TÜİK’in daha evvel mahkemeye verdiği Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) ölçtüğü enflasyon oranları, şirketler için de yeni periyot hesaplamalarında kıstas kabul edilmeye başlandı. Galatasaray Spor Kulübü, akşam saatlerinde geri çekse de sponsorluk anlaşmalarındaki enflasyon artış oranı hesaplamalarında Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ve ENAG’ın açıklayacağı oranların ortalamalarının alınacağını duyurdu. Duyuruyu kıymetlendiren ekonomistler, TÜİK’e olan itimadın toplumun bütününde kaybolduğunu belirtirken ENAG Kurucusu Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise ENAG datalarının birçok alanda ve mukavelede kullanıldığını aktardı.
32 ŞİRKET KULLANIYOR
Türkiye’de faaliyet gösteren 32 yabancı şirketin çalışan artırımları için ENAG’dan 2 yıldır bilgi aldığını belirten Ulusoy, “Yüzde 80’i de bizim sayılarımıza nazaran artırım yapıyor. Hatta hayat sigortası getirilerine dair açılan 7-8 davada hâkimin isteğiyle enflasyon sayılarımızı gönderdik ve bizi baz aldılar” dedi. Arjantin’in 2014-2017 yılları ortasında Memleketler arası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası tarafından kabul gören enflasyon sayılarının olmadığını hatırlatan Ulusoy, “O periyot Arjantin’in resmi enflasyon kurumu palavra oranlar açıklamıştı. Arjantin’in ENAG’ını kuran Alberto Cavallo da çok daha yüksek sayılar hesaplıyordu. Ve milletlerarası davalar açılmıştı resmi istatistik ofisine. Bizde de misal bir duruma yanlışsız gidiyoruz” diye konuştu.
YUNANİSTAN HATIRLATMASI
Prof. Dr. Fatih Özatay ise “ENAG’ın yanı sıra İTO enflasyonunda da TÜİK ile bariz bir ayrışma görüyorsunuz. Bu durumda TÜİK’e karşı bir soru işareti doğuyor” dedi. Özatay şunları söyledi: “Ekonomi idaresinin de açıklanan datalara inanç duyulması için bir çalışma kümesi kurup bu bahse eğilmesi gerekiyor. Örneğin Yunanistan’ın büyük krize girmeden evvel açıkladığı bütçe ve kamu borcu sayılarının makyajlı olduğunu yeni gelen hükümet açıklamıştı. Bu büyük krizi tetikleyen ögelerden birisi olmuştu. Bu bahislere dikkat edilmeli. Bilgilere duyulan kuşkular kredibiliteyi azaltıyor ve prestij eksikliği yaratıyor.”
Resmi datalara karşı inancın azalmasının ekonomik kaos yaratacağını söyleyen TÜİK eski Lideri Birol Aydemir ise şöyle konuştu: “TÜİK şeffaflıktan vazgeçti, enflasyonu nasıl düşürürüm diye düşünüyor. Şirketler de buna karşı kendi tedbirlerini alıyorlar. Olan yurttaşa oluyor.”
E-TÜFE’DE YILLIK ARTIŞ YÜZDE 108.5
TÜİK bayram tatili nedeniyle Haziran 2023 enflasyonunu açıklamayı iki gün erteledi. Buna rağmen ENAG, her zamanki tarihte açıkladığı araştırma sonuçlarında günlük fiyat değişimlerinden elde ettiği Tüketici Fiyat Endeksi’nin (E-TÜFE) Haziran 2023’te aylık yüzde 8.54 arttığını belirtti. ENAG’a nazaran enflasyondaki 12 aylık artış oranı yüzde 108.58, 6 aylık artış ise yüzde 50.53 oldu.
