içindeki hissesi yüzde 18,7’den bu yıl birebir devirde yüzde 22,4’e yükseldi. Yani bankacılık dalının her 100 liralık kredisi, yaklaşık olarak 22,4 lira ile tüketim finansmanı halinde vatandaşlara verilen borçlardan oluşuyor.
