Rusya Federasyonu Kaliningrad Senatörü Aleksandr Şenderyuk-Jidkov, Harici.com.tr‘den Mehmet Kıvanç‘a konuştu.
Rus siyasetçi Aleksandr Şenderyuk-Jidkov, Rusya Federasyonu Kaliningrad bölgesi senatörü. 2004 yılında Immanuel Kant Baltık Federasyon Üniversitesi’nden mezun olmuş. Danimarka’da iş hukuku okuyan Jidkov, Federasyon Komitesi Bütçe ve Mali Pazar Komitesi üyesi. Endüstriyel tarım konusunda iş deneyimine sahip. İdeolojiye meraklı ve Kant’ın üniversal barış prensiplerini konuşurken sık sık vurguluyor.
Avrupa Birliği’nin (AB) yaptırım listesinde olan Senatör Jidkov, temmuz ayının başında kalabalık bir heyetle birlikte İstanbul’daydı. Rus anakarasıyla ilişkisi olmayan ülkenin en Batı bölgesinden gelmesi ve İstanbul Kent Üniversitesi’ndeki “Avrasya Memleketler arası Kültürlerarası Diyaloğu” toplantısında ikinci sırada konuşma yapması dikkatimizi çekti.
Kaliningrad, Alman felsefeci Immanuel Kant’ın doğduğu kent ve Senatör Jidkov, “Immanuel Kant, yalnızca filozof değildi. O tıpkı vakitte bir idealistti. Ülkü dünyanın gelecekte nasıl bir olması gerektiği hakkında çok baş yordu” diyerek felsefecinin kozmik barış bildirilerini önemsediklerini sık sık vurguluyor.
Polonya ve Litvanya’ya komşu olan Kaliningrad’ın ismi, bu günlerde Kant’ın kozmik barış bildirilerinden çok Ukrayna savaşı sonrası Batı ile Rusya ortasında açılacak mümkün ikinci cephe olarak anılıyor. Ruhsal savaşın da gerçek savaşla iç içe geçtiği bir periyotta bu argümanların gerçekliğini ölçmek farklı bir haberin konusu. Lakin genişletilmiş bir Doğu Avrupa savaşında Kaliningrad’ın ikinci kritik patlama noktası olacağını tez eden çok sayıda jeopolitikçi olduğunu da not etmek lazım. Dahası, “Wagner paralı askerlerinin Suwalki koridoruna birkaç saat içinde gereksinim olan bölgeye yürümeye hazır olduğu” formunda bir haber Türk medyasında geniş yer buldu.
Suwalki koridoru Kaliningrad ile Belarus ortasındaki kara kontağı. Yani Kaliningrad’dan Moskova’ya karadan bu koridoru geçerek gidebilirsiniz. Tersten bakıldığında ise NATO üyesi olan Baltık devletleri, Litvanya, Letonya ve Estonya’nın Atlantik dünyasına karadan açılan kapısı…
Yani her iki taraf için de değerli bir bölge… Politico mecmuasında 2022 Haziranında yayımlanan bir makaleye nazaran bu koridor “dünyanın en tehlikesi bölgesi…”
Senatör Jidkov Polonya ve Litvanya’nın karadan Kaliningrad’ı bloke ettiğini ve çimento, ağaç üzere endüstriyel malzemelere erişimde zahmetler yaşadıklarını, bu blokajın insani durumu da olumsuz etkilediğini söylüyor.
Savaş senaryolarını sorduğumuz Senatör Jidkov, öncelikle Kant’a atıf yapmakta ısrar ediyor. Senatör önümüzdeki yıl Kant’ın 300. yaş gününü de dünyadan geniş bir aktiflikle kutlayacaklarını söylüyor.
Senatör Jidkov, açıkça söylemese de Kalingrad’dan verilen barış iletileri, savaşın buradan yayılma mümkünlüğü ile de ilgili olabilir.
Senatör ayrıyeten, Avrupa’da Dostoyevski, Puşkin ve Tolstoy’un yapıtları eğitim müfredatlardan çıkarılırken, Rusya’nın üniversal kıymetlerinin dünya kültür ortamından dışlanmaya çalışıldığı bir ortamda Kant’ın doğum gününü kutlayarak Rusların yüksek kültüre Avrupalı politikler üzere bakmadıkları bildirisini veriyor.
Sadede gelecek olursak Batı ile Rusya ortasındaki bu tehlikeli hatta Türkiye’nin de bir konumu var. Yaptırımlara katılmayan Türkiye, Kaliningrad ile ticaret yollarını çeşitlendirmenin arayışında.
“Rusya ve Türkiye ortasındaki barış ve 100 yıllık fevkalâde alakalar barışın bütün ülkeler için mümkün olduğunu gösteriyor” diyen Rusya Federasyon Kurulu Senatörü Jidkov, geçtiğimiz ay İzmir ile Kaliningrad ortasında konteynır sınırı kurulduğunu söylüyor.
“Rusya ve Türkiye ortasındaki bağların bütün dünya için bir model teşkil ettiğinden kuşkum yok” sözlerini kullanan senatör Türk iş dünyasına sesleniyor. Kaliningrad’tan İstanbul’a uçuşların yaklaşık 3 saat sürdüğünü Moskova’ya kıyasla bu rotanın bir buçuk saat daha kısa olduğunu anımsatıyor: “Kaliningrad birebir vakitte özgür uçuş bölgesi. Federal hükümetten lisans almamıza muhtaçlık yok. Bütün havayolu şirketleri Kaliningrad’a gelebilir ve bizim havalimanımızı kullanabilir.”
Türk turizmcilerin Rusya’dan turistleri getirmek için Kaliningrad rotasını da kullanabileceğini belirten Jidkov, Türk – Rus ilgilerinde Kaliningrad’ın yeni bir ekonomik yıldız olabileceğini kaydediyor.
Ayrıca Kaliningrad’ın özgür ekonomik bölge olduğunu ve turizm dışındaki yatırım, üretim ve ticaret alanlarında da Türk iş insanları için büyük fırsatlar olduğunu vurgulayan Senatör Jidkov, Türk – Rus bağlarının dünyaya örnek olabileceğini belirtiyor.
