Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in evvelki günkü telefon görüşmesinin yankıları sürüyor. Önderlerin görüşmede Ukrayna savaşı ve Karadeniz tahıl muahedesi mevzularını ele aldığı basına yansımıştı. Görüşmeyi Cet Stratejik Araştırmalar Merkezi (ATASAM) Lideri Volkan Özdemir ve emekli Büyükelçi Uluç Özülker Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
(Volkan Özdemir)
Özdemir, “Rusya’nın Tahıl Koridoru’ndaki emeli; büyük bir tedarikçi olarak dünya pazarına mal göndermek ve kendisi ile Ukrayna’dan gelen tahılları dostlarına ulaştırabilmekti” değerlendirmesini yaptı. Lakin, tahılların daha çok Avrupa’ya gittiğini ve Ukrayna’ya gelir yarattığını tabir eden Özdemir, Rusya’nın “Ukrayna ve Avrupa’ya bu türlü bir jest sunmak istememesi” nedeniyle muahedeyi uzatmadığını belirtti.
Rusya’nın Tahıl Koridoru’nun uzatılmasında bu talepleri sunacağının da altını çizen Özdemir, “Rusya koridorun emeline ulaşmadığı formundaki taleplerini tekrar ve yüksek sesle lisana getirecektir. Bir muahede olması ihtimali tekrar kelam bahsidir. Olursa, yeni bir tahıl koridoru muahedesi imzalanabilir” dedi.
‘TÜRKİYE İÇİN HAYATİ’
Anlaşmanın iptalinden sonra Karadeniz’deki taarruzları anımsatan Özdemir, şunları kaydetti: “Türkiye için hayati olan, Karadeniz’in Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde sahip çıkılan, koşullarının motamot uygulandığı, bunun üzere yumuşatıcı bir arabuluculukla ve tahıl koridoru üzere mutabakatlarla tansiyonun düşürüleceği barış denizi olmasıdır. NATO ‘da bir kırılma yaşanacağını zannetmiyorum. NATO içerisinde ABD başta olmak üzere tahıl koridoru mutabakatının devam etmesini isteyen ülkeler var.”
(Uluç Özülker)
‘BARIŞ ÖN PLANA ÇIKABİLİR’
Emekli büyükelçi Uluç Özülker ise Putin’in Türkiye’ye gelme nedenlerinden birinin Rusya-Ukrayna Savaşı’nın boyut değiştirmesi olduğunu söyleyerek, “Ukrayna, 350-400 kilometre menzilli İHA’larıyla Rusya topraklarını vurmaya başladı. Bu nedenle Putin, savaşı bir ateşkesle bitirmek isteyebilir. Türkiye ise şu anda Zelenski ve Putin’le görüşebilen tek ülke. Her iki ülke de gerçek manada Erdoğan’a bir itimat hissiyle yaklaşıyor, bu nedenle Putin ikili bir konuşmada barışı ön plana çıkarabilir” dedi.
Rusya’nın global bir atılıma geçtiğini tabir eden Özülker, “Rusya tahıl ihracatını Uzak Doğu’ya ulaştırmak istiyor. Bu açıdan en kritik nokta Karadeniz. ABD’nin de Karadeniz üzerinde bir açılış yapmak konusunda Türkiye üzerinde tesirli olabilecekleri bir ortamı yaratma ihtimali var” dedi.