“İşleyen demir pas yakalamaz” sözünü kesinlikle duymuşsunuzdur… Kullanılan beceriler körelmez olarak da yorumlayabilir ve sanki bir makine gibi sistemli bir biçimde işleyen beynimize atıfta bulunabiliriz. Bedenin en karışık uzvu olan ve bütün yaşamsal fonksiyonlarımızı tertip eden beyin, aynı zamanda duyguların, zihnin, belleğin ve yaratıcılığın merkezi. Her gün yaptığımız birçok eylemde beynimize bolca egzersiz yaptırıyor olsak da beynimizin yaşlanmasını önlemek, yeni beyin hücrelerinin oluşmasını desteklemek, Alzheimer, unutkanlık gibi rahatsızlıkları yasaklamak, yaratıcılığımızı geliştirmek, bilişsel becerilerimizi iyileştirmek, kısacası yaşa bağlı dejenerasyondan beynimizi gözetmek ve onu daha zinde kılmak için biraz daha fazlasına lüzumumuz var. İşte bilişsel becerilerinizi destekleyecek beyin egzersizleri ve aklınızı geliştirmenin bilimsel olarak ispatlanmış yolları:
Bilişsel becerilerinizi destekleyecek beyin egzersizleri
Yemek pişirmenin ya da müzik dinlemenin aklınızı geliştirmenize destekçi olabileceğini biliyor muydunuz? Üstelik dahası da var. İşte yaşamınıza katmaya özen göstermeniz gereken beyin egzersizleri:
Meditasyon Yapmak
Meditasyon, dikkati sakin ve hakimiyetli bir biçimde odaklamayı kapsar. Fiziksel ve zihinsel birçok faydasının yanı sıra beyni geliştiren etkisi de bulunur. Yapılan birçok araştırmaya göre meditasyon yapmak beynin yaşlanmasını yavaşlatarak balakayı harekâta kabiliyetini artırıyor.
Yemek Pişirmek
Biraz afallamış olabilirsiniz, ancak yemek pişirerek beyninizi güçlendirebilirsiniz. Naısıl mı? Balanslı bir tat yaratmak için detaylara dikkat ederek, mutfakta işler ters gittiğinde problem çözme becerilerinizi devreye sokarak, karıştırmak, çırpmak için motor becerilerinizi kullanarak, yeni tarifler ortaya çıkarmak için yaratıcılığınızı konuşturarak ve tabii ki hangi malzemeden ne kadar koyacağınızı bilmek için belleğinizden faydalanarak…
Tai Chi bilin
Şöyle hem fiziksel egzersiz gereksiniminizi karşılayacak hem de beyninizi çalıştıracak çok istikametli yeni bir hobi çok iyi olmaz mı? Öyleyse, Tai Chi’ye bir nams verebilirsiniz. Yavaş beden hareketlerini, ritmik nefes alışverişlerini ve meditasyonu kapsayan fiziksel bir egzersiz olan Tai Chi, beynin değişik bölgelerini çalıştırarak zihinsel egzersiz gereksiniminizi karşılayabilir. Yapılan birçok araştırma, Tai Chi’nin bilişsel becerilerini iyileştirdiğine ve hafıza kaybını eksilttiğine dikkat sürüklüyor.
Sosyalleşmek
Evet, sosyalleşerek de beyninizi çalıştırabilirsiniz. 2019 senesinde yapılan bir araştırma, öteki insanlarla daha fazla etkileşimde olan bireylerin bilişsel becerilerde gerileme ya da bunama yaşama olasılığının daha düşük olduğuna dikkat sürüklüyor. Dostlarınızla müddet geçirerek zihinsel olarak etkin kalabilirsiniz.
Yeni bir dil öğrenmek
Hem kişisel hem profesyonel gelişiminize katkı sağlamanın yanı sıra beyninizi de etkin yakalamak ve bilişsel becerilerinizi geliştirmek istiyorsanız hemen yeni bir dil bilmek için hazırlıklarınızı yapmaya başlayabilirsiniz. 2019 senesinde yapılan bir araştırma, birden fazla dil bilmenin beynin değişik alanlarındaki bağlantıları kuvvetlendirerek bilişsel becerileri iyileştirmenin yanı sıra Alzheimer hastalığını ve öteki bunama, unutkanlık cinslerini geciktirmekte rol oynadığını öne sürüyor.
Müzik dinlemek
Müzik, şüphesiz ki ruhun gıdası. Ama sadece ruha değil zekâlarımıza da iyi geliyor. Yapılan birçok araştırma, müzik dinlemenin beyindeki nöronların bağlantılarını artırarak değişik bvefatlarını uyardığına dikkat sürüklüyor. İyi hissetmenin yanı sıra beyninizi de idman yaptırmak istiyorsanız hemen en sevdiğiniz şarkıları açabilirsiniz.
Kelime Hazinenizi Arttırmak
Tabu, scrabble ya da biraz daha çocukluğumuza dönersek isim-şehir oyunu… Hepsinin kelime balakasini desteklediğini söyleyebiliriz; büyüyen kelime dağarcığının da beynin işlevlerini. Kelime oyunları ile okuduğunuz kitaplar ya da değişik temaları işleyen filmler ile kelime dağarcığınızı değiştirebilir, beyninizi faal bir biçimde çalıştırmaya devam edebilirsiniz.
Beyin fırtınası yapmak
Beyni çalıştırmak için belki de yevmiye olarak hepimizin yaptığı en tesirli egzersizlerden bkocaman beyin fırtınası olabilir. Bir işi tasarılarken, tek başımıza ya da takım dostlarımızla bir proje üzerinde çalışırken paylaştığımız fikirler, izlediğimiz adımlar, yaptığımız yorumlar ya da karşılaştığımız güçlüklere ürettiğimiz çözümler beynimizi daha etkin kullanmamıza destekçi oluyor. İster yalnızken isterken dostlarınızla, meslektaşlarınızla beraber fikirler üretin, fark etmez. Sonuçta, unutmayın ki işleyen demir pas yakalamaz.
Puzzle Yapmak
Yeterince sabırlı bir yapınız varsa puzzle yapmak sizin için sevinç verici bir etkinlik olabilir. Ve şayet öyleyseniz puzzlelar sayesinde bilişsel becerilerinizi geliştirebilirsiniz. Araştırmalara göre puzzle yapmak, beynin uzaysal işlevlerini geliştirmesinin yanı sıra başta Alzheimer olmak üzere bilişsel hastalıkların ortaya çıkmasını yasaklamada faal rol oynuyor.
Satranç Oynamak
Beyni çalıştırmanın belki de en popüler usullerinden bkocaman stratejik düşünmeyi teşvik eden satranç oyunu. Yapılan birçok araştırma, satrancın bilişsel becerilerini geliştirmenin yanı sıra beynin izleme, gözlem yapma, atakları fark etme ve geçim sağlama marifetlerini de iyileştirdiğini, ayrıca balaka harekât süratini artırdığını gösteriyor.
Dans Etmek
Birçok araştırma, dansın müzikle ruhu beslemenin ve bedeni hareket ettirmenin yanı sıra sahip olduğu ritim, koordinasyon ve denge sayesinde beyindeki tüm sinirleri harekete geçirdiğini dikkat topluyor. Ayrıca araştırmalara göre dans, beynin tasarılama, ezber, yaratıcılık gibi becerileri geliştiren bvefatlarını uyarıyor.
Sudoku Çözmek
Pazar günlerini gazetedeki bulmacalarla geçirmekten sevinç alıyorsanız bu egzersiz cinsi bütün size göre. Birçok araştırmaya göre, sudoku ve benzeri sayı bulmacaları beyne sanki alan okumanın en cümbüşlü yolu. Yapılan çalışmalar, sayı bulmacalarını daha sık çözen bireylerin çözmeyenlere göre daha gelişmiş bilişsel işlevlere sahip olduğunu ortaya çıkarıyor.
Müzik Aleti Çalmak
Her zaman keman çalmayı ya da gitarla sevdiklerinize konser vermeyi mi istemiştiniz? Öyleyse, hemen başlamak için bütün zamanı. Hele ki beyin kaslarınızı harekete geçirmek istiyorsanız… Bir enstrüman bilmek beynin koordinasyondan sorumlu alanlarını çalıştırarak zinde kalmasına destekçi olur. Birçok araştırmaya göre, enstrüman çalmak genç beyinlerde bilişsel becerilerinin gelişimine katkı sağlarken, ihtiyarlayan beyinlerdeki bilişsel bozuklukları önlüyor.
Yeni Bir Hobi Edinmek
Yeni beceriler kazanmak, beynin değişik bölgelerini uyararak onun meşgul olmasını ve değişik işlevleri yerine getirebilmek için çalışmasını teşvik eder. 2014 senesinde yapılan bir araştırma resimcilik, el işi gibi hobilerin belleği geliştirdiğini ve beyin fonksiyonlarını geliştirdiğini öne sürüyor. Yeni beceriler elde etmek için değişik hobi alanları geliştirebilir, hem zamanınızı faydalı bir biçimde değerlendirebilir hem de beyin bağlantılarınızı güçlendirebilirsiniz.
Kart ve Kutu Oyunları Oynamak
Bir kutu oyunu oynamanın egzersizle pek bir alakasi yokmuş gibi gelebilir ancak oyunlar tabii ki hepsi değil cümbüşlü bir zihinsel egzersiz görevi üstlenebilir. Sanki aklınızı konuşturabileceğiniz, stratejik düşünme becerilerinizi geliştirmenize destekçi olan kart ve kutu oyunları ile beyninizi çalıştırabilir, sınırlarınızı zorlayabilirsiniz.
