Özellikle mevsim geçişlerinde sirkadiyen ritimdeki değişiklikler yaz depresyonu açısından risk oluşturabilir. Biyolojik değişikliklerin yanında yaz mevsimi insanlara birçok vakit ‘tatil’ çağrıştırır. Yaz mevsimi boyunca tatil ve cümbüş beklentisi bazen toplumsal nedenler, bazen ekonomik nedenler bazen de sıhhat sıkıntıları sebebiyle yerine getirilemeyebilir.
Bu da bireylerde boşluk hissi oluşturabilir. Ayrıyeten yaz mevsimi beşerler için daha hareketli bir mevsimdir. Bu hareketlilik dışarıda gerçekleşen toplumsal aktivitelerden, giyilen rengarenk kıyafetlere kadar kendini gösterir. Yaz mevsiminin hareketliliği bazen bireylerde bir yük oluşturabilir. Hareketli ortama ahenk sağlamak için bireylerin kendilerini zorlaması bazen muvaffakiyetle sonuçlanmayabilir.
Uz. Dr. Yalçın Kahya, yaz mevsiminde görülen depresyonla başa çıkmak için tekliflerde bulundu.
YAZ DEPRESYONUNDA ‘SOSYAL MEDYA’ ETKİSİ
Yaz aylarında bireylerde depresyon görülme sürecinde toplumsal medyanın tesiri değerlidir. Toplumsal medyada yapılan tatil paylaşımları kişinin kendi hayatı dışında, oburlarının olağanüstü bir hayatı olduğuna dair gerçekçi olmayan bir algıya neden olabilir. Toplumsal medyanın öbür bir tesiri de vücut imajı üzerinedir. Yaza girerken yapılan diyetler ve spora yönelmek medyanın dayattığı ülkü bedene sahip olmak için kâfi olmayabilir. Bu da vücut algısını makus tarafa çekebilir.
YAZ DEPRESYONUNUN BELİRTİLERİ
Günün büyük bir kısmında depresif his durumu
İsteksizlik
Düşük enerji
Konsantre olma güçlüğü
Umutsuzluk, değersizlik kanıları
Sinirlilik
Huzursuzluk, kaygı
İştahta değişiklikler
Uyku düzensizliği
Tekrarlayan mevt, intihar düşünceleri
Rutin oluşturmak büyük kıymet taşıyor
YAZ DEPRESYONUNA KARŞI NELER YAPILMALI?
Yaz mevsiminde depresyonla başa çıkma stratejilerini keşfetmek epeyce kıymetlidir. Tetikleyicileri belirlemek birinci sırada gelir. Yüksek hava sıcaklığı ve nem, tatil muhtaçlığı ve getirdiği gerilim, vücut algısında kötüleşme tetikleyiciler ortasındadır. “Yaz mevsimi memnun olunması gereken bir dönemdir” halindeki inançlar da süreci daha güç atlatmaya sebep olabilir. Depresyondan korunmak ve başa çıkmak için bir rutin oluşturmak hayli kıymetlidir. Rutini takvime ve planlayıcıya yazmak, küçük notlar almak, hatırlatıcı alarm kurmak sürdürülebilirliği kolaylaştırır. Hislere yer açmak, hislerin ve beden reaksiyonlarının farkındalığını artırmak için meditasyon uygulamalarından yararlanılabilir. Bedeller ve hareketler listesi oluşturmak kıymet odaklı davranışlar açısından yönlendirici olabilir.
Uyku hijyeni ve yeme sistemi de sürecin idaresi için epeyce değerlidir. Toplumsal medyayı sınırlamak, uyku hijyeni ve duygusal yeme atakları açısından kollayıcı olabilir. Sıcak ve nem tesiriyle sakin kalmak güç olabilir. Sıcak ve nemin yarattığı beden su kaybına yönelik günde en az 2.5-3 lt su tüketimi ve cildi canlı tutabilmek için güneş kremi kullanmak yarar sağlayabilir.
Kişiler yaz mevsiminde depresyon için risk faktörlerine sahipse, depresyon belirtileri varsa ve bu belirtiler kişinin günlük fonksiyonelliğini etkiliyorsa yardım almak gereklidir. Psikiyatrik takviye sürecinde şahısların belirti şiddetine nazaran ferdî bir tedavi planı hazırlanır. İlaç tedavisi ve psikoterapi tedavi seçenekleri ortasındadır. Depresyon yaz periyodunda de görülen tedavisi mümkün olan bir psikiyatrik bozukluk, bir halk sıhhati meselesidir. Risk faktörlerinin belirlenmesi ve hastalıktan korunma ismine yapılacak müdahaleler hastalığın tedavisi kadar değerlidir.
