Ukrayna işgalinin en uzun muharebesi olarak görülen Bahmut’un Wagnerler tarafından ele geçirilmesinin akabinde savaş yeni bir evreye taşındı. Ukrayna ordusu, NATO donanımları ve eğitimleriyle neredeyse bir yıldır hazırlandığı taarruza yaz başında başlamıştı. Cumhurbaşkanı Zelenski’ye nazaran, Batı’dan gelecek mühimmatların gecikmesinden dolayı bahar için planlanan taarruz yaza kaldı.
Taarruzun başladığı günlerde, ABD Genelkurmay Lideri Mark Milley de dahil olmak üzere bir çok Batılı uzman, geçen yılki Harkiv taarruzundaki üzere süratli bir muvaffakiyetin beklenmemesi gerektiği konusunda ikazda bulundu. Yaklaşık altı aydır inşa edilen ve cephe çizgisinin en değerli noktalarını kapsayan derinlemesine tahkimatlar, Ukrayna taarruzunun ilerlemesini durdurdu.
ŞİMDİ RUSYA SALDIRIYOR
Ukrayna askeri istihbaratı, geçtiğimiz haftalarda Luhansk bölgesinde önemli bir Rus kuvvetinin varlığından kelam etti. Ukrayna’ya nazaran 900 kadar zırhlı araç ve 100 bin kadar işçiden oluşan bir grup, taarruz için hazırlanıyordu. Ukraynalıların bahsettiği bu küme, teze nazaran yaklaşık iki gün evvel taarruza geçti.
Ukrayna’nın 2022 yazının sonunda ele geçirdiği Harkiv bölgesi savunmaları, Rusların savaşın başından beri tahkimatlandırdığı Zaporijya kadar güçlü değildi. Hem Ukraynalı hem de Rus askeri blog sayfalarının argümanına nazaran, Ukrayna savunmalarında kırılma meydana geldi ve Rusya, Zerebets ırmağının batı yakasında varlığını genişletmeye başladı.
Rusların en tanınan askeri blog sayfası Rybar’a nazaran Rusların son 48 saatteki ilerlemesi 7 kilometreyi buldu. Bu ara, Ukrayna’nın Zaporijya’da ağırlaştığı Robotyne bölgesindeki 1 aylık ilerlemesiyle çabucak hemen birebir. Taarruzun gidişatını anlayabilmek için önümüzdeki 48 saat kıymetli.
Ukrayna’nın yedek savunma tugaylarını bölgeye taşıması durumunda ilerlemenin önü erken kesilebilir hatta bir karşı taarruzla kaybedilen topraklar süratli bir biçimde alınabilir. Lakin alınmadığı takdirde Rusya’nın gayesinde üç kilit kasaba olacak; batıda lojistik olarak merkezi noktalar olan İzyum ve Kupyansk ya da Donbass’ın Ukrayna elindeki son kentleri olan Slovyansk ve Kramatorsk’un çabucak yanındaki Lyman.
RUSLARIN AMACI NE?
Bu taarruzun tarafı bize Rusların orta vadede ne amaçladıklarını da gösterecek. Rus ordusunun Lyman’a ilerlemesi savaşın başındaki üzere Slovyansk’ın etrafının sarılmasını sağlayacak ve aylarca süren Bahmut muharebesini biraz daha manalı kılacak. Ruslar şayet batıya yani İzyum’a yanlışsız ilerlerse amaçta hem Harkiv’in alınması hem de Rusya’nın geçtiğimiz aylarda kendi topraklarındaki Belgorod’da yaşadığı üzere atakların önünün kesilmesi sağlanabilecek.
Rus ilerleyişinin önünün kesilmesi durumunda, 2023 yılında iki tarafın da düzenlediği askeri harekâtlar emeline ulaşamamış olacak ve savaşın bir çıkmaza girdiğine işaret edecek. Marinka üzere uzun vakittir süren meskûn mahal muharebelerinin dışında ilerlemelerin büsbütün durduğu bir imajla karşılaşabiliriz.
“UKRAYNA YORULDU”
Ukrayna gazetesi Kyiv Post, Ukrayna’nın taarruzunda misyon alan çalışanın moral bozukluğu yaşadığını bildirdi. Gazeteye nazaran, taarruz boyunca yalnızca 100 metre gidebilmek için en azından 4-5 asker hayatını kaybediyor. Yaşanan ağır kayıplar, mühimmat eksikliği ve sonuç alınamaması moral çöküntüsüne sebep oldu.
Cumhurbaşkanı Zelenski, son günlerde taarruzun sürat kazandığını söylese de Ukrayna’nın önemli bir kazanım elde etmek için çok uzun vakti kalmadı. Ukrayna topraklarının taarruza elverişsiz “çamur” mevsimine girmesine sırf 1-2 ay kaldı. Mayıs başındaki “yoklama” taarruzları da dahil olmak üzere Ukrayna, neredeyse 3 aydır taarruz ediyor.
Önümüzdeki haftalarda önemli bir gelişme olmaması takdirde savaşın gidişatında büyük bir değişim beklenmiyor. Barış görüşmelerine şimdi iki taraf da hazır değil.