Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından alınan karara nazaran ayrıyeten, sermaye yeterliliği standart oranları hesaplamasında dikkate alınan risk yüklerini muhtaçlık kredileri, ferdî kredi kartları, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı krediler ve tüketiciler ile yapılacak finansal kiralama süreçleri açısından artırılmasına karar verildi.
BDDK kararına nazaran bu süreçlerde standart yaklaşımın kullanılması durumunda risk yükleri yüzde 150 olarak uygulanacak.
Karar afet bölgesi olarak ilan edilen yerlerde 1 Ocak 2024’e kadar uygulanmayacak.
Söz konusu yüksek risk yükleri kararın alındığı tarihten sonra kullandırılan yeni krediler için uygulanacak.
Ekonomi idaresi enflasyonu denetim etmek ve iç talebi azaltmak ismine, faiz artırımının yanı sıra geçen haftalarda kimi sıkılaşma kararları da almıştı. Bu kapsamda Merkez Bankası mali sıkılaşma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarını duyurmuştu.
“KUR VE VİZE SORUNU SONRASI SEYAHAT ACENTELERİNE 3. DARBE”
Kararı pahalandıran Çeşit Operatörleri Platformu Periyot Sözcüsü Cem Polatoğlu, kurdaki artış ve vize sorunu nedeniyle esasen sıkıntı durumda olan seyahat acentelerinin daha da çıkmaza gireceğine dikkat çekti.
Kararın, ‘vatandaş yurtdışına giderek döviz harcamasın’ mantığını yansıttığını belirten Polatoğlu, “Zaten iktisattaki gelişmeler vurmuştu, kur nedeniyle yolcu azalmıştı. Vize sorunu yüzünden de müşterilerimiz azalmıştı. Üçüncü darbe de bu oldu” dedi ve ekledi:
“Euronun, doların artmasıyla aslında işlerimiz yüzde 30-35 düşmüştü. Vize sorunu nedeniyle de artık beşerler vize almaktan vazgeçti. Nereden bakarsanız bakın bu sorun da işlerimizden yüzde 15-20 götürdü. Artık bir de taksit olayı vurdu. Geçen sene yurtdışına 1,000 kişi götüren bu sene 100 kişi götürebilecek mi, bunu düşünüyoruz. Bence güç.”
TÜİK tarafından dün açıklanan turizm bilgilerine nazaran, yurt içinde ikamet edip öbür ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm masrafı birinci altı ayda bir evvelki yıl tıpkı periyoda nazaran yüzde 84 artışla 3.17 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kelam konusu devirde yurtdışına çıkan vatandaş sayısı ise 4.95 milyon oldu.
Yurtdışı cinslerde paket fiyatının ortalama 550-600 Euro düzeylerinden başladığını, ekstra maliyetlerle birlikte iki kişilik bir aile için çeşit maliyetinin 50,000 lira düzeylerinde oluştuğunu belirten Polatoğlu, “Mevcut ekonomik ortamda bu meblağı tek seferde ödeyebileceklerin sayısı çok az…Vatandaş yurtdışına gidip döviz harcamasın mantığı” diye konuştu.
Aynı vakitte TurAndiamo’nun İdare Heyeti Lideri olan Polatoğlu, “Müşterimin neredeyse yüzde 100’ü taksitle alıyordu. Nakit ödeyen müşteri son bir senede ya birdir, ya ikidir” dedi ve ekledi:
“Karı koca çalışanlar ya da emekliler takside vurarak gidebiliyorlardı. Altı taksit yapıp ayda 8,000-9,000 lira ödeyip senede bir sefer de olsa yurtdışına gidebiliyorlardı. Artık o olay büsbütün kalktı. Nasıl gelsinler?”
HAVAYOLLARI PAYLARI SONLU ETKİLENDİ
Öte yandan karar kapsamındaki havayolları şirketlerinin payları endeksin açılışı sonrası bir ölçü satışla karşılaşsa da düşüş hudutlu kaldı.
THY payları saat 1317’de yüzde 0.38 düşüşle 233.5 liradan, Pegasus de yüzde 0.5 kayıpla 838.4 liradan süreç görüyor. BIST-100 endeksi ise yüzde 0.4 artıda.
Aracı bir kurumun havacılık analisti, “Hisselerde kıymetli bir tesir gözlenmiyor. Bilhassa THY’de Türkiye’den yurtdışına gidenlerin hissesi görece daha düşük olduğu için, tesir de çok daha hudutlu oldu” dedi ve ekledi:
“Öte yandan esasen bu kurlarla yurtdışına gidenler yeniden gidebilecek diye bir niyet de olabilir. Zati önemli bir bastırılmış bir talep vardı, ‘zaten kaç kişi gidiyordu, gidebilenler tekrar giderler’ kanısı nedeniyle tesir o derece kuvetli