Rus ordusunun çatışmaların en ağır yaşandığı Bahmut muharebesini zaferle bitirmesinin akabinde gözler Ukrayna’ya çevrildi. Batıdan verilen ekipmanların teslimat ve eğitimlerinin tamamlanmasıyla Ukrayna, aylardır beklenen taarruzunu başlatmaya hazır pozisyona geldi. Rus Savunma Bakanlığı beklenen taarruzun dün başladığını ve Ukraynalıların püskürtüldüğünü sav etti. Ruslar, 250 Ukrayna askeri, 16 tank, 3 piyade muharebe aracı ve 21 zırhlı aracın imha edildiğini duyurdu.
UKRAYNA NEYİ HEDEFLİYOR?
Ukrayna ordusu geçtiğimiz yıl başlattığı iki taarruzu da muvaffakiyetle tamamlamış, işgal altındaki Herson ve Harkiv bölgelerini tekrardan denetimi altına almıştı. Bu taarruzların gerçekleştiği devirde Rus ordusunun büyük meseleleri vardı. Ukrayna’ya karşı başlattığı “özel askeri operasyona” yalnızca 150-200 bin kadar işçiyle katılmış ve verdiği kayıplar sonrası Rusların çizgilerinde önemli boşluklar meydana gelmişti.
Dahası, Herson bölgesi Rusya’nın denetim ettiği bölgelerden Dinyeper ırmağıyla ayrılıyordu. Yani Rus lojistikçilerinin, birliklerini besleyebilmek için her gün bir ırmağı geçmesi gerekiyordu. Bu lojistik yorgunluk geçen yıl beklenen taarruzun en mantıklı gayesinin Herson olacağı izlenimini yarattı. Ukrayna’nın taarruzu da buraya başladı. Birinci 5-6 gün Ukraynalıların ağır kayıplar verdiklerini ve önemli bir ilerleme sağlayamadıklarını gördük. 1 hafta sonra ise asıl şok doğudaki Harkiv’de geldi. Savunması zayıflamış Rus birliklerinin karşısına Herson’dakinden çok daha büyük ve çok daha eğitimli bir ordu çıkmıştı. Yalnızca bir kaç günde Harkiv’i geri almayı başardılar. Biraz da panik yapan Ruslar, seferberlik ilanı sonrası açı reçeteyi uygulamaya karar verdiler ve Herson’dan da çekildiler.
İşte Ukrayna, misal bir zaferin peşinde. Lakin işi bu sefer biraz daha güç. Rus ordusu savaş devam ettikçe önemli problemlerinin üstesinden geldi. İnsan gücü problemleri seferberlikle çözüldü. Batı tarafından sağlanan HIMARS roketlerinin vurduğu mühimmat depoları cephe çizgisinin gerisine çekildi. Natürel bu Rusların yeni meseleler yaşamadığı manasına gelmiyor. Wagner paralı askerleri ve Rus ordusu ortasındaki tansiyon giderek yükseliyor. Bilhassa bağımsızlığını ilan edip Rusya’ya katılan Donetsk Halk Cumhuriyeti birliklerine bağlı kumandanlar Rus ordusuna önemli tenkitlerde bulunuyorlar. Bu meseleler alanda bir zayıflığa karşılık gelecek mi onu vakit gösterecek.
TAARRUZ NASIL GELİŞTİ?
Açıkçası bugün başlayan çatışmalar bu taarruzun birinci adımı değildi. Geçtiğimiz haftalarda Zaporijya ve Donetsk etrafında Ukraynalıların zayıf nokta bulma ismine yaptığı küçük ataklar kaydedildi. Dahası, Rus asıllı olduğu sav edilen “isyancılar” liderliğinde Rusya Federasyonu toprağı olan Belgorod bölgesine bir işgal teşebbüsünde bulunuldu. Bu teşebbüs, 24 saat sonra püskürtülse de misal denemeler hudut bölgesi boyunca tekrarlanmaya başladı.
Batılı uzmanlar Ukrayna’nın Rus ordusunu kendi topraklarını savunmaya zorlandığını düşünüyorlar. Bu sayede Ukrayna’ya konuşlandırılmış birlikler Rusya sonuna geçecek ve Ukrayna’nın taarruzu için daha uygun bir ortam oluşacaktı.
Ancak Ruslar, bu durumdan pek rahatsız değiller. Moskova’ya yapılan SİHA hücumları ve Belgorod işgali Putin’in “Rusya’yı işgal etmek istiyorlar” algısına önemli manada hizmet ediyordu. Bu sayede Rus halkında esasen çok yaygın olmayan savaş zıtlığı büsbütün kırılabilirdi.
Belgorod bölgesine yapılan hücumlar aklınıza 3-5 kişilik bir kümenin sabotaj faaliyeti üzere gelmesin. Batıdan gelen zırhlı araçlara sahip ve topçu takviyesi kullanan, hatta helikopterlerin bile eşlik ettiği bir taarruzdu bu. Sonuçta buradan Moskova’ya gidecekleri yoktu ancak sahip oldukları güç rahatsızlık yaratacak kadar da ciddiydi.
Şimdiyse çok daha büyük bir güçle güneyde Zaporijya ve Donetsk’in üzerine gidiyorlar. Zaporijya’nın savunma çizgileri savaşın başından beri güçlendiriliyor. Donetsk ise Ukrayna taarruzunu 8 yıllık derin tahkimatlarla bekliyor.
UKRAYNA KAZANIR MI?
Ukrayna’nın Batı’dan aldığı ekipmanların sayısı bu kadar büyük bir taarruz için kâfi olmayabilir. Ukrayna envanterine katılacak Batılı tank sayısı 300’ü buluyor. Bunların 100’ünün hala cepheye ulaşması bekleniyor. Ukrayna, bu araçları güçlendirilmiş tahkimatların üzerine yollayarak birinci günden ağır zayiatlar vermek istemeyebilir. Taarruzun başında kaybedeceği NATO tankları Rusya için propaganda imkanı oluşturacak ve Ukraynalıların moralini önemli manada etkileyecektir. Bu nedenle genel beklenti, Ukrayna’nın taarruzun birinci adımlarını savaşın birinci fazından kalan ekipmanlarıyla yürütüp mümkün bir kırılma sonrası NATO araçlarını alana sürmesinden yana. Dahası Ukrayna, elindeki bütün ekipmanları tek bir taarruzda kullanarak savaşın geleceği ismine büyük bir zar atmak istemeyecektir.
Ukrayna ordusu, şu an için Zaporijya’ya saldırıyor ve küçük de olsa ilerlemeler kaydetti. Lakin Harkiv’de yaptığı üzere daha büyük ve daha uygun eğitimli bir kuvvetle apayrı ve beklenmedik bir noktaya saldırabilir. Örneğin ülkenin güneydoğusundaki Luhansk bölgesi bu biçim bir atak için uygun olabilir. Birebir derecede tahkimatların bulunmadığı ve Ukraynalıların ele geçirmeyi başardığı Harkiv bölgesinin çabucak güneyinde kalıyor.
Uzmanlar, Harkiv’deki üzere 48 saatte düşen savunma sınırlarından çok uzun süren çatışmaların yaşanacağı bir taarruz ön görüyorlar. Ukraynalılar, hava kuvvetlerinin yarısını kaybettiler, dahası Rus hava takviyesini püskürtecek hava savunma sistemleri de ABD’nin sızan istihbarat evraklarına nazaran tükenmek üzere. Bu durumda avantajın Ruslardan yana olduğu açıkça söylenebilir.
