Davacı vekili tarafından Asliye Hukuk Mahkemesi’ne sunulan dava dilekçesiyle, bir özel okulun sahibi olan davalı şirketin, müvekkili hakkında ilâmsız icra takibi başlattığını lakin müvekkilinin isteği dışında eşinin müşterek çocuklarını okula kaydettirdiğini, rastgele bir kontrat imzalamayan müvekkilinin ödeme buyruğuna itiraz ettiğini, itirazın reddedilerek takibin katılaştığını, şifahi görüşmelerde kontratın tarafı olmadığı için müvekkili tarafından takibe devam edilmeyeceği söylenmesine karşın davalının aile hukukuna ait kararlara dayanıp mukavelenin tarafı olmayan kişi hakkında takip başlatmasının haksız ve kötüniyetli olduğunu ileri sürerek Küçükçekmece 3. İcra Müdürlüğünün 2014/11.74 sayılı icra takip belgesi tarafından müvekkilinin borçsuzluğunun tespitine karar verilmesini talep etti.
DAVANIN REDDİNİ SAVUNDULAR
Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.04.2016 tarihli kararıyla misyona yönelik dava koşulu yokluğundan davanın tarzdan reddine karar verildi Kararın katılaşmasını müteakip davacı vekilinin talebi üzerine belge yetki ve vazifeli mahkemeye gönderilmiş, dava dilekçesi bu evreden sonra davalıya bildiri edildi.
Davalı vekili; takibin davacı ve dava dışı eşinin müşterek çocuklarının okul fiyatı için başlatıldığını, davacının isteği dışında çocukların okula kaydettirildiği istikametindeki argümanının gerçek dışı ve kötüniyetli olduğunu, borcun kontrattan değil direkt kanundan kaynaklandığını, eğitim hizmetinin verildiğinin inkâr edilmediğini belirterek davanın reddini savundu.
İLK DERECE MAHKEMESİ DAVANIN KABULÜNE KARAR VERDI
İlk Derece Mahkemesinin 01.06.2017 tarihli kararı ile; davacı ve eşi hakkında başlatılan dava konusu takibin desteği olan 15.09.2013 tarihli kontratın tarafının sadece dava dışı Mehmet A. olduğu, davacının taraf olmadığı bir kontratla ilgili borçtan sorumlu tutulamayacağı, ayrıyeten sorumlu olduğuna dair bir onayın da bulunmadığı üzere 4721 sayılı Kanun’un 327’nci unsuru çerçevesinde alınmış bir kararın mevcut olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verdi.
İlk Derece Mahkemesinin üstte belirtilen kararına karşı mühleti içinde davalı vekili istinaf müracaatında bulundu.
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ DAVANIN REDDİNE KARAR VERDİ
Bölge Adliye Mahkemesi, 08.02.2018 tarihli kararı ile davacının dava dışı eşi tarafından kendi isteği dışında müşterek çocuklarını davalı kuruma kaydettirdiğini argüman ettiği fakat istek dışı olduğu argüman olunan kayıt nedeniyle davacının 4721 sayılı Kanun’un 190 ve 195 inci unsurları yeterince hâkim müdahalesi talep ettiğini argüman yahut ispat edemediği, hâl bu türlü olunca eşlerden biri tarafından yapılan kontrat yahut taahhüt edilen borcun anne ve baba açısından bağlayıcı olacağı üzere davalı eğitim kurumunun eldeki davaya husus icra takip evrakında borcun sebebi olarak kontrata değil 2012-2013 ve 2013-2014 yıllarına ilişkin eğitim borcuna dayandığı, eğitim hizmetinin alındığının çekişmesiz olduğu, bunun yanı sıra 4721 sayılı Kanun’un 327’nci hususunun ikinci fıkrasına nazaran çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli masraflarının ana ve baba tarafından karşılanacağının açıkça karara bağlandığı, davacının müşterek çocuğun eğitim sarfiyatından sorumlu olduğu, mahkemece anılan unsur kararları dikkate alınmadan yazılı münasebet ile davanın kabulüne karar verilmesinin hakikat olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile birinci derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verdi.
Bölge Adliye Mahkemesinin üstte belirtilen kararına karşı mühleti içinde davacı vekili temyiz isteminde bulundu.
YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ’NİN KARARINI BOZDU
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, “… TMK m.327’de çocuğun bakımı eğitimi ve korunması için gerekli masrafların anne baba tarafından karşılanacağının tereddüde yer vermeyecek kadar açık olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de TMK m.327’de yer alan karar, anne babanın çocuğa karşı yükümlülüğünü düzenlemekte olup, üçüncü şahıslara olan borçlarında müteselsil sorumlu olacakları manasına gelmez. İcra takibine bahis edilen kontratların davalı şirket ile dava dışı Mehmet A. ortasında akdedildiği anlaşılmaktadır. Mukaveleden doğan hak ve yükümlülükler ile mukaveleye ait her türlü talep hakkı mukavelenin taraflarına aittir. Bu nedenle Aile Hukuku kurallarının mukavelenin göreceliliği unsurunu geçersiz kılacak halde yorumlanması gerçek olmayıp bölge adliye mahkemesince davalının istinaf talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı münasebetle birinci derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi yordam ve yasaya alışılmamış olup bozmayı gerektirmiştir” gerekçesiyle kararı bozdu.
Bölge Adliye Mahkemesi, evvelki münasebet tekrar edilmek suretiyle direnme kararı verdi ve evrak Yargıtay Hukuk Genel Konseyi gündemine taşındı.
YARGITAY HUKUK GENEL KONSEYİ KARAR VERDİ
Dosyayı ele alan Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, bozma ilâmında şu sözlere yer verdi:
“Somut olayda tartışma konusu olan özel okula kayıt süreci, yapan ebeveynin velâyet hakkı çerçevesinde çocuğun yasal temsilcisi olarak borç altına girdiği ve öbür eşin isteğiyle hareket ettiğinin karineten kabul edildiği bir durumdur. Lakin bu durum, üstte detaylı formda açıklandığı üzere, eşin oburunun bilgisi ve isteğine gereksinim duymaksızın gerçekleştirebileceği alelade bir karara ait olmadığı üzere ekonomik olarak ailenin gündelik hayat gereksinimlerinden çok daha fazlasını evlilik birliğine yüklediğinden birliğin daima muhtaçlığı olarak bedellendirilemez.
Bu sebeple de dava dışı babanın Kanun’un 188’inci hususunun birinci fıkrası çerçevesinde olağan temsil yetkisini kullandığından bahsedilemez. Olağan dışı temsile ait kanun koyucunun aradığı şartların somut olayda mevcut olmadığı da tartışma konusu değildir. Evlilik birliğini olağan temsile ait unsurun işlerlik kazanmadığı bir durumda, bu unsurla verilen temsil yetkisinin kısıtlanması yahut kaldırılmasıyla ilgili bir talebin bulunup bulunmadığı da tartışılmaz. Tüm bu konular karşısında davacının, 4721 sayılı Kanun’un 188 inci unsuruna dayanılarak okula kayıt sürecini gerçekleştiren dava dışı eşle birlikte davalıya karşı müteselsilen sorumlu olduğu kabul edilemez.”