ReutersBirleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Venedik’in kitlesel turizm ve iklim değişikliğinin de tesirleri nedeniyle ”kara listeye” alınmasını tavsiye etti.
1987’de Dünya Mirasları Listesi’ne giren Venedik’in “tehlike altındaki miraslar” ortasına alınması önerisi gelecek ay görüşülecek.
UNESCO Eylül’deki toplantı öncesinde hazırladığı raporda, “iklim değişikliğinin ve kitle turizminin tesirleri de dahil olmak üzere insan müdahalesi nedeniyle berbata gidişin sürdüğünü” ve bu bozulmanın kentin “evrensel bedelinde geri dönüşü olmayan değişimlere neden olma tehdidi yarattığını” belirtti.
Örgüt, hem insan kaynaklı hem de doğal değişikliklerin kentteki yapılar ve alanlarda hasara neden olduğunu, alınan tedbirlerin yetersiz kaldığını vurguladı.
İtalyan makamlarına, kentin acil ve kronik meselelerini çözmek için gerekli “stratejik vizyon eksikliği” eleştirisi geldi. İlgili kurumlar ortasındaki uyum eksikliği de UNESCO tarafından eleştirildi.
Venedik’in yıllardır gündemden düşmeyen problemleri lokal idare, merkezi hükümet ve kent sakinleri ortasında çatışmalara neden oluyor. Venedik Belediye Lideri Luigi Brugnaro 2019’da, hükümetin kentin meselelerine tahlil getirmemesini eleştirerek UNESCO’ya kenti dünya mirasları ‘kara listesine’ alma daveti yapmıştı.
UNESCO da 2021’de, büyük yolcu gemilerinin (cruise) Venedik lagününe girişi engellenmezse kentin Tehlike Altındaki Dünya Mirasları listesine alınabileceği uyarısı yapmıştı.
Cruise gemileri, kentin hassas altyapısına ve ekosisteme ziyan vermelerinin yanı sıra sürdürülemez bir turizm modeli örneği olduğu gerekçesiyle de reaksiyon çekiyordu. Lakin kent iktisadının itici gücü olan turizm gelirlerinin düşmesi tasası bu gemileri yasaklama kararını güçleştiriyordu.
Getty ImagesUNESCO’nun uyarısı üzerine 2021’de Roma idaresi büyük yolcu gemilerinin kent merkezine girişini durdurmuştu.
25 bin tonun üzerindeki gemilerin Venedik’in merkezindeki San Marco Meydanı önündeki havzadan ve Giudecca Kanalı’ndan geçmesi yasaklanmıştı. Bu gemiler artık, yakındaki endüstriyel liman Marghera’ya yanaştırılıyor.
Kentteki su basması meselesini önlemek için inşa edilen ‘Mose’ (Musa) isimli bariyerler de 2020’de faaliyete geçti. Fakat San Marco Meydanı üzere kentin en alçak alanlarında su baskınları vakit zaman devam ediyor.
Geçen yıl, Venedik’te yerleşik nüfusun kritik eşik sayılan 50 binin altına indiği açıklanmıştı. Turist sayısı ise günübirlik ziyaretçilerle birlikte yılda 20 milyonun üzerinde hesaplanıyor.
Yerleşik halkın barınma imkanlarının gitgide azalmasıyla kentin yaşanmaz hale gelmesini önlemek için turistik konaklama tesislerine limit getirilmesi planları da vakit zaman gündeme geliyor.
Kentin nüfus kaybı ve çok turizmin de tesiriyle gitgide bir açık hava müzesi ya da “eğlence parkına” dönüştüğü yorumu yapılıyor.
UNESCO’nun Tehlike Altındaki Dünya Mirasları listesinde hala 55 alan ve varlık yer alıyor. En fazla sayıda tehlike altındaki mirasa sahip ülke, 6 alan ile Suriye.
Avrupa’da, Viyana tarihi kent merkezi de yüksek katlı projeler nedeniyle 2017’de bu listeye alınmıştı. Rusya’nın Ukrayna işgalinin akabinde Odessa kentinin tarihi merkezi de bu yılın başında Tehlike Altındaki Dünya Mirasları ortasına girdi.
