Bozulan cilt yapısı, negatif ruh halleri, sindirim güçlükleri, bitkinlik, fazla terleme, bulantı, kaşıntı, iştahsızlık ya da kilo çoğalışı, karın ve göğüs bölgesinde sızılar gibi sağlık meseleleri sağlıksız bir karaciğerin sinyallerini verebilir. Makûs beslenme alışkanlıkları, içki-tütün kullanımı, hareketsiz yaşam, yanlış ilaç kullanımı, hepatit virüsü gibi birçok etmen karaciğerin sıhhatini bozarak bütüncül sıhhati riske atabilir. Bu sebeple karaciğer sıhhatini gözetmek için yaşam stilimizde farklılıklar yapmak ve tedbirleri evvelden almak ehemmiyetlidir. İşte mutlu ve sağlıklı bir karaciğer için dikkat etkeniz gerekenler:
1. Testlerinizi yaptırın
Karaciğerinizin nasıl çalıştığını, bir mesele olup olmadığını programlı olarak takip edin. Hekim hakimiyetinde yaptıracağınız muhtelif kan testleri ile karaciğer enzimlerinizi hakimiyet ettirebilir, zorunluysa önleyici ve rehabilitasyon edici adımlara başlayabilirsiniz.
2. Renkli beslenin
Başka Bir Deyişle ‘gökkuşağı’nın tüm renklerine tabaklarınızda yer verin. Sebze ve meyvelere, sağlıklı yağ kaynaklarına, işlenmemiş besinlere yönelin. Balanslı ve yeterli beslenin. Şekeri ve karbonhidratı olası olduğunca az harcamaya gayret edin. Şayet hoşlanıyorsanız öğünlerinize kuşkonmaz ekleyebilirsiniz. Güney Kore’de yer alan bir araştırma kuşkonmazın karaciğer hücrelerine iyi geldiğine dikkat toplamakta.
3. İdeal kilonuzu gözetin
Şayet ideal kilonuzdan fazla kilonuz varsa, karaciğer yağlanmasını önlemek, obezite tehlikesini ortadan kaldırmak, kısaca başta karaciğer sıhhatiniz olmak üzere bütüncül sıhhatinizi iyileştirmek için kilo verin. Sağlıklı beslenme ve programlı egzersizle işe başlayın.
4. Programlı egzersiz yapın
Başta kilo vermek ya da ideal kilonuzu gözetmek için, sonra ise bedeninizdeki yağları yakarak karaciğerinizin üzerindeki baskıyı kaldırmak için her gün programlı egzersiz yapmayı alışkanlık edinin.
5. Kahve tüketimini hudutlandırın
Çoğumuz için günün bırakılmazı kahve olabilir. Araştırmalar, içki tüketiminden sonraki gün bir fincan kahvenin karaciğerde yara oluşma tehlikesini %22 azalttığını dikkat topluyor olsa da her şeyin olduğu gibi kahvenin de aşırısı hasar. Olasıysa günde 1-2 fincanla kahve tüketiminizi sınırlamanızda fayda var.
6. Zehirli Maddelerden kaçının
Zehirli Maddeler karaciğerin en büyük düşmanı. Kimyeviler, böcek ilaçları, katkı maddeleri, paklik ve aerosol mahsulleri yüksek ölçüde toksik madde kapsadığından kullanmamaya ya da kullanırken maske takmaya özen gösterin. Tütün mahsulleri kullanmayın, kullanıyorsanız bırakmaya çalışın.
7. İçki tüketimini eksiltin
İçkili meşrubatlar birçok sağlık meselesine neden olabilir. Karaciğer hücrelerine hasar verebilir, yok edebilir ve karaciğeri yaralayabilir. Hangi ölçüde içkinin sizin için uygun olduğu mevzusunda hekiminizle konuşabilir, miktarlı harcamaya ya da tamamen bırakmaya gayret edebilirsiniz.
8. Hijyene umursayın
Karaciğerinize bulaşabilecek mikropları uzak yakalamanın basit ve kolay yolu sık sık ellerinizi yıkamak. Biraz sabun ve su yeterli olacaktır. Yemek hazırlamadan hemen evvel, bebek bezini değiştirdikten, tuvalete gittikten hemen sonra, dışarıdan konuta girdiğiniz anda gibi kritik zamanları sıçramayın ve ellerinizi pak tutarak şahsi hijyeninize özen gösterin.
9. Tehlikesiz cinsel ilişki yaşayın
Korunmasız seks veya birden fazla partnerle cinsel ilişki, hepatit A ve hepatit B tehlikesini artırarak karaciğer sıhhatini tehdit edebilir. Hem tehlikesiz cinsel ilişki ile kendinizi, partnerinizi koruyabilir hem de Hepatit A ve B aşılarını olabilirsiniz.
10. İlaçları doğru kullanın
Hekim hakimiyetinde olmayan ilaçları kullanmayın. Kullanmanız gereken ilaçlarla alakalı tüm direktifleri takip edin. İlaçlar yanlış dozda kullanıldığında ya da birbirleriyle karıştırıldıklarında karaciğere ciddi hasarlar verebilir. Şayet bitkisel destekler ya da reçetesiz satılan ilaçları kullanacaksanız kesinlikle bir uzman görüşüne başvurun.
11. Detoks günleri belirleyin
Belki bu hafta hiç içki kullanmayacağım ya da sigara içmeyeceğim gibi toksik madde almamaya müteveccih detokslar uyguluyor olabilirsiniz. Ancak, birkaç kere tekrarlananan detoks karaciğeri desteklemek için pek yeterli sayılmaz. Programlı olarak her hafta olasıysa birkaç kere detoks yapmanızda fayda var.
12. Çinko alın
Çinko, karaciğer işlevleri için çok ehemmiyetlidir, ancak ne yazık ki çoğumuzda yetersizdir. Bu mevzuda uygun testleri yaptırmak ve zorunlu desteği almak için uzman görüşüne başvurabilir, yeterli çinko dayanağı ile karaciğer sıhhatinizin korunmasına katkı sağlayabilirsiniz.
13. Karaciğer akupuntur noktasını uyarın
Çin tıbbında yer alan bir inanışa göre hiddet karaciğerde ısı birikmesini tetikleyerek işleyişini bozabiliyor. Bu sebeple ayaklarda yer alan akupuntur noktasını uyarmanın karaciğeri destekleyebileceği düşünülüyor. Ayak baş parmağınız ve ikinci parmağınız arasındaki boşluğa bastırarak bu noktayı uyarmayı deneyebilirsiniz.
Son olarak stresten olası olduğunca uzak kalmaya, kalamıyorsanız da başarılı bir biçimde idaremeye çaba tüketin. Stres, hücrelerin yapısını bozarak birçok hastalığa davet çıkarmanın yanı gizeme yaşam niteliğinizi düşürebilir, yeme-içme alışkanlıklarınızı bozabilir, bunalımı tetikleyerek iştahınızı, kilonuzu, hareket etme, egzersiz yapma, kısaca etkin kalma isteğinizi negatif etkileyebilir. Hem karaciğer sıhhatinizi hem de bütüncül iyi oluşunuzu desteklemek için stressiz bir yaşamı seçmek elinizde.
Ehemmiyetli anekdot: Bu yazıda yer verilen tüm balaka ve teklifler bilimsel takviyeli yazılar baz alınarak, genel bilgilendirme emelli hazırlanmış olup rastgele bir uzman nasihati kapsamamaktadır. Sayfa içeriğinde rehabilitasyon edici sağlık hizmetine müteveccih balakalar kapsayan öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve rehabilitasyon için kesinlikle doktorunuza başvurun.
